Phóng viên: Thưa ông, với tốc độ phát triển đô thị hóa nhanh thì Quận 12 đã có những chương trình, giải pháp gì để tạo ra môi trường xanh, sạch?

Ông Nguyễn Văn Đức: Những năm qua, Quận 12 là quận đang có tốc độ đô thị hóa nhanh với dân số tương đối đông (khoảng trên 750.000 dân), địa bàn có nhiều khu vực địa hình thấp với nhiều kênh, mương, rạch tự nhiên. Tình trạng ô nhiễm do rác thải, nước thải sinh hoạt, sản xuất trong những năm gần đây ngày càng nghiêm trọng, nhiều điểm rác lưu cữu hình thành trong khu dân cư gây ô nhiễm, tình trạng rác thải dọc các tuyến đường, trên các tuyến kênh rạch,… gây mất mỹ quan đô thị ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống người dân.

Ông Nguyễn Văn Đức-Chủ tịch UBND Quận (bên trái) trong Lễ xuất quân Ngày chủ nhật xanh lần thứ 152.

Để tạo môi trường xanh, sạch, trong thời gian vừa qua, UBND Quận 12 xác định công tác phát triển hạ tầng đô thị là nhiệm vụ trọng tâm; theo đó, các công trình hạ tầng trọng điểm được quan tâm triển khai, nhất là các công trình đường giao thông, chỉnh trang hạ tầng thoát nước thải, các tuyến kênh rạch trên địa bàn các phường có nhiều kênh rạch như phường Thạnh Lộc, Thạnh Xuân, An Phú Đông. Mô hình “Tuyến rạch 3 không” (Không xả rác, chất thải độc hại xuống lòng kênh; Không lấn chiếm hành lang bảo vệ kênh, lòng kênh vào mục đích cá nhân; Không sử dụng các phương pháp đánh bắt cá hủy diệt để bảo vệ nguồn thủy sản) đã góp phần tạo cảnh quan và môi trường sống lành mạnh cho người dân nơi đây.

Song song đó, chương trình nạo vét, kiên cố hóa và khơi thông dòng chảy kênh, rạch thực hiện hằng năm đã tạo nên diện mạo mới, xanh hơn, sạch hơn cho các dòng kênh ở Quận 12; có thể kể đến rạch Giao Khẩu, phường Thạnh Xuân sau cải tạo đã không còn ô nhiễm, tạo không gian để người dân vui chơi, tập luyện thể dục; tuyến rạch Đông Nhì, phường An Phú Đông được phủ đầy màu xanh của hoa sen; đặc biệt là hàng hoa huỳnh liên nở rộ sắc vàng trải dài gần 1km dọc đôi bờ rạch Ông Học, phường Thạnh Lộc hứa hẹn trở thành địa điểm lý tưởng, thu hút người dân đến tham quan, chụp ảnh.

Đường hoa Huỳnh Liên nở sắc vàng tại rạch Ông Học, phường Thạnh Lộc.

Đến nay, UBND Quận 12 đã cải tạo, chỉnh trang, nạo vét, kiên cố hóa 45 tuyến kênh rạch. Việc nạo vét, vớt rác trên các tuyến kênh rạch không chỉ góp phần cải tạo cảnh quan môi trường, giảm ngập úng, phòng chống dịch bệnh mà còn giúp nâng cao ý thức bảo vệ môi trường trong cộng đồng dân cư. Việc lấn chiếm, vứt rác ra kênh rạch đã dần được xử lý triệt để, nhiều đội tự quản bảo vệ kênh rạch được thành lập, phong trào tình nguyện vớt rác, lục bình, thu gom rác lưu cữu, dọn quang các tuyến đường, trồng, chăm sóc cây xanh đã trở thành việc làm thường xuyên và định kỳ hàng tuần; qua đó đã tạo vẻ mỹ quan đô thị, các tuyến đường sạch đẹp trong khu dân cư.

Các lực lượng nạo vét, dọn dẹp và khơi thông dòng chảy các kênh, rạch.

Bên cạnh chỉnh trang, cải tạo kênh, rạch, UBND Quận 12 còn chú trọng, đầu tư phát triển mảng xanh; đến nay, đã phát triển 68 mảng xanh với diện tích hơn 61.953,7m2, trồng hơn 10.090 cây xanh tại các tuyến đường, ven kênh, rạch; ngoài ra, đang thực hiện đầu tư 03 công viên (Tân Thới Hiệp, Thạnh Lộc, Tân Chánh Hiệp) với tổng diện tích 8,96ha, dự kiến hoàn thành trong năm 2025; góp phần tăng cường công viên, mảng xanh trên địa bàn quận.

Mô hình bảo vệ môi trường khu dân cư.

Công tác tuyên truyền, truyền thông về bảo vệ môi trường, nâng cao ý thức cộng đồng dân cư, doanh nghiệp về bảo vệ môi trường cũng là một nội dung trọng tâm được UBND Quận 12 hết sức quan tâm thực hiện. Các phong trào bảo vệ môi trường trên địa bàn quận được tổ chức đa dạng, sôi nổi từ quận đến phường gắn với các cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, Cuộc vận động “Người dân Thành phố Hồ Chí Minh không xả rác ra đường và kênh rạch, vì Thành phố sạch, xanh và thân thiện môi trường” theo Chỉ thị số 19/CT-TU của Ban Thường vụ Thành ủy,… Các hoạt động, mô hình bảo vệ môi trường tại khu dân cư góp phần cải thiện mỹ quan đô thị, bộ mặt đô thị quận có nhiều chuyển biến tích cực.

Phóng viên: Ông có thể giới thiệu một số chương trình thực hiện tiêu biểu của Quận 12 về xây dựng môi trường xanh gắn với đời sống cư dân đô thị và đã được Nhân dân hưởng ứng tích cực?

Ông Nguyễn Văn Đức: Thực hiện Chỉ thị số 19-CT/TU của Ban Thường vụ Thành ủy, Ban Thường vụ Quận ủy ban hành Nghị quyết số 22-NQ/QU ngày 02/11/2018 về lãnh đạo thực hiện Cuộc vận động “Quận 12 văn minh, sạch đẹp” . Từ khi triển khai thực hiện Nghị quyết số 22-NQ/QU, toàn hệ thống chính trị trên địa bàn quận đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác tuyên truyền, vận động về bảo vệ môi trường trên địa bàn quận, qua đó tạo được sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức và hành động trong cấp ủy, chính quyền các cấp, các ngành, các tổ chức chính trị - xã hội, cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và Nhân dân trong thực hiện Nghị quyết. Điển hình như công tác cải tạo, chỉnh trang đô thị, công tác ra quân bảo vệ môi trường, kiểm tra xử lý các điểm rác ô nhiễm được thực hiện thường xuyên và nhận được sự tham gia hưởng ứng tích cực của cộng đồng dân cư, các mô hình bảo vệ môi trường được hình thành và đã phát huy hiệu quả, cụ thể như sau:

Công tác tuyên truyền đến cộng đồng dân cư, cá nhân, tổ chức, cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn với nhiều hình thức phong phú, đa dạng, từ các hình ảnh, hoạt động tuyên truyền trực quan, đến các buổi đối thoại nhân dân, các cuộc họp khu phố hay thông qua các trang mạng xã hội của quận, phường, các tổ chức chính trị - xã hội trên địa bàn quận, phường.

Tập huấn và tuyên truyền về công tác bảo vệ môi trường.

Các mô hình bảo vệ môi trường trong cộng đồng dân cư được phát động và ngày càng mang lại hiệu quả tích cực, cụ thể như: “Mô hình tuyến hẻm không rác”, các điểm xanh về bảo vệ môi trường (Vẽ tranh cổ động bảo vệ môi trường trồng cây xanh, cây kiểng; lắp đặt dụng cụ thể dục, thể thao,…). Một số công trình tiêu biểu tại khu dân cư như: “Khu thể thao xanh” tại phường Thạnh Lộc, phường Hiệp Thành; Công viên xanh - sạch - đẹp tại phường Thới An, phường Thạnh Lộc; mô hình chung cư “Văn minh - sạch đẹp - An toàn” tại Chung cư Thới An, phường Thới An và Chung cư Tecco phường Tân Thới Nhất,…Các câu lạc bộ bảo vệ môi trường của Quận đoàn, Hội Liên hiệp Phụ nữ quận, Hội Cựu chiến binh quận, tổ tự quản môi trường trong khu dân cư được duy trì hoạt động thường xuyên, đem lại nhiều hiệu quả tích cực.

Xử lý dứt điểm 78/78 điểm ô nhiễm về rác thải trên địa bàn quận, trong đó đã chuyển hóa thành khu sinh hoạt cộng đồng 53 điểm (sân bóng chuyền, khu tập thể dục, công viên, vườn hoa…). Định kỳ hàng tuần, hoạt động ra quân vệ sinh môi trường được đồng loạt tổ chức trên địa bàn 11 phường, điển hình là phong trào “15 phút vệ sinh môi trường hàng tuần” đem lại chuyển biến rõ rệt về mỹ quan đô thị tại các khu dân cư trên địa bàn quận.

Đội hình thực hiện 15 phút vệ sinh môi trường hàng tuần.

Công tác đối thoại với Nhân dân về vệ sinh môi trường, “Ngày thứ Sáu nghe dân nói” được chính quyền tổ chức ngày càng được người dân tích cực tham gia. Trong năm 2024, trên địa bàn quận đã tổ chức 201 cuộc đối thoại, qua đối thoại nhiều kiến nghị, phản ánh của người dân về vấn đề vệ sinh môi trường, mỹ quan đô thị đã được kịp thời ghi nhận và giải quyết.

Các phong trào về hưởng ứng bảo vệ môi trường được tổ chức thường xuyên gắn với các ngày lễ lớn, các dịp kỷ niệm trong năm. Điển hình như trong năm 2024, UBND Quận 12 đã tổ chức ngày hội “Sống xanh vì môi trường” với nhiều hoạt động tuyên truyền về bảo vệ môi trường như: hội thi tái chế, vẽ tranh tuyên truyền về bảo vệ môi trường, trưng bày các gian hàng giới thiệu sản phẩm thân thiện môi trường, gian hàng đổi rác lấy quà với khoảng 350 người tham gia.

Ngày hội tái chế và sống xanh.

Ngày Chủ nhật xanh lần thứ 154 được Quận đoàn 12 tổ chức với hơn 1.500 đoàn viên, hội viên thanh viên, tình nguyện viên và người dân tham gia dọn vệ sinh. Khơi thông dòng chảy rạch Ghe Máy, phường An Phú Đông (đoạn từ sông Vàm Thuật vào hướng đường Vườn Lài 200m) và rạch Gia, phường An Phú Đông (đoạn từ đường Vườn Lài đến rạch Võ Đông Nhi 600m) và phát quang hai bên bờ rạch thu gom hơn 400 tấn cỏ, rác và lục bình.

Phóng viên: Để tiếp tục và duy trì phát triển những thành quả môi trường xanh đã đạt, Quận 12 đã có định hướng thế nào? Những thuận lợi khó khăn, những kiến nghị?

Ông Nguyễn Văn Đức: Để tiếp tục duy trì, phát huy các kết quả đã đạt được trong công tác bảo vệ môi trường trong thời gian qua, UBND Quận 12 sẽ tiếp tục triển khai các giải pháp sau:

Tiếp tục ra soát, đề xuất UBND Thành phố bố trí thêm nguồn vốn để đẩy nhanh thêm nhiều dự án phát triển hạ tầng đô thị trên địa bàn quận trong đó trọng điểm là cá dự án giao thông, nạo vét, kiên cố hóa các tuyến rạch trên địa bàn quận nhằm cải thiện ô nhiễm môi trường, phát huy hiệu quả tiêu thoát nước, phòng chống ngập úng, cải tạo cảnh quan môi trường đô thị. Đồng thời, thường xuyên tổ chức duy tu, vệ sinh các tuyến đường, tuyến hẻm, kênh rạch đã hoàn thành đầu tư, cải tạo trong thời gian qua.

Nâng cao chất lượng dịch vụ công ích về vệ sinh môi trường như: công tác quét, thu gom rác đường phố, vệ sinh thùng rác công cộng, thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn quận. Tiếp tục đề xuất, đầu tư xây dựng trạm ép rác kín tại phường Hiệp Thành, tiến tới ngưng hoạt động trạm trung chuyển ô nhiễm hiện hữu (Tân Thới Hiệp, Hiệp Thành), hoàn thiện mạng lưới nhà vệ sinh công cộng trên địa bàn quận; tổ chức triển khai chương trình phân loại rác tại nguồn theo hướng dẫn của UBND Thành phố,…

Khen thưởng cá nhân và tập thể phong trào xây dựng nếp sống xanh.

Chỉ đạo toàn hệ thống chính trị quận, phường tiếp tục duy trì và phát huy các thành quả bảo vệ môi trường trong thời gian qua, với các nội dung cụ thể như: Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu, bảo vệ tài nguyên trong hệ thống chính trị, cộng đồng dân cư, tổ chức các doanh nghiệp trên địa bàn quận; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, xử lý các bất cập về vệ sinh môi trường trong đó từng bước hoàn thiện, đồng bộ hệ thống camera gíam sát trên địa bàn quận; tăng cường xử lý vi phạm hành chính về vệ sinh môi trường; tiếp tục tổ chức đối thoại với nhân dân phát huy vai trò của người dân, doanh nghiệp trong công tác bảo vệ môi trường tại khu dân cư,…

Tiếp tục tuyên dương, nhân rộng các mô hình về bảo vệ môi trường, câu lạc bộ, hội nhóm bảo vệ môi trường có hiệu quả trong khu dân cư, duy trì “Mô hình 15 phút vệ sinh môi trường”, thường xuyên ra quân xử lý mô hình tuyến đường văn minh đô thị, tuyến rạch xanh - sạch - đẹp.

Vâng, cám ơn ông.

Nguồn: [Những điểm xanh Quận 12] Dấu ấn xanh, sạch