VN-Index “lỡ hẹn” mốc 1.300 điểm

Sau mức tăng trưởng ấn tượng khoảng 12% trong năm 2023, thị trường bước vào năm 2024 với nhiều kỳ vọng tích cực. Ngân hàng Nhà nước giảm lãi suất, kích thích dòng vốn rẻ vào nền kinh tế. Gói đầu tư công 700.000 tỉ đồng được dự báo giải ngân mạnh mẽ, trong khi thị trường bất động sản kỳ vọng phục hồi nhờ các giải pháp tháo gỡ khó khăn pháp lý và tín dụng. Cùng với đó, tín hiệu đảo chiều chính sách tiền tệ từ Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) hứa hẹn thu hút dòng vốn ngoại trở lại. Với những yếu tố này, giới đầu tư kỳ vọng VN-Index sẽ sớm bứt phá, vượt qua ngưỡng 1.300 điểm. Tuy nhiên, từ đầu năm 2024 đến nay, thị trường vẫn loay hoay quanh vùng kháng cự này.

Thị trường chứng khoán Việt Nam trải qua năm 2024 lình xình khi chỉ số diễn biến thuận lợi trong nửa đầu năm. Sau đó các lo ngại về tỉ giá và hoạt động bán ròng của nhà đầu tư nước ngoài đã kéo chỉ số chững lại trong nửa cuối năm 2024. Thanh khoản thị trường tăng tốc trong nửa đầu năm 2024, theo đà tăng của chỉ số, nhưng sau đó giảm xuống còn khoảng 15.000 tỉ đồng mỗi phiên giao dịch trong giai đoạn tháng 10 – tháng 12. Tính cho cả năm, giá trị giao dịch trung bình hàng ngày trên HOSE đạt 21.500 tỉ đồng (tăng khoảng 23% so với cùng kỳ năm trước). Dòng tiền tập trung vào một số ít cổ phiếu tăng trưởng và những nhóm ngành có kết quả kinh doanh nổi bật, do đó thiếu sự lan tỏa và luân phiên.

Cũng phải nói, năm 2024, bối cảnh quốc tế không mấy “sáng sủa” với hàng loạt biến động khó lường: căng thẳng địa chính trị leo thang, chính sách tiền tệ tại các nền kinh tế lớn như Nhật Bản, Trung Quốc có nhiều thay đổi; Cục Dự trữ Liên bang Mỹ bất ngờ hạ lãi suất lần đầu sau 4 năm và cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ đầy kịch tính. Tất cả đã tạo nên một môi trường đầu tư nhiều thách thức, đặc biệt đối với các nhà đầu tư theo trường phái ngắn hạn. Nhìn chung, điểm tích cực là VN-Index vẫn vận động trong xu hướng tăng trong suốt hơn 10 năm qua. Các ngưỡng kháng cự tâm lý nhìn chung được nâng cao lên, thể hiện mặt bằng giá của thị trường chứng khoán ngày cao.

Điều gì khiến nhà đầu tư còn e ngại?

Mốc 1.300 điểm hiện tại đang thể hiện sự thận trọng trong tâm lý nhà đầu tư ở thời điểm hiện tại. Thực tế cho thấy, từ đầu năm đến nay, VN-Index đã nhiều lần chạm ngưỡng 1.300 điểm song đều chững lại, bởi mỗi lần chỉ số tiến gần đến vùng này, áp lực bán lại gia tăng mạnh mẽ. Những lần chỉ số đã vượt ngưỡng này nhưng dòng tiền không vào. Thanh khoản vẫn kém, số mã tăng vẫn hạn chế và tập trung ở một số mã, cho thấy tâm lý thị trường vẫn chưa được cởi bỏ. Theo ông Nguyễn Thế Minh - Giám đốc Khối Nghiên cứu và Phát triển sản phẩm khách hàng cá nhân, Công ty Chứng khoán Yuanta, mốc này đang trở thành ngưỡng tâm lý khó vượt qua vì thị trường chưa có câu chuyện mới đủ để tạo sự bứt phá. Dòng tiền mới chưa vào thị trường mà chỉ chảy luân phiên giữa các nhóm vốn hóa, tạo ra sự tăng giảm luân phiên. Khi nhóm vốn hóa lớn tăng thì nhóm vừa và nhỏ sẽ giảm và ngược lại. Đây cũng là nguyên nhân khiến VN-Index khó vượt ngưỡng này. Chỉ số sẽ vượt qua ngưỡng này khi dòng tiền mới xuất hiện và có sự đồng thuận ở hầu hết các nhóm ngành.

Thống kê nhanh cho thấy, tiền gửi giao dịch của khách hàng tại các công ty chứng khoán lớn vào thời điểm cuối quý III/2024 đạt hơn 68.324 tỉ đồng (tính theo tỉ giá là gần 3 tỉ USD), tăng 21,7% so với số đầu năm, song giảm nhẹ 3,1% so với quý II/2024. Điều này cho thấy lượng lớn tiền mặt của nhà đầu tư vẫn đang nằm trong các tài khoản chứng khoán, sẵn sàng giao dịch. Đây là diễn biến đáng chú ý trong bối cảnh thị trường chứng khoán đã trải qua quý III/2024 giao dịch với nhiều khó khăn.

Ở một góc độ khác, số dư tiền gửi khách hàng tại các công ty chứng khoán tiếp tục tăng tỉ lệ thuận với việc tài khoản nhà đầu tư cá nhân mở mới tăng trưởng cao từ đầu năm tới nay. Số liệu từ Trung tâm lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD) cho thấy lũy kế 11 tháng năm 2024, số lượng tài khoản của cá nhân trong nước đã tăng 1,86 triệu tài khoản. Tính trung bình mỗi tháng, thị trường gia tăng khoảng 169.000 tài khoản giao dịch cá nhân trong nước. Như vậy, tổng lượng tài khoản giao dịch chứng khoán tại thị trường Việt Nam đến cuối tháng 11 đạt 9,09 triệu đơn vị (xấp xỉ 9% dân số). Chứng khoán Việt Nam đã đạt mục tiêu 9 triệu tài khoản trước thời hạn 2025 và đang hướng đến con số 11 triệu tài khoản vào năm 2030. Do đó, việc số dư tiền gửi giao dịch của khách hàng tăng cao phần nào cho thấy thị trường kỳ vọng và chờ đợi vào sự bùng nổ của điểm số lẫn thanh khoản của VN-Index. Mặt khác, điều này cũng cho thấy tâm lý thận trọng của nhà đầu tư khi họ chưa sẵn sàng giải ngân vào thị trường.

Bà Trần Thị Lan Anh, Trưởng phòng Tư vấn đầu tư, Công ty cổ phần Chứng khoán Mirae Asset Việt Nam duy trì quan điểm tích cực về xu hướng trung và dài hạn của thị trường chứng khoán Việt Nam. Sự quyết tâm của Chính phủ trong việc nâng hạng thị trường sẽ tạo ra môi trường đầu tư thuận lợi là những động lực chính cho sự phát triển bền vững của thị trường. Dù có thể thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ cần phải tích lũy thêm dưới 1.300 điểm để thắt chặt cung - cầu cũng như ổn định tâm lý, trước khi VN-Index bước vào xu hướng tăng trưởng mạnh mẽ

Động lực để thị trường bứt phá

Năm 2025, thị trường chứng khoán được kỳ vọng sẽ tích cực và sôi động hơn với nhiều yếu tố hỗ trợ. Dù còn những thách thức từ bên ngoài, bao gồm sự mạnh lên của đồng đô la Mỹ và lãi suất trái phiếu Chính phủ Mỹ, gây áp lực lên dòng vốn quốc tế, thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn đang đứng trước cơ hội lớn nhờ các động lực quan trọng đang tạo nền tảng cho triển vọng tích cực trong thời gian tới.

Thứ nhất, kinh tế vĩ mô ổn định và động lực từ các ngành trọng điểm. Nền kinh tế Việt Nam được dự báo tiếp tục duy trì đà tăng trưởng mạnh mẽ. Các ngành kinh tế chủ lực, đặc biệt là đầu tư công, đang đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy GDP. Chính phủ đã đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án hạ tầng lớn, không chỉ tạo động lực cho giai đoạn cuối năm mà còn kéo dài tác động tích cực đến năm 2025. Xuất nhập khẩu cũng hứa hẹn tiếp tục khả quan, nhờ những thay đổi tích cực từ chính sách thuế quan mới của Mỹ. Kỳ vọng dòng vốn ngoại sẽ quay lại trong năm 2025 khi rủi ro từ chính sách kinh tế Mỹ không còn rõ rệt. Tăng trưởng lợi nhuận của các doanh nghiệp niêm yết dự kiến đạt 17%, cao hơn mức 13% của năm 2024, nhờ sự phục hồi mạnh mẽ ở các lĩnh vực bất động sản, ngân hàng, công nghệ thông tin và tiêu dùng.

Thứ hai, kỳ vọng nâng hạng thị trường và cải cách đột phá. Triển vọng nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam lên nhóm thị trường mới nổi thứ cấp đang được củng cố mạnh mẽ. Chuyến làm việc gần đây của FTSE đã mang lại những đánh giá tích cực, đặc biệt về sản phẩm NPS (Non-Preemptive Share). Chính phủ cũng đang triển khai hàng loạt cải cách mang tính chiến lược nhằm tăng cường thu hút dòng vốn đầu tư nước ngoài. Một cuộc họp quan trọng dự kiến diễn ra vào đầu năm 2025 để xem xét khả năng nâng hạng thị trường, hứa hẹn mang lại nhiều cơ hội cho thị trường chứng khoán Việt Nam. Với kỳ vọng nâng hạng được hiện thực hóa, thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ có cơ hội hút ròng được ít nhất 8 tỉ USD từ các định chế tài chính và tổ chức nước ngoài. Trong lịch sử, khi được nâng hạng, chỉ số sẽ tăng lên khoảng 35%-40% về điểm số.

Thứ ba, cơ hội đầu tư nổi bật tại các nhóm ngành trọng điểm. Về mặt định giá, lợi nhuận tăng trưởng kéo mặt bằng P/E Việt Nam xuống thấp nhưng có sự mất cân đối. Với tương quan tăng trưởng và định giá 2025, nhiều nhóm ngành đã bước vào vùng định giá hấp dẫn. Lĩnh vực bất động sản là tâm điểm với dự báo doanh số bán trước các dự án mới tăng 40% trong năm 2024. Lợi nhuận toàn ngành dự kiến tăng 20% vào năm 2025 nhờ nhu cầu nhà ở vượt cung tỉ lệ 2:1 và các cải cách pháp lý đẩy nhanh tiến độ phê duyệt dự án. Ngân hàng cũng ghi nhận triển vọng tích cực với lợi nhuận toàn ngành tăng 17%, nhờ giảm chi phí tín dụng và tăng trưởng từ các khoản vay thế chấp cùng đầu tư hạ tầng. Biên lợi nhuận ròng (NIM) được kỳ vọng ổn định, dù lãi suất tiền gửi có thể tăng nhẹ. Ngành công nghệ thông tin, dẫn đầu bởi FPT, dự kiến tăng trưởng lợi nhuận 20%, nhờ nhu cầu toàn cầu gia tăng trong chi tiêu IT và các dịch vụ liên quan đến AI. FPT đang tận dụng cơ hội từ xu hướng AI toàn cầu với lợi thế từ quan hệ chặt chẽ với NVIDIA. Bên cạnh đó, ngành vật liệu xây dựng được kỳ vọng tăng trưởng lợi nhuận 25%, nhờ tiêu thụ thép tăng 10% cùng sự phục hồi đầu tư công. Các lĩnh vực logistics và khu công nghiệp cũng có triển vọng sáng, nhờ quá trình công nghiệp hóa và sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử tại Việt Nam. Tâm lý tiêu dùng phục hồi mạnh mẽ với doanh thu bán lẻ thực dự kiến tăng 8-9% trong năm 2025, thúc đẩy nhu cầu các sản phẩm không thiết yếu như điện thoại thông minh và máy tính xách tay. Điều này giúp các công ty tiêu dùng hưởng lợi trực tiếp từ chu kỳ thay thế sản phẩm sau giai đoạn bùng nổ năm 2021.

Dù đối mặt với những rủi ro tiềm ẩn như biến động tỉ giá và dòng vốn đầu tư nước ngoài bị ảnh hưởng bởi chính sách tài chính quốc tế, các chuyên gia vẫn tin rằng nền tảng vĩ mô ổn định và chiến lược đầu tư công mạnh mẽ sẽ giúp thị trường chứng khoán Việt Nam đạt bước tiến đáng kể. Đặc biệt, cuối năm 2025 được kỳ vọng là thời điểm thị trường phục hồi rõ rệt và phát triển bền vững hơn.

Nguồn:Thị trường chứng khoán: Khi nào mới khởi sắc?