Theo Chi cục Thuỷ lợi tỉnh Bình Dương, do quá trình đô thị hóa nhanh, năm 2023 trên địa bàn tỉnh Bình Dương phát sinh 15 điểm ngập mới. Các điểm ngập trên địa bàn tỉnh có xu hướng tăng nhanh. Qua xử lý, một số điểm ngập đã được giải quyết về cơ bản, nhưng toàn tỉnh vẫn còn 74 điểm ngập do vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng, khó khăn trong nguồn vốn.

Ông Nguyễn Khánh Trường - Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi tỉnh Bình Dương cho biết, nhằm giải quyết triệt để các điểm ngập lụt trên địa bàn tỉnh, tạo thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội, thời gian qua, Bình Dương đã tập trung đầu tư xây dựng hạ tầng thoát nước, triển khai những giải pháp trước mắt cũng như lâu dài. Tuy nhiên, để giải quyết dứt điểm thì vẫn còn rất nhiều việc phải làm.

Thời gian gần đây, Bình Dương cứ mưa là ngập (ảnh: Thiên Lý)

Minh chứng việc đưa cống Bình Nhâm tại thành phố Thuận An vào vận hành là một bước tiến quan trọng trong việc nâng cao khả năng ứng phó với thiên tai xảy ra. Tuy nhiên, hiện khu vực này có tới 5 rạch lớn, để đảm bảo chống ngập đồng bộ, cần tiếp tục triển khai thêm 4 hệ thống cống tương tự, với tổng nguồn vốn trên 1.000 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, ngay từ những năm 2.000, Bộ NN-PTNT đã quan tâm đầu tư tuyến đê bao ven sông Sài Gòn. Việc đầu tư là hết sức cần thiết, tuy nhiên, các tuyến kênh chủ yếu bằng đất. Đến nay, do tốc độ đô thị hoá nhanh, các tuyến đê chưa phát huy hết công năng.

Những năm gần đây, tỉnh Bình Dương đã nâng cấp tuyến đê bao và đầu tư vào đường trải nhựa, bước đầu mang lại hiệu quả tích cực. Thế nhưng do khối lượng cần nâng cấp khá lớn nên vấn đề đầu tư vẫn chưa đồng bộ, toàn diện và chưa đáp ứng đủ hết yêu cầu về phòng chống thiên tai.

UBND tỉnh Bình Dương cũng đã ban hành kế hoạch thực hiện đề án phòng, chống sạt lở bờ sông, giảm thiểu ngập lụt đến năm 2030 trên địa bàn. Theo đó, Bình Dương sẽ chi trên 9.800 tỷ đồng để thực hiện kế hoạch, trong đó vốn ngân sách địa phương là trên 8.200 tỷ đồng và nguồn khác (vốn vay ODA) gần 1.600 tỷ đồng.

Để thực hiện kế hoạch thành công, Bình Dương cũng đưa ra kế hoạch cụ thể cấp bách và lâu dài nhằm rà soát, bổ sung hoàn thiện quy định pháp luật, tăng cường quản lý các hoạt động tại khu vực bờ sông, nhất là quản lý khai thác cát sỏi, xây dựng công trình, nhà cửa ven sông và xử lý sạt lở bờ sông để chủ động phòng ngừa, ứng phó, khắc phục sạt lở, bảo đảm an toàn tính mạng, hạn chế thiệt hại tài sản của nhân dân và nhà nước.

Tỉnh Bình Dương cũng điều tra cơ bản về sạt lở, dân cư và công trình hạ tầng ven sông, trên cơ sở đó xây dựng cơ sở dữ liệu về sạt lở, dân cư và công trình phòng, chống sạt lở. Tổ chức cắm biển cảnh báo tại những khu vực bị sạt lở và có nguy cơ cao xảy ra sạt lở. Quy hoạch sắp xếp lại dân cư đảm bảo mục tiêu phát triển bền vững kinh tế - xã hội và chủ động ứng phó với sạt lở bờ sông.

Bên cạnh đó, Bình Dương cũng triển khai xây dựng bờ kè, cống kiểm soát triều cường tại điểm thường xuyên sạt lở, nâng cấp cải tạo các tuyến đường giao thông, đê bao ven sông. Đặc biệt là dự án chống ngập, tăng cường khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu khu vực ven sông Sài Gòn với diện tích khoảng 2.200ha đất nông nghiệp, vườn cây ăn trái, kết hợp giao thông, chỉnh trang đô thị trong giai đoạn 2020 - 2029.

Trước mắt, tỉnh Bình Dương đang triển khai thực hiện 4 cống kiểm soát triều còn lại (rạch Bà Lụa, Vàm Búng, Lái Thiêu, Vĩnh Bình) trên địa bàn TP. Thuận An với tổng kinh phí dự kiến 1.364 tỷ đồng.

Ngoài ra, nhằm xử lý nhanh các điểm ngập, Bình Dương đã triển khai đầu tư xây dựng hệ thống tiêu nước Khu công nghiệp Sóng Thần - Đồng An và vùng phụ cận; dự án hệ thống thoát nước Dĩ An và Khu công nghiệp Tân Đông Hiệp; dự án trục thoát nước Chòm Sao - Suối Đờn chiều dài khoảng 11,5km kênh bê tông; cải tạo, nâng cấp hệ thống thoát nước Bình Hòa. Cùng với đó là xây dựng kè chống sạt lở từ cầu Rạch Tre đến Thành ủy Tân Uyên giai đoạn 2, kè chống sạt lở cù lao Rùa xã Thạnh Hội...

Ban Quản lý dự án ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bình Dương đang yêu cầu các đơn vị đẩy nhanh Dự án nạo vét, gia cố suối Cái đoạn từ cầu Thợ Ụt đến sông Đồng Nai tại TP.Tân Uyên đang được các đơn vị triển khai thi công đạt 22%, dự kiến hoàn thành vào ngày 25/5/2025. Dự án này đóng vai trò quan trọng trong việc tiêu thoát nước mưa, nước thải cho các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu dân cư, góp phần cải thiện môi trường và giảm thiểu nguy cơ ngập úng cục bộ trong mùa mưa.

Dự án giải quyết điểm ngập úng đoạn ngã ba Cống đường Thích Quảng Đức tại TP.Thủ Dầu Một, đến nay, hạng mục cống trên đường Thích Quảng Đức thuộc dự án đã hoàn thành và thông xe vào ngày 30/5/2024, nhanh hơn 27 ngày so với kế hoạch đề ra. Dự kiến toàn bộ dự án sẽ hoàn thành vào tháng 12/2024.

Để ứng phó với thiên tai, mưa bão, Ban Quản lý dự án ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bình Dương đang tăng cường kiểm tra, rà soát và sửa chữa, gia cố các công trình xây dựng tại các khu vực có nguy cơ sạt lở đất.

Từ đó, các đơn vị thực hiện dẫn dòng, khơi thông dòng chảy tại các vị trí tắc nghẽn và phân chia lưu lượng dòng chảy hợp lý, đồng thời tăng cường công tác tuyên truyền đến người dân về các biện pháp phòng ngừa và ứng phó thiên tai.

Ban Quản lý dự án cam kết tiếp tục theo dõi sát sao tình hình diễn biến thời tiết, chủ động ứng phó kịp thời, hiệu quả với các tình huống thiên tai có thể xảy ra, đảm bảo an toàn cho người dân và tài sản trong mùa mưa lũ.

Nguồn: Bình Dương đẩy nhanh các dự án chống ngập trước mùa mưa lũ