"Đến cỏ còn không sống nổi"

Ngay từ đầu lối vào thôn Đông, xã Phú Minh, huyện Sóc Sơn, thành phố Hà Nội, mùi chua nồng sẽ sộc thẳng vào mũi, cuốn chặt vào người đi đường gây ra cảm giác vô cùng khó chịu. Không khó để nhận ra nơi phát ra thứ mùi khó chịu, dễ gây ám ảnh này. Bởi đây là vị trí mà nhà máy sản xuất bia VIHA thuộc Hợp tác xã Công nghiệp thực phẩm Sóc Sơn tọa lạc. Theo chia sẻ của người dân địa phương, vấn đề ô nhiễm không khí, nước và đất diễn ra đã từ lâu. Nghiêm trọng tới nỗi, nhiều người đã phải thốt lên "Đến cỏ còn không sống nổi!".

Cổng nhà máy bia VIHA

Từ những phản ánh, phóng viên báo Dân Việt tiếp tục ghi nhận thực tế đang diễn ra quanh khu vực nhà máy bia VIHA đang hoạt động. Con mương từ hướng nhà máy đi vào khu dân cư, nhiều vũng sền sệt như đầm lầy. Một số điểm, nước sủi bọt trắng, dù bị tắc dòng nhưng vẫn chảy quẩn quanh. Tất nhiên, đây là nơi mùi chua bốc lên nồng nặc nhất, hoàn toàn đủ sức khiến một người phải choáng váng nếu tiếp xúc lâu. Cũng theo chia sẻ của người dân, vào mùa hè khi khối lượng bia nấu tăng mạnh không khí ô nhiễm hơn gấp nhiều lần, bọt trắng sùi từ dưới lòng mương lên cũng đậm đặc hơn dù không rõ nguyên nhân.

Mặt nước đóng váng và sùi bọt

Tiếp tục men theo bờ đất bị phủ kín bởi cây dại do lâu ngày không có người đi vào, phóng viên ghi nhận được hình ảnh một đầu ống đóng cặn vàng chĩa thẳng ra lòng mương. Cách đó vài mét, từ sau bức tường nhà máy, một dòng nước xối xả tuôn không ngừng khiến mặt nước sủi bọt đục ngàu. Đáng nói, "cổng" xả nước này không có đường ống mà như thể được đục một cách vội vã. Vị trí đầu ra cũng ở khá sâu mà nếu không phải nước đang cạn thì cũng khó nhìn thấy được. Ngay cả người dân địa phương mà phóng viên tiếp xúc cũng không biết về sự tồn tại của những ống xả này.

Dòng nước từ bên trong chảy xối xả ra ngoài

Không chỉ có vậy, khi các guồng máy bên trong bắt đầu hoạt động mạnh, các ống khói nhà máy bắt đầu nhả ra những luồng trắng lên bầu trời. Tương tự, những đầu ống cắm tua tủa trên tường nhà máy phun hơi nước phì phì, mặc cho ngay sát bên dưới là nơi người dân đang canh tác.

Chính quyền lãng quên người dân?

Chia sẻ với phóng viên báo Dân Việt, ông Lê Văn Ngọ, xã Phú Minh, huyện Sóc Sơn, thành phố Hà Nội cho biết, tình trạng nêu trên đã diễn ra trong nhiều năm, gây ảnh hưởng lớn đến đời sống cũng như hoạt động canh tác của người dân. "Cây trồng ở đây bị nước tràn lên mang theo mùi hôi thối và chết hết. Vỏ chai, nắp chai từ trong công ty đùn ra ngoài, gặp mưa rồi dềnh lên ruộng gây tắc dòng khiến chúng tôi rất khổ sở. Dù đã dựng lên hàng rào ngăn, nhưng tình hình vẫn không được giải quyết triệt để" ông Lê Văn Ngọ chia sẻ.

Do không thể sử dụng nguồn từ con mương thủy lợi, người dân phải vất vả dùng nhiều cách để có nước tưới tiêu như trữ trong thùng phi, tự đào giếng khoan.. Những bất cập kéo dài khiến người dân địa phương tỏ ra bức xúc khi nói về ảnh hưởng của nhà máy bia đến đời sống dân sinh.

"Vào mùa hè, tình trạng bùn, bọt sục lên từ lòng mương còn kinh khủng hơn. Đến mùa nóng chú cứ về xem chúng tôi nói đúng hay sai. Mùi nồng nặc cả một vùng, xây sẩm cả mặt mày. Nước thải lẫn khói nhà máy khiến người dân không thể sống yên ổn được", một người dân (đề nghị giấu tên) chia sẻ.

Theo các chuyên gia, nước thải có nguồn gốc từ bên trong các nhà máy bia có nồng độ ô nhiễm rất mạnh. Các nguồn phát sinh bao gồm công đoạn nấu – đường hóa, lọc bã hèm, lọc phèn, lọc đường.. nên nhiễm bẩn chủ yếu bởi các chất hữu cơ, vi sinh vật, có chứa nhiều cặn, tinh bột, bã hoa và các hợp chất hữu cơ. Ngay cả với các công đoạn chiết rót, súc rửa chai đựng, nước thải bia phát sinh từ công đoạn này vẫn có hàm lượng các chất ô nhiễm rất cao nên cần đảm bảo kiểm soát, xử lý chặt chẽ. Tuy nhiên, theo ghi nhận thực tế cũng như phản ánh của người dân địa phương, hoạt động sản xuất của nhà máy bia VIHA dường như chưa được đảm bảo.

Cần làm rõ có hay không hành vi phá hoại môi trường

Để có thêm thông tin khách quan, cũng như ghi nhận vai trò của cơ quan quản lý nhà nước, phóng viên đã liên hệ với đại diện UBND xã Phú Minh. Điều đáng ngạc nhiên là qua trao đổi, ông Nguyễn Khắc Đại, Phó Chủ tịch UBND xã Phú Minh cho biết, hàng năm xã vẫn phối hợp với các phòng ban chuyên môn của huyện thực hiện kiểm tra về xả thải, công tác bảo vệ môi trường tại nhà máy bia VIHA nhưng chưa phát hiện vi phạm. Tuy nhiên với nội dung phóng viên đã ghi nhận, ông Nguyễn Khắc Đại lại thừa nhận rằng chưa nắm được.

Riêng về phía Hợp tác xã công nghiệp thực phẩm Sóc Sơn, sáng 16/3, đại diện đơn vị này đã có liên hệ với phóng viên và cho biết UBND xã vừa kiểm tra thông tin phản ánh. Ngày 20/3, đơn vị sẽ có phản hồi cụ thể với báo Dân Việt.

Thực tế, những nguy cơ gây hại cho sức khỏe con người do ô nhiễm không khí. Hay sự tàn phá đối với tài nguyên nước và đất do hoạt động sản xuất của các nhà máy đã nhận được rất nhiều cảnh báo. Các quy định pháp luật hiện hành cũng đã tập trung vào trách nhiệm của doanh nghiệp trong sản xuất, trách nhiệm của chính quyền cơ sở trong quản lý. Đặc biệt, quan điểm phát triển tương lai của Chính phủ cũng nhấn mạnh sẽ không đánh đổi môi trường lấy kinh tế.

Do đó, để đảm bảo ổn định cho đời sống, lấy lại lòng tin cho người dân xã Phú Minh, các cơ quan chuyên ngành của UBND xã Phú Minh; UBND huyện Sóc Sơn cần nhanh chóng vào cuộc, làm rõ việc có hay không hành vi gây hại môi trường tại nhà máy bia VIHA.

Hợp tác xã Công nghiệp thực phẩm Sóc Sơn (Nhà máy bia VIHA), địa chỉ tại xã Phú Minh, huyện Sóc Sơn, Hà Nội được thành lập năm 1997 và được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh với ngành nghề sản xuất bia. Các sản phẩm từ nhà máy bao gồm bia chai nhựa, bia đóng bom và bia keg mang thương hiệu VIHA. Nhà máy có một xưởng sản xuất với hơn 50 xã viên, là những cổ đông của nhà máy.

Các sản phẩm bia VIHA được gần 500 khách hàng gồm các đại lý lớn, nhỏ và bán lẻ vận chuyển, phục vụ trên địa bàn Hà Nội và một số tỉnh như: Cao Bằng, Bắc Cạn, Thái Nguyên, Tuyên Quang, Sơn La, Hòa Bình, Vĩnh Phúc, Thanh Hóa, Hà Tĩnh.. Hợp đồng phân phối sản phẩm được nhà máy ký kết với các đại lý đều đặn hàng năm.

Nguồn:Sóc Sơn: Người dân bức xúc vì nhà máy bia VIHA gây ô nhiễm nặng