Thời gian qua, ngành Lâm nghiệp Bình Thuận đã áp dụng một số công nghệ hỗ trợ công tác quản lý, bảo vệ rừng trên địa bàn tỉnh và đạt được một số kết quả khả quan. Bên cạnh đó, các lực lượng chức năng tỉnh Bình Thuận đã tập trung đẩy mạnh khoanh nuôi tái sinh rừng, phục hồi rừng, nâng cao chất lượng rừng, nhất là tại các khu vực phòng hộ, đầu nguồn, nơi có nguy cơ sạt lở; đã thực hiện khoanh nuôi xúc tiến tái sinh tự nhiên 1.730 ha.

Công tác bảo tồn, phát triển những khu vực có rừng, cây tái sinh ven sông, ven biển tiếp tục được địa phương quan tâm thực hiện. Tỉnh Bình Thuận đã làm tốt công tác giao khoán bảo vệ rừng, tính đến cuối năm 2024 diện tích khoán bảo vệ rừng của tỉnh đạt 148.485,5 ha, đạt 108,4% kế hoạch. Các đơn vị chủ rừng chuẩn bị tốt các khâu về đất, cây giống, tổ chức thực hiện tốt kế hoạch trồng rừng và trồng cây phân tán; trong năm 2024, toàn tỉnh đã trồng được 4.248 ha rừng sản xuất, đạt 103,6% kế hoạch và 1.464 ha cây phân tán; duy trì tỷ lệ che phủ rừng 43% và tỷ lệ che phủ 55%, đạt 100% kế hoạch năm.

Tập trung phát triển vùng nguyên liệu gỗ, nâng cao chất lượng rừng trồng, ưu tiên trồng rừng gỗ lớn có giá trị kinh tế gắn với tiêu chuẩn FSC; toàn tỉnh hiện có 10.544 ha rừng được cấp chứng chỉ quản lý rừng bền vững FSC; tiếp tục chăm sóc các mô hình trồng cây dược liệu dưới tán rừng.

Đồng thời, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND tỉnh về công tác quản lý, bảo vệ rừng, phòng cháy, chữa cháy rừng, quản lý lâm sản, chống lấn chiếm đất rừng, trong năm 2024 các lực lượng chức năng của tỉnh đã tăng cường triển khai các hoạt động tuần tra, kiểm tra, truy quét các vùng trọng điểm; theo dõi, nắm bắt diễn biến, tình hình tại vùng giáp ranh với các tỉnh và các vùng trọng điểm nội tỉnh; xác định các khu vực trọng điểm thường xảy ra tình trạng lấn, chiếm đất rừng trái pháp luật, thường xuyên tuần tra, kiểm tra và xử lý theo quy định.

Kết quả, đã phát hiện, lập hồ sơ xử lý 287 vụ vi phạm, giảm 02 vụ so cùng kỳ năm 2023; xử phạt vi phạm hành chính 286 vụ; tịch thu 195,9 m3 gỗ các loại, 123,2 kg động vật rừng, 01 xe ô tô, 144 xe máy và 42 phương tiện khác. Toàn tỉnh xảy ra 64 vụ lấn, chiếm đất rừng với diện tích 23,1 ha.

Đã triển khai tích cực công tác phòng cháy, chữa cháy rừng mùa khô 2023 - 2024; thường xuyên tổ chức tuần tra, kiểm soát các khu vực có nguy cơ cháy cao; theo dõi và thông báo kịp thời cấp dự báo cháy rừng trên địa bàn các huyện, thị xã, thành phố; thực hiện hoàn thành và nghiệm thu đưa vào sử dụng các công trình phòng cháy, chữa cháy rừng mùa khô năm 2023 - 2024...

Lực lượng Kiểm lâm tỉnh Bình Thuận ứng dụng công nghệ số vào công tác tuần tra, giám sát rừng. (Ảnh minh hoạ: BPT). 73

Theo đó, trong mùa khô năm vừa qua, toàn tỉnh chỉ xảy ra 21 trường hợp cháy thực bì (lá, cỏ khô...) dưới tán rừng, các trường hợp cháy được phát hiện sớm và chữa cháy kịp thời nên không gây thiệt hại tài nguyên rừng. Các đơn vị chức năng của tỉnh đã ứng dụng công nghệ viễn thám, sử dụng ảnh vệ tinh trong công tác quản lý, giám sát và bảo vệ tài nguyên rừng; qua đó, đã phát hiện và gửi tin cảnh báo 545 điểm nghi ngờ biến động hiện trạng tài nguyên rừng.

Các đơn vị chủ rừng đã phối hợp tổ chức kiểm tra, xác minh ngoài thực địa được 516 điểm, còn 29 điểm hiện đang kiểm tra, xác minh. Hiện nay, Ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã tham mưu UBND tỉnh ban hành Quy chế quản lý, vận hành, sử dụng hệ thống ứng dụng công nghệ viễn thám, sử dụng ảnh vệ tinh và thiết bị di động trong tuần tra, quản lý, xác minh, giám sát tài nguyên rừng tỉnh Bình Thuận. Trong thời gian tới, các đơn vị có liên quan tiếp tục thực hiện nghiêm chủ trương đóng cửa rừng tự nhiên; sử dụng bền vững, hiệu quả diện tích rừng hiện có; nâng cao năng suất, chất lượng rừng; tăng cường công tác quản lý rừng bền vững, chống lấn chiếm đất rừng.

Triển khai Đề án phát triển vùng nguyên liệu gỗ và chế biến bền vững trên địa bàn tỉnh đến năm 2030; tiếp tục khuyến khích, hỗ trợ trồng rừng gỗ lớn, cây bản địa, trồng rừng có chứng chỉ FSC. Khuyến khích phát triển trồng cây dược liệu dưới tán rừng theo hướng dẫn của Trung ương, giúp bảo vệ tài nguyên rừng, hỗ trợ cho người dân tạo sinh kế, nâng cao thu nhập từ rừng thông qua phát triển kinh tế dưới tán rừng. Đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lý, bảo vệ rừng. Tiếp tục hoàn thiện và thực thi hiệu quả chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng và thúc đẩy phát triển kinh tế rừng. Thực hiện tốt Đề án du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí trong rừng, phát huy tính đa dạng của rừng. Duy trì tỷ lệ độ che phủ rừng đạt 43%...

Với sự hỗ trợ của các giải pháp KHCN, ngành Kiểm lâm Bình Thuận nhanh chóng tổng hợp kết quả theo dõi diễn biến rừng và diện tích chưa thành rừng của toàn tỉnh, từ đó tham mưu Sở NN&PTNT trình UBND tỉnh quyết định công bố hiện trạng rừng toàn tỉnh. Đồng thời lực lượng kiểm lâm có thể nắm bắt thông tin, số liệu tin cậy, kịp thời, chính xác, đưa ra các giải pháp, hoạch định chính sách về phát triển lâm nghiệp trong tương lai. Bên cạnh việc đầu tư trang thiết bị và ứng dụng các giải pháp KHCN, Chi cục Kiểm lâm còn khuyến khích cán bộ, công chức nghiên cứu những sáng kiến, giải pháp hỗ trợ nghiệp vụ.

Ứng dụng công nghệ viễn thám, sử dụng ảnh vệ tinh vào công tác quản lý, giám sát tài nguyên rừng, phần mềm trên địa bàn tỉnh Bình Thuận đã phát hiện và gửi tin cảnh cáo 376 điểm nghi ngờ biến động hiện trạng tài nguyên rừng đến các đơn vị chủ rừng, Hạt Kiểm lâm các huyện.

Qua kiểm tra, xác minh ngoài thực địa xác định có 1 điểm lấn chiếm đất rừng với diện tích 0,52 ha, 3 điểm phá rừng trái phép diện tích hơn 1 ha; các điểm còn lại chủ yếu do khai thác rừng trồng hoặc rừng rụng lá. Toàn tỉnh cũng phát hiện và xử lý kịp thời 21 trường hợp cháy thực bì dưới tán rừng ở Hàm Thuận Bắc, Tánh Linh, Hàm Thuận Nam, Bắc Bình, Tuy Phong (tăng 7 vụ so cùng kỳ 2023). Tất cả các trường hợp cháy trên đều được các đơn vị địa phương liên quan huy động lực lượng dập tắt kịp thời, không gây thiệt hại tài nguyên rừng.

Việc xây dựng và triển khai ứng dụng công nghệ viễn thám, sử dụng ảnh vệ tinh phục vụ công tác quản lý, giám sát tài nguyên rừng là hết sức thiết thực, góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý, bảo vệ rừng, ngăn chặn các hành vi xâm hại đến tài nguyên rừng, không để xảy ra điểm nóng về phá rừng, khai thác, lấn chiếm đất rừng trái pháp luật trên địa bàn tỉnh Bình Thuận.

Nguồn: Công nghệ viễn thám góp phần bảo vệ rừng hiệu quả