Nhu cầu toàn cầu về các công nghệ năng lượng sạch dự kiến sẽ tăng trưởng theo cấp số nhân trong những thập kỷ tới. Theo một báo cáo của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) được công bố vào ngày 30/10, thị trường các công nghệ năng lượng sạch, bao gồm pin mặt trời, tua bin gió, xe điện, pin, điện phân và máy bơm nhiệt, dự kiến sẽ đạt giá trị 2.000 tỷ USD vào năm 2035, so với 700 tỷ USD vào năm 2023.

Báo cáo Triển vọng Công nghệ Năng lượng 2024 (ETP-2024) tập trung vào sáu công nghệ năng lượng sạch được sản xuất hàng loạt nhiều nhất và nhấn mạnh tầm quan trọng ngày càng tăng của chúng trong quá trình chuyển đổi năng lượng toàn cầu. Trong khi nhiều quốc gia đang tìm cách đóng vai trò hàng đầu trong quá trình chuyển đổi này, năng lượng, công nghiệp và thương mại đang trở nên liên kết chặt chẽ hơn, Fatih Birol, giám đốc điều hành của IEA, cho biết.

Tập trung đầu tư vào từng khu vực

Đa số các khoản đầu tư vào công nghệ năng lượng sạch tập trung vào các khu vực cụ thể, dẫn đầu là Trung Quốc, Liên minh châu Âu (EU), Hoa Kỳ và Ấn Độ. Các quốc gia và khu vực này đang thống trị sản xuất và xuất khẩu các công nghệ sạch. Ngược lại, các nước Đông Nam Á, Mỹ Latinh và châu Phi chiếm chưa đến 5% giá trị tạo ra từ sản xuất các công nghệ này.

Năng lực sản xuất và tỷ lệ sử dụng

Về sản xuất năng lượng mặt trời, việc tăng công suất ở Trung Quốc đã giúp đẩy nhanh triển khai các công trình, mặc dù tỷ lệ sử dụng các cơ sở sản xuất linh kiện năng lượng mặt trời vẫn tương đối thấp, ước tính khoảng 55% vào năm 2023, theo IEA. Các công nghệ khác như xe điện (EV) và pin đã có mức tăng trưởng chậm hơn. Vào năm 2023, năng lực sản xuất pin, chủ yếu dành cho xe điện, đã tăng gấp đôi so với năm 2021, đạt hơn 2,5 TWh. Tuy nhiên,tỷ lệ sử dụng toàn cầu của các cơ sở sản xuất pin chỉ dưới 35%.

Phát triển năng lượng gió và các công nghệ khác

Trong lĩnh vực năng lượng gió, năng lực sản xuất cũng đã được mở rộng, mặc dù chi phí đã tăng lên. Vào năm 2023, các cơ sở có công suất gió đã tăng gấp đôi, đạt 30 GW. Năng lực sản xuất toàn cầu cho các tua bin gió đã tăng lên 180 GW, trong khi công suất lắp đặt năng lượng gió toàn cầu đạt 115 GW.

Điện phân và máy bơm nhiệt, mặc dù còn non trẻ hơn, nhưng cũng thu hút được sự quan tâm ngày càng nhiều. Các dự án sản xuất máy bơm nhiệt dự báo sẽ tăng công suất toàn cầu lên khoảng một phần ba, đạt 185 GW vào năm 2030,với sự tập trung lớn ở Châu Âu. Tuy nhiên, IEA cảnh báo về những bất ổn liên quan đến nhu cầu và lạm phát chi phí có thể kìm hãm sự mở rộng này.

Tác động đến thương mại công nghệ sạch

Báo cáo nhấn mạnh những hậu quả của sự tăng trưởng này đối với thương mại quốc tế. Trung Quốc dự kiến sẽ duy trì vị trí dẫn đầu với tư cách là nguồn sản xuất và xuất khẩu chính các công nghệ năng lượng sạch. Xuất khẩu công nghệ sạch của Trung Quốc có thể đạt 340 tỷ USD vào năm 2035, gần bằng doanh thu dự kiến từ xuất khẩu dầu mỏ của Ả Rập Xê Út và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất trong năm nay.

Trong bối cảnh này, Fatih Birol kêu gọi các chính phủ áp dụng các chính sách thúc đẩy khả năng cạnh tranh, đổi mới và giảm chi phí, đồng thời tiến tới các mục tiêu năng lượng và khí hậu toàn cầu. IEA cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì đa dạng hóa nguồn cung để tăng cường khả năng phục hồi của ngành và tránh phụ thuộc quá mức vào một số nhà sản xuất cố định.