Từ một vùng quê thuần nông, đến nay Đông Triều đã vươn mình trở thành thành phố. Quê hương Đệ tứ chiến khu đang từng ngày khẳng định vị thế của đô thị cửa ngõ kết nối tỉnh Quảng Ninh với Thủ đô Hà Nội và các tỉnh phía Bắc.

Từ "làng" lên "phố"

Lãnh đạo TX Đông Triều thăm mô hình trồng na của người dân xã Việt Dân.

Mảnh đất thuần nông Đông Triều, qua chương trình xây dựng nông thôn mới đã tạo nên sự chuyển biến vô cùng mạnh mẽ. Từ năm 2003, TX Đông Triều được tỉnh chọn làm điểm công nghiệp hóa hiện đại hóa nông nghiệp, là đơn vị hành chính cấp huyện thứ tư của cả nước và là đơn vị đầu tiên của khu vực phía Bắc về đích trong chương trình xây dựng nông thôn mới, tạo nên diện mạo mới, sức sống mới, khí thế mới cho vùng đất Đệ tứ chiến khu.

TX Đông Triều có vùng trồng hoa, cây cảnh khá phát triển.

Với vai trò động lực phát triển kinh tế khu vực phía tây của Quảng Ninh, có hệ thống giao thông vận tải kết nối thuận lợi cả về đường bộ, đường thủy và đường sắt với các trung tâm kinh tế lớn trong vùng, trên cơ sở quy hoạch của tỉnh, của địa phương, TX Đông Triều đã xây dựng hệ thống CCN trên địa bàn; xây dựng hệ thống hạ tầng giao thông kết nối để khai thác tiềm năng của vùng đất và hạ tầng văn hoá - xã hội. Lấy giáo dục làm nền tảng xây dựng địa phương; y tế được dành nhiều nguồn lực để phát triển trở thành trung tâm khám chữa bệnh của nhân dân trên địa bàn và các vùng lân cận; môi trường đô thị được quan tâm. Công tác cải cách hành chính đứng tốp đầu toàn tỉnh về chỉ số hài lòng của người dân…

Trong những năm gần đây, Đông Triều phát huy những lợi thế, tiềm năng sẵn có, dần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cân đối tỷ trọng các ngành nghề. Đến cuối năm 2023, tổng giá trị sản xuất trên địa bàn thị xã ước đạt 53.656,8 tỷ đồng. Tốc độ tăng trưởng kinh tế ước đạt 14,0%; ngành công nghiệp - xây dựng chiếm 64,8%; ngành thương mại - dịch vụ chiếm 30,8%; ngành nông - lâm - ngư nghiệp chiếm 4,4%. Mặt khác, nhờ vào việc khai thác hiệu quả các nguồn tài nguyên khoáng sản, đặc biệt là than đá, Đông Triều đã thu hút được nhiều nhà đầu tư, hình thành các KCN quy mô lớn.

Cùng với đó, các ngành dịch vụ cũng được phát triển mạnh mẽ, tạo ra nhiều việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân của địa phương và các địa bàn lân cận. Đến hết năm 2023, thu nhập bình quân đầu người của TX Đông Triều đạt trên 163 triệu đồng/năm, cao hơn bình quân chung của cả nước 1,6 lần.

TX Đông Triều chú trọng đầu tư cơ sở hạ tầng để thu hút khách du lịch. (Ảnh: Công viên nước Hà Lan)

Ngay đầu nhiệm kỳ Đại hội Đảng bộ thị xã nhiệm kỳ 2021-2025, Đông Triều đã tự chủ ngân sách, tổng thu NSNN giai đoạn 2021-2023 đạt trên 6.526 tỷ đồng, đạt 118% dự toán tỉnh giao.

Bí thư Thị uỷ Đông Triều Nguyễn Văn Công khẳng định: Mặc dù gặp nhiều khó khăn, nhưng với cách làm sáng tạo, sự quyết tâm, đồng lòng của chính quyền và nhân dân trên địa bàn, quá trình đô thị hoá của địa phương đã được hoàn thành. Đây là nỗ lực của cả hệ thống chính trị và nhân dân Đông Triều, phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng, được thể chế qua quy hoạch của tỉnh, quy hoạch liên vùng giữa TX Quảng Yên - TP Uông Bí - TX Đông Triều, chương trình phát triển liên vùng giữa Quảng Ninh - Hải Phòng - Hải Dương - Bắc Giang… Đó cũng là sự kế thừa của vùng đất văn hoá, cái nôi của phong trào cách mạng, tạo nên sức mạnh nội sinh để xây dựng mảnh đất này.

Vui mừng, phấn khởi trước sự đổi thay lớn của mảnh đất giàu truyền thống, ông Nguyễn Quang Nhạ, nguyên Bí thư Huyện ủy Đông Triều giai đoạn 1991-2000 chia sẻ: Nơi đây từng là mảnh đất chưa mưa đã lũ, chưa nắng đã hạn, từ địa phương chỉ độc canh cây lúa, các xã miền núi rất nghèo, đời sống hết sức khó khăn. Trải qua nhiều giai đoạn, sự nỗ lực của chính quyền và nhân dân đã đưa Đông Triều chuyển mình sang một hình thái mới. Giờ đây Đông Triều đã hình thành vùng cây ăn quả, là đô thị phát triển, nhờ đó người dân có thu nhập cao hơn trước.

Công nghiệp của Đông Triều ngày càng phát triển và chiếm tỷ trọng cao. (Ảnh: Sản xuất tại Công ty TNHH Gốm sứ Quang Vinh)

Sứ mệnh thành phố trẻ

Việc thành lập TP Đông Triều sẽ tạo điều kiện thuận lợi và tác động mạnh mẽ đến sự tăng trưởng kinh tế của địa phương, chuyển dịch mạnh cơ cấu kinh tế theo hướng tăng nhanh tỷ trọng ngành công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, thương mại, dịch vụ; đẩy nhanh quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Phát triển hạ tầng kỹ thuật đô thị đồng bộ, hiện đại, có sức thu hút đầu tư mạnh mẽ trong và ngoài nước; thúc đẩy đầu tư xây dựng các tuyến đường giao thông kết nối với các khu vực kinh tế lân cận, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển sản xuất, lưu thông hàng hóa.

Cầu Triều kết nối TX Đông Triều với TX Kinh Môn (tỉnh Hải Dương) mới được xây dựng, đưa vào sử dụng. Ảnh: Lê Đại (CTV)

Khi trở thành thành phố, hệ thống hạ tầng KT-XH tiếp tục được quan tâm đầu tư đồng bộ, nhất là hệ thống các công trình hạ tầng đô thị, giao thông, y tế, giáo dục, các thiết chế văn hoá. Nhiều dự án hợp tác của các thành phần kinh tế, các doanh nghiệp sẽ tạo ra nhiều cơ hội việc làm, góp phần nâng cao thu nhập và chất lượng cuộc sống người dân. Đồng thời, phát triển sản xuất kinh doanh, góp phần tăng thu ngân sách địa phương; tạo điều kiện thuận lợi để tăng mức đầu tư cho phúc lợi xã hội, đảm bảo tốt hơn công tác an sinh xã hội…

Cùng với những cơ hội, Đông Triều cũng đối diện với không ít thách thức về: Thu hút nguồn lực; đầu tư kết cấu hạ tầng; chuyển dịch cơ cấu kinh tế; quản lý đô thị, đảm bảo vừa khai thác được các tiềm năng, thế mạnh nhưng vẫn giữ được các bản sắc văn hóa, gìn giữ được môi trường.

Ngoài ra Đông Triều cũng phải hiện thực hóa được các quy hoạch trong đó có quy hoạch chung của thị xã, quy hoạch tỉnh; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực để đáp ứng được yêu cầu của một đô thị hiện đại, văn minh; phát huy được những giá trị bản sắc sẵn có của con người Đông Triều, biến các giá trị con người, giá trị văn hóa trở thành nguồn nội sinh để thúc đẩy các nguồn ngoại sinh khác; thu hẹp khoảng cách giữa khu vực nông thôn và đô thị…

Mộc góc TX Đông Triều hôm nay (khu vực Cổng tỉnh). Ảnh: Lê Đại (CTV)

Theo Bí thư Thị uỷ Đông Triều Nguyễn Văn Công, thị xã sẽ tập trung khai thác và phát huy tối đa tiềm năng, thế mạnh, huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực, tăng cường sức mạnh đoàn kết toàn dân, đẩy mạnh phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và dịch vụ nhằm phát triển kinh tế với tốc độ cao và bền vững. Hiện nay Quảng Ninh xác định xây dựng Đông Triều là đô thị sinh thái; địa phương cũng xác định xây dựng hạ tầng và đời sống nhân dân nông thôn tiệm cận với đô thị. Về dịch vụ, Đông Triều cũng tập trung phát triển dịch vụ văn hoá tâm linh, trải nghiệm; phát triển du lịch trải nghiệm nông nghiệp; du lịch nghỉ dưỡng chất lượng cao. Bên cạnh đó, phát triển dịch vụ với việc đẩy mạnh chuỗi các trung tâm thương mại, dịch vụ, giáo dục, dịch vụ y tế…

Đông Triều sẽ tập trung phát triển du lịch tâm linh. (Trong ảnh: Lễ hội chùa Quỳnh Lâm). Ảnh: Lê Đại (CTV)

Cùng với đó, phát triển văn hóa - xã hội đồng bộ với tăng trưởng kinh tế, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân. Vừa thúc đẩy mạnh mẽ phát triển kinh tế, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, vừa tập trung quy hoạch, xây dựng hệ thống hạ tầng giao thông đối ngoại, liên kết vùng, các dự án, công trình trọng điểm, hạ tầng đô thị. Đồng thời, giải quyết tốt các vấn đề xã hội, nhất là vấn đề việc làm và ô nhiễm môi trường; nâng cao chất lượng và hiệu quả các hoạt động văn hóa, xã hội… Giai đoạn đến năm 2030, tập trung xây dựng Đông Triều sớm đạt các tiêu chí cơ bản của đô thị loại II.

Nguồn: Xứng danh vùng đất Đệ tứ chiến khu