Hà Nội: 25°C
Thừa Thiên Huế: 26°C
TP Hồ Chí Minh: 28°C
Quảng Ninh: 24°C
Hải Phòng: 25°C

Bảo tồn voi hoang dã giúp duy trì cân bằng hệ sinh thái

Tỉnh Quảng Nam, với hệ sinh thái đa dạng và phong phú, là nơi sinh sống của nhiều loài động vật hoang dã quý hiếm, trong đó có voi châu Á. Trong những năm gần đây, Quảng Nam đã triển khai nhiều biện pháp nhằm bảo vệ và phục hồi quần thể voi hoang dã, góp phần duy trì cân bằng sinh thái và phát triển bền vững.

Hiện nay các quần thể voi hoang dã đang đối mặt với nguy cơ suy giảm nghiêm trọng do mất môi trường sống, xung đột với con người và nạn săn bắt trái phép. Việc mở rộng diện tích canh tác, khai thác rừng và phát triển hạ tầng đã làm thu hẹp đáng kể vùng sinh sống tự nhiên của loài voi. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sự tồn tại của voi mà còn gây mất cân bằng hệ sinh thái rừng.​

Nhằm bảo vệ và phục hồi quần thể voi hoang dã, Quảng Nam đã thành lập Khu bảo tồn loài và sinh cảnh voi. Khu bảo tồn này không chỉ là nơi sinh sống của voi mà còn là môi trường sống của nhiều loài động vật quý hiếm khác. Theo báo cáo, khu bảo tồn đã ghi nhận sự xuất hiện của 215 loài động vật có xương sống trên cạn, thuộc 84 họ và 27 bộ, trong đó có 32 loài thú, 134 loài chim, 28 loài bò sát và 21 loài ếch nhái. ​ Khu bảo tồn loài và sinh cảnh voi đầu tiên của cả nước được thành lập vào năm 2017.

Khu bảo tồn có tổng diện tích gần 19.000 ha, trong đó 13.000 ha là vùng bảo vệ nghiêm ngặt nhằm đảm bảo an toàn tuyệt đối cho loài voi. Ngoài nhiệm vụ bảo vệ loài, khu bảo tồn còn chú trọng hỗ trợ sinh kế cho người dân vùng đệm, hạn chế tác động đến môi trường sống của voi và góp phần nâng cao hiệu quả bảo tồn lâu dài. Khu bảo tồn voi Quảng Nam có diện tích gấp đôi thành phố Tam Kỳ, trải dài ngay sau hành lang đường Trường Sơn Đông và tiếp giáp vùng lõi khu bảo tồn.

Theo ghi nhận của lực lượng bảo tồn, nhờ sinh cảnh được phục hồi tốt, đàn voi hoang dã giờ đây ít khi ra khỏi rừng phá hoại hoa màu như trước. Ngoài bảo vệ đàn voi quý hiếm này, Ban Quản lý Khu bảo tồn loài và sinh cảnh voi Quảng Nam còn có nhiệm vụ tăng cường bảo vệ các loài động vật đặc hữu khỏi nạn khai thác và săn bắn trái phép, khôi phục môi trường sống tự nhiên, đa dạng sinh học của động, thực vật bản địa.

Mới đây, khu bảo tồn đã ghi nhận dấu hiệu sự xuất hiện của đàn voi, các nhân viên lập tức triển khai đặt bẫy ảnh để giám sát và thu thập dữ liệu về hoạt động của chúng trong tự nhiên. Đại diện Khu bảo tồn loài và sinh cảnh voi Quảng Nam cho biết, đặt bẫy ảnh thông thường là 3 tháng. Nếu đặt bẫy ảnh voi ra phá hoa màu thì 7 ngày kiểm tra máy, còn đặt dấu vết voi thì lâu hơn.

Bảo tồn voi hoang dã giúp duy trì cân bằng hệ sinh thái
Hiện nay, các loài động vật hoang dã trong đó có voi tự nhiên được tăng cường bảo vệ.

Lãnh đạo Khu bảo tồn loài và sinh cảnh voi Quảng Nam cho biết, qua công tác theo dõi thì đơn vị ghi nhận có thêm cá thể voi con. Tuy nhiên, để chắc chắn, đơn vị sẽ chờ kết quả từ bẫy ảnh hệ thống. Cũng theo lãnh đạo Khu bảo tồn voi Quảng Nam, hiện đàn voi này ghi nhận có 8 cá thể, trong đó có cá thể con non vài tuổi. Đây được xem là quần thể voi châu Á có cấu trúc đàn khá hoàn chỉnh và đang sinh trưởng tốt.

Để bảo vệ an toàn đàn voi, khu bảo tồn đã cấm tuyệt đối người dân vào rừng thu hái lâm sản. Song song với phương án bảo vệ nghiêm ngặt đàn voi, lực lượng bảo vệ rừng ở đây từng bước khôi phục hàng trăm héc ta rừng vốn là sinh cảnh sống của voi đã bị xâm hại. Bên cạnh đó, hơn 400 con trâu của người dân xã Quế Lâm và xã Phước Ninh cũng được di dời ra khỏi khu bảo tồn để tránh xung đột thức ăn với voi.

Nhằm bảo vệ đàn voi hoang dã cũng như các loài động vật quý hiếm khác, Ban quản lý Khu bảo tồn loài và sinh cảnh voi trong năm 2024 đã thường xuyên tuần tra, kiểm tra bảo vệ rừng tại Khu bảo tồn để ngăn chặn các hành vi khai thác, mua bán lâm sản, săn bắn, bẫy bắt động vật rừng, chặt phá rừng tự nhiên trái phép. Cụ thể: thực hiện 230 đợt tuần tra, truy quét dài ngày trong rừng (từ 3-7 ngày); phát hiện 5 vụ vi phạm Luật Lâm nghiệp, thu giữ 0,068 m3 gỗ tròn, 17 thanh gỗ xẻ khối lượng 0,475m3, 4 ster củi, 1 xe lôi; phát hiện 1 vụ săn bắt trái phép động vật hoang dã.

Ngoài ra, trong quá trình tuần tra, kiểm tra, các tổ bảo vệ rùng phát hiện và tháo gỡ 1.297 dây bẫy và 42 bẫy kẹp, phá hủy 16 lán trại lập trái phép trong rừng… Các trường hợp vi phạm đã được chuyển cho Hạt Kiểm lâm Nông Sơn và Công an huyện Nông Sơn xử lý theo quy định pháp luật.

Trong năm 2025 và giai đoạn tiếp theo, tỉnh Quảng Nam tiếp tục triển khai nhiều giải pháp đồng bộ để bảo vệ đàn voi hiệu quả, bao gồm các hoạt động như Tăng cường tuần tra và kiểm soát và ngăn chặn các hoạt động săn bắt trái phép trong khu vực bảo tồn.​

Thực hiện các dự án trồng rừng, phục hồi thảm thực vật nhằm mở rộng và cải thiện môi trường sống cho voi và các loài động vật hoang dã khác.​ Giáo dục và nâng cao nhận thức cộng đồng, người dân, tổ chức các chương trình giáo dục, truyền thông nhằm nâng cao nhận thức của người dân về tầm quan trọng của việc bảo vệ voi và đa dạng sinh học.​ Chính quyền và các ngành chức năng đẩy mạnh tham gia các chương trình, dự án hợp tác với các tổ chức quốc tế nhằm chia sẻ kinh nghiệm và huy động nguồn lực cho công tác bảo tồn.​

Bảo tồn voi hoang dã giúp duy trì cân bằng hệ sinh thái
Bảo vệ voi hoang dã là trách nhiệm của cả cộng đồng.

Những nỗ lực bảo tồn đã mang lại nhiều kết quả tích cực. Sự đa dạng sinh học trong khu bảo tồn được duy trì và phát triển, môi trường sống của voi được cải thiện. Ngoài ra, việc bảo tồn voi còn góp phần thúc đẩy phát triển du lịch sinh thái, tạo sinh kế bền vững cho cộng đồng địa phương.​ Tuy nhiên, công tác bảo tồn vẫn đối mặt với nhiều thách thức, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, cộng đồng và các tổ chức quốc tế.

Việc tiếp tục đầu tư, nghiên cứu và triển khai các biện pháp bảo tồn hiệu quả là cần thiết để đảm bảo sự tồn tại lâu dài của quần thể voi hoang dã tại Quảng Nam.​ Bảo tồn voi hoang dã tại Quảng Nam không chỉ là nhiệm vụ bảo vệ một loài động vật quý hiếm mà còn là trách nhiệm bảo vệ hệ sinh thái rừng và phát triển bền vững. ​Bên cạnh đó, tỉnh Quảng Nam đã triển khai nhiều chính sách và quyết định mới nhằm bảo vệ động vật hoang dã, đặc biệt là các loài nguy cấp, quý, hiếm.

Theo đó, ngày 8/12/2022, UBND TP.Tam Kỳ ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện chương trình “Tam Kỳ - thành phố không thịt động vật hoang dã” giai đoạn 2023 - 2030. Sau 2 năm triển khai thực hiện, bước đầu kế hoạch đem lại kết quả khá tích cực, tỷ lệ người dân sử dụng động vật hoang dã giảm dần theo các năm.

Ngoài ra, ngày 21/8/2023 tỉnh Quảng Nam ban hành chỉ thị về tăng cường các biện pháp quản lý, bảo vệ động vật hoang dã trên địa bàn tỉnh. Chỉ thị này yêu cầu các sở, ban ngành và địa phương thực hiện các biện pháp như tăng cường tuần tra, kiểm soát tại các khu vực trọng điểm như rừng, chợ, nhà hàng, quán ăn để phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm liên quan đến săn bắt, buôn bán, vận chuyển, nuôi nhốt, chế biến và tiêu thụ trái phép động vật hoang dã.​

Quản lý chặt chẽ các cơ sở nuôi động vật hoang dã, đảm bảo nguồn gốc hợp pháp và điều kiện nuôi dưỡng an toàn, vệ sinh.​ Tổ chức tuyên truyền, phổ biến pháp luật về bảo vệ động vật hoang dã đến cộng đồng dân cư, nâng cao nhận thức và trách nhiệm của người dân.​...

Với những nỗ lực và cam kết mạnh mẽ, Quảng Nam đang từng bước khẳng định vai trò tiên phong trong công tác bảo tồn động vật hoang dã, đa dạng sinh học nói chung và bảo tồn loài voi nói riêng, góp phần vào mục tiêu phát triển xanh và bền vững của quốc gia.​

Nguồn: Bảo tồn voi hoang dã giúp duy trì cân bằng hệ sinh thái

Nguyễn Thái
thiennhienmoitruong.vn

Tin mới nhất

‘Không thể có một nền nông nghiệp phát triển bền vững nếu tài nguyên thiên nhiên tiếp tục bị đe dọa’

‘Không thể có một nền nông nghiệp phát triển bền vững nếu tài nguyên thiên nhiên tiếp tục bị đe dọa’
Nông nghiệp là ngành kinh tế quan trọng bậc nhất của đất nước, cả trong quá khứ, hiện tại, ảnh hưởng trực tiếp và mạnh mẽ nhất đến sự ổn định và phát triển của đất nước, mang lại nguồn thu ngoại tệ lớn, góp phần nâng cao vị thế và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế.

Ninh Thuận hướng tới mục tiêu trở thành trung tâm năng lượng tái tạo

Ninh Thuận hướng tới mục tiêu trở thành trung tâm năng lượng tái tạo
Theo UBND tỉnh Ninh Thuận, địa phương này đã và đang biến những thách thức, khó khăn thành lợi thế để hướng tới phát triển xanh, bền vững đặc biệt là trong phát triển năng lượng tái tạo.

An Giang: Triển khai đồng bộ giải pháp thích ứng biến đổi khí hậu

An Giang: Triển khai đồng bộ giải pháp thích ứng biến đổi khí hậu
Trước những tác động của biến đổi khí hậu (BĐKH), tỉnh An Giang đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm thích ứng bền vững. Từ quy hoạch sản xuất nông nghiệp theo hướng linh hoạt, đối phó với hạn hán, xâm nhập mặn đến nâng cao nhận thức cộng đồng nhằm mục tiêu đảm bảo sinh kế, cuộc sống cho người dân.

Bắc Kạn đưa nước sạch phục vụ đời sống sinh hoạt, sản xuất cho người dân các xã

Bắc Kạn đưa nước sạch phục vụ đời sống sinh hoạt, sản xuất cho người dân các xã
Tỉnh Bắc Kạn xác định việc đưa nước sạch về các xã vùng cao không chỉ đáp ứng nhu cầu cấp thiết cho người dân, mà còn là điều kiện cơ bản để thúc đẩy phát triển kinh tế, là mục tiêu quan trọng trong Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Nhu cầu sử dụng nhiên liệu hóa thạch có xu hướng gia tăng do nắng nóng

Nhu cầu sử dụng nhiên liệu hóa thạch có xu hướng gia tăng do nắng nóng
Quốc tế đặt mục tiêu đến năm 2030, lượng khí thải toàn cầu cần giảm khoảng 43% để đảm bảo mục tiêu giới hạn mức tăng nhiệt độ trung bình dưới ngưỡng 1,5 độ C, như đã đề ra trong Thỏa thuận Paris năm 2015. Tuy nhiên, theo tiến độ triển khai các nỗ lực vì khí hậu hiện nay, giới chuyên gia nhiều lần cảnh báo mức nhiệt 1,5 độ C đang ngày càng xa.