Đối tác Giảm nhẹ rủi ro thiên tai (DRRP) vừa tổ chức cuộc họp chia sẻ thông tin về tình hình lũ sau bão, đồng thời xây dựng kế hoạch đánh giá nhanh thiệt hại và nhu cầu tái thiết. Phát biểu tại cuộc họp, Thứ trưởng Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp cho biết, năm 2025, Việt Nam xảy ra 20 loại hình thiên tai với diễn biến dồn dập, khốc liệt, mang nhiều yếu tố bất thường, vượt mức lịch sử và xảy ra trên phạm vi rộng. Chính phủ, cộng đồng đã cố gắng nỗ lực vượt qua hàng loạt các cơn bão trong năm 2025, nhưng đến nay đã có những vấn đề vượt quá sức chịu đựng của người dân.

Thứ trưởng Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp.

Tính đến trưa ngày 9/10, thiên tai trên cả nước đã khiến 238 người chết và mất tích, 367 người bị thương; gần 260.000 ngôi nhà bị hư hỏng, tốc mái; gần 556.000 ha lúa, hoa màu và cây trồng khác bị ngập úng, thiệt hại; hơn 15.000 con gia súc và gần 1,45 triệu con gia cầm bị chết hoặc cuốn trôi; hơn 40.000 ha nuôi trồng thủy sản bị ảnh hưởng. Tổng thiệt hại ước tính gần 34 nghìn tỷ đồng. Các cơn bão có tốc độ di chuyển nhanh, cường độ mạnh và diễn biến khó lường. Đặc biệt, trái quy luật khi đầu mùa đã đổ bộ đất liền, còn cuối năm vẫn ảnh hưởng trực tiếp đến khu vực Bắc Bộ (bão số 9 và số 11).

Bão gây mưa lớn cực đoan, dẫn đến lũ vượt mức lịch sử trên nhiều tuyến sông như sông Thương tại Cầu Sơn cao hơn lũ năm 1937 là 0,76m, sông Lô tại Hà Giang vượt mức năm 1969 là 0,90m, sông Bưởi tại Kim Tân (Thanh Hóa) vượt mức năm 1971 là 0,08m. Hoàn lưu sau bão gây ngập lụt nghiêm trọng tại các đô thị và vùng trũng thấp, đặc biệt là ở Hà Nội, Thái Nguyên và Bắc Ninh. Nhiều khu vực liên tiếp hứng chịu các đợt thiên tai, hình thành tình trạng "bão chồng bão, lũ chồng lũ", kèm theo lũ quét, sạt lở đất, nhất là tại các tỉnh miền núi và trung du Bắc bộ, Bắc Trung bộ.

Các đợt mưa lớn, ngập lụt đe dọa nghiêm trọng đến an toàn giao thông, đê điều, hồ đập, trong đó có nhiều công trình vừa được khắc phục tạm thời sau sự cố. Đáng chú ý, chỉ trong 13 ngày (từ 22/9 đến 3/10), ba cơn bão số 9, 10 và 11 liên tiếp xuất hiện trên Biển Đông, hoàn lưu sau bão tiếp tục gây mưa lớn kéo dài và lũ nghiêm trọng. Thiệt hại về người tương đương 47% so với cùng kỳ năm 2024, trong khi thiệt hại kinh tế bằng khoảng 37% so với cùng kỳ. Năm 2024, thiên tai đã khiến 501 người thiệt mạng và gây tổn thất kinh tế ước tính 90.277 tỷ đồng. 100% các ngôi nhà đều phải khôi phục lại.

Điều phối viên thường trú Liên hợp quốc tại Việt Nam.

Tại cuộc họp trên, thay mặt Liên hợp quốc tại Việt Nam, Điều phối viên thường trú Pauline Tamesis đưa ra lời kêu gọi cần chung tay hỗ trợ khẩn cấp cho các địa phương bị ảnh hưởng nặng nề. Nhiều gia đình đã mất nhà cửa, sinh kế, thậm chí là người thân. Hành động tập thể của chúng ta có thể trở thành cứu cánh cho những người đang vật lộn với hậu quả của thiên tai.

Theo bà Pauline Tamesis, Liên hợp quốc luôn đồng hành cùng Việt Nam trong các nỗ lực phòng tránh sớm và nâng cao năng lực ứng phó. Tuy nhiên, trong quá trình tái cơ cấu, một số cơ sở và kinh nghiệm ứng phó thiên tai trước đây bị gián đoạn, vậy nay đặt ra câu hỏi làm thế nào để phối hợp hiệu quả hơn với cộng đồng, đặc biệt là những nhóm dễ bị tổn thương. Liên hợp quốc cam kết huy động nguồn lực phù hợp với các ưu tiên của Chính phủ, triển khai các hành động nhanh để đáp ứng nhu cầu cấp thiết, trong đó có UNICEF, WHO, IOM... là cơ quan đầu mối chính. Chúng ta cũng sẽ tiếp tục rút kinh nghiệm từ công tác ứng phó với cơn bão Yagi để nâng cao hiệu quả phối hợp trong tương lai.

Điều phối viên thường trú Liên hợp quốc tại Việt Nam nhấn mạnh, công tác cứu trợ cần vai trò lãnh đạo mạnh mẽ của Chính phủ trong đó là Bộ Nông nghiệp và Môi trường cùng chính quyền các địa phương. Phải đảm bảo kênh truyền thông rõ ràng và cơ chế điều phối hiệu quả giữa các bên liên quan.

Nhiều địa phương bị ngập nặng do ảnh hưởng bão số 11.

Trong khuôn khổ DRRP, thông tin huy động nguồn lực phải được cập nhật thường xuyên, đặc biệt thông qua các nền tảng như Zalo ở cấp tỉnh và vùng sâu, vùng xa, và nâng cao năng lực quản lý thông tin, cơ sở hạ tầng phù hợp. Đồng thời, cần xây dựng kế hoạch ứng phó chung giữa Liên hợp quốc và các đối tác, dựa trên ưu tiên của từng ngành như nông nghiệp, y tế, giáo dục, nước sạch... sao cho phối hợp một cách thống nhất…

Thứ trưởng Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp nhấn mạnh, Chính phủ sẽ sớm đưa ra các chính sách và cơ chế khắc phục, tái thiết cuộc sống sau cơn bão lịch sử số 10 và số 11. Trẻ em phải được trở lại trường học, trạm y tế phải sớm phục hồi, các cơ quan công vụ phải tái khởi động lại làm điểm tựa cho người dân. Ông đồng thời cho biết, cơ quan chức năng sẽ thành lập 3 đoàn khảo sát thực địa tại các vùng chịu bão, lũ: Tuyên Quang - Phú Thọ, Cao Bằng - Lạng Sơn, Bắc Ninh - Thái Nguyên. Thứ trưởng Nông nghiệp và Môi trường cũng mong muốn các tổ chức quốc tế cử đại diện theo các tuyến, tham gia khảo sát và đưa ra kết quả đánh giá nhu cầu cứu trợ vào đầu tuần tới…/.

Nguồn: Lập các đoàn khảo sát thực địa vùng thiên tai để đánh giá thiệt hại và nhu cầu cứu trợ