Ngày nay, với giá năng lượng tăng cao, lượng khí thải toàn cầu tăng và chi phí hạt nhân có khả năng giảm, cách tính đó đã thay đổi. Thứ nhất, nếu các chính phủ trên thế giới nghiêm túc với cam kết cắt giảm khí thải, thì năng lượng hạt nhân sẽ phải là một phần trung tâm trong cơ cấu năng lượng của họ. Thứ hai, bất ổn địa chính trị và các vấn đề chuỗi cung ứng mà thế giới đang gặp phải đã khiến tầm quan trọng của an ninh năng lượng bị giảm nhẹ. Cuối cùng, các công nghệ và cách tiếp cận mới để sản xuất năng lượng hạt nhân có thể giải quyết một số lo ngại về chi phí và thời gian của các nhà phê bình. Trong khi năng lượng hạt nhân khác xa với viên đạn bạc, nó chắc chắn sẽ làm cho hỗn hợp năng lượng toàn cầu vừa sạch hơn vừa có khả năng phục hồi cao hơn.

Nếu các chính phủ và tổ chức quốc tế nghiêm túc với các mục tiêu giảm phát thải tích cực mà họ đã đặt ra, thì họ sẽ cần một nguồn cung cấp năng lượng sạch và nhất quán. Điều đó có nghĩa là một hệ thống năng lượng sử dụng năng lượng tái tạo kết hợp với lưu trữ pin, nhiên liệu hóa thạch kết hợp với thu giữ carbon, năng lượng địa nhiệt hoặc năng lượng hạt nhân.

Trong số các phương án đó, năng lượng hạt nhân là phương án duy nhất có thể cung cấp năng lượng ở quy mô hiện nay. Thực tế này có nghĩa là mỗi gigawatt năng lượng hạt nhân mà chúng ta mất đi là một gigawatt năng lượng sạch có khả năng được thay thế bằng than hoặc khí tự nhiên. Đây là hiện tượng từng thấy ở New York khi đóng cửa nhà máy Indian Point.

Lập luận về năng lượng hạt nhân thậm chí còn thuyết phục hơn khi bạn thêm vào nhu cầu khử cacbon trong giao thông vận tải và công nghiệp, một nhiệm vụ sẽ đòi hỏi một lượng lớn nguồn cung cấp năng lượng mới để tạo ra hydro và amoniac. Cuối cùng, dấu ấn vật lý của năng lượng hạt nhân, dấu chân được thiết lập để thu hẹp lại với sự ra đời của các lò phản ứng mô-đun nhỏ.

Trong khi các siêu dự án tái tạo phải đối mặt với sự phản kháng do mối đe dọa mà chúng gây ra đối với các hệ sinh thái, thì các lò phản ứng hạt nhân hiện đại gây ra mối đe dọa tương đối ít đối với môi trường trước mắt. Từ góc độ môi trường, không thể phủ nhận rằng thế giới có năng lượng hạt nhân tốt hơn là không có năng lượng hạt nhân.

Có rất ít sự kiện trong lịch sử hiện đại nêu bật tầm quan trọng của an ninh năng lượng hơn việc Nga xung đột Ukraine. Thực tế là Nga đang chiến tranh với Ukraine và trả Kyiv cho các dòng khí đốt tự nhiên là điều khó hiểu.

Châu Âu không thể ngừng nhập khẩu khí đốt tự nhiên và Nga không thể ngừng bán khí đốt tự nhiên. Khi xem xét điện hạt nhân trong bối cảnh này, nó thể hiện một hỗn hợp năng lượng đa dạng hơn và do đó có khả năng phục hồi cao hơn. Nga là nước xuất khẩu uranium lớn, vì vậy bất kỳ sự mở rộng năng lượng hạt nhân nào cũng phải bao gồm một chuỗi cung ứng đa dạng và an toàn.

Nhưng nếu châu Âu và Mỹ ủng hộ năng lượng hạt nhân một thập kỷ trước, chắc chắn thị trường năng lượng sẽ ở một nơi rất khác ngày nay. Một vấn đề địa chính trị khác có tầm quan trọng là ảnh hưởng mà một tác nhân năng lượng hạt nhân lớn có thể có đối với việc phổ biến vũ khí hạt nhân.

Theo lộ trình của IEA để không phát thải ròng vào năm 2050, 2/3 số lò phản ứng hạt nhân mới sẽ được xây dựng ở các thị trường mới nổi và các nền kinh tế đang phát triển. Trong khi đó, trong số 72 lò phản ứng hạt nhân đang được xây dựng bên ngoài nước Nga, chưa đến 3% do các công ty Mỹ xây dựng. Trung Quốc và Nga đang xây dựng lần lượt 20% và 50% số lò phản ứng đó.

Nói tóm lại, điều đó có nghĩa là cả Nga và Trung Quốc đều đang ở vị thế cực kỳ mạnh mẽ để ảnh hưởng đến ngành công nghiệp hạt nhân quốc tế. Giữa những lo ngại về an ninh năng lượng do Nga xung đột Ukraine và những lo ngại về an ninh quốc gia liên quan ảnh hưởng đối với chế độ hạt nhân toàn cầu, vai trò địa chính trị của năng lượng hạt nhân ngày càng quan trọng.

Nguồn: Tại sao trong lúc này năng lượng hạt nhân lại được quan tâm hơn bao giờ hết? (Phần 3)