Thực tế sản xuất cho thấy, việc ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp đã trở thành xu thế tất yếu và tạo nên những bước tiến đột phá. Trong những năm gần đây, khu vực Đồng bằng sông Cửu Long nói chung và tỉnh Bạc Liêu nói riêng phải chịu tác động rất lớn của BĐKH mà biểu hiện rõ nét nhất là tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn và sạt lở đất…Tuy nhiên tình hình sản xuất lúa gạo của tỉnh Bạc Liêu vẫn tăng trưởng khá, góp phần quan trọng trong đảm bảo mục tiêu an ninh lương thực quốc gia.

Thông tin từ UBND tỉnh Bạc Liêu cho biết, năm 2023 Bạc Liêu gieo trồng hơn 91.500 ha lúa, đạt 100,11% kế hoạch, năng suất lúa bình quân gần 6,5 tấn/ha, sản lượng đạt 1,23 triệu tấn đạt 102,48% kế hoạch. Trong năm 2023, xây dựng mới 20 cánh đồng lớn với 2.556 ha. Nâng tổng số lên 102 cánh đồng lớn với diện tích canh tác gần 30.000 ha.

Để tiếp tục duy trì những kết quả đã đạt được, đồng thời nâng cao giá trị lúa gạo, tiến tới xây dựng thương hiệu lúa gạo, tỉnh Bạc Liêu đã hướng dẫn nông dân đẩy mạnh canh tác lúa ứng dụng công nghệ cao. Đồng thời mở rộng cơ giới hoá trong quá trình sản xuất. Sử dụng máy móc thay sức người nâng cao hiệu quả lao động, đảm bảo sức khoẻ cho người dân góp phần nâng cao năng suất, chất lượng, giảm chi phí trong sản xuất lúa.

Cụ thể tỉnh đã và đang triển khai thực hiện được một số mô hình sản xuất lúa an toàn theo hướng hữu cơ, thực hiện các đề tài nghiên cứu, quy hoạch vùng để làm cơ sở phát triển hữu cơ trong thời gian tới. Để giảm phát thải khí nhà kính trong canh tác lúa, tỉnh Bạc Liêu hướng người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng tại các vùng trồng lúa kém hiệu quả sang trồng cây cạn kết hợp nuôi trồng thuỷ sản, luân canh cây trồng cạn trên đất trồng lúa.

Cùng với đó là sử dụng công nghệ máy bay không người lái để phun thuốc bảo vệ thực vật, bón phân, gieo sạ; Lắp đặt và đưa vào sử dụng Trạm giám sát côn trùng thông minh ứng dụng trong dự tính, dự báo sâu bệnh trên cây lúa (bẫy đèn thông minh) bước đầu cho kết quả rất khả quan, qua đó tính được thời điểm dịch hại xuất hiện trên đồng để có các biện pháp phòng trừ kịp thời, giảm thiểu mức độ thiệt hại do sâu hại mang lại.

Tỉnh Bạc Liêu đưa vào vận hành trạm giám sát côn trùng thông minh giúp tính toán thời điểm dịch hại xuất hiện (Ảnh minh hoạ).

Để thúc đẩy tiêu thụ lúa gạo, tỉnh Bạc Liêu đã tăng cường xây dựng chuỗi giá trị sản xuất thông qua việc tổ chức mời gọi, hợp tác, liên kết với doanh nghiệp, Hợp tác xã để thúc đẩy xây dựng vùng nguyên liệu và bao tiêu lúa gạo cho nông dân lồng ghép vào các chương trình khuyến nông hàng năm và các chương trình khác. Qua đó, đã hình thành và phát triển được vùng nguyên liệu lúa hàng hóa gắn liên kết sản xuất tập trung với tiêu thụ sản phẩm quy mô cánh đồng lớn, sản xuất từ 1-2 giống lúa/cánh đồng. Các giống lúa bao tiêu chủ lực chủ yếu là các giống lúa thơm, chất lượng cao như Nàng Hoa 9, OM18, Đài Thơm 8…Thu nhập của người dân tăng lên đáng kể từ 1,2-1,8 triệu đồng/ha.

Tuy nhiên trong quá trình ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất và canh tác lúa, người dân vẫn còn gặp những khó khăn, hạn chế nhất định như chưa có vốn đầu tư, thiếu nhân lực trình độ kỹ thuật cao, khả năng tiếp cận khoa học công nghệ của người dân còn thấp, các đơn vị, tổ chức tham gia chuyển đổi số trong nông nghiệp chưa nhiều…

Từ thực tế đó, tỉnh Bạc Liêu đã đưa ra một số giải pháp để tạo ra sản phẩm chất lượng, tiến tới xây dựng được thương hiệu lúa gạo đó là: Tiếp tục phát triển mạnh các mô hình ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, ứng dụng công nghệ sinh học trong sản xuất lúa đã có trong thời gian qua để người dân học tập nhân rộng; xây dựng cánh đồng lớn gắn với liên bao tiêu sản phẩm lúa gạo theo chuỗi giá trị; Tăng cường hoạt động nghiên cứu, ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật mới vào sản xuất; Đẩy mạnh ứng dụng cơ giới hóa đồng bộ trong sản xuất lúa. Tích cực tuyên truyền, phổ biến thực hiện công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp đặc biệt là lúa gạo ở các vùng trọng điểm để thay đổi tư duy nhận thức của người dân. Đồng thời cập nhật, bổ sung hoàn thiện cơ chế chính sách khuyến khích phát triển nông nghiệp công nghệ cao…

Tỉnh Bạc Liêu xác định “Nông nghiệp, trọng tâm là nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nâng cao hiệu quả sản xuất tôm, lúa gạo” là một trong 05 trụ cột phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Đặc biệt trong năm 2023, ngành Nông nghiệp Bạc Liêu có thêm bước ngoặt mới, được Bộ NN&PTNT công nhận lưu hành đặc cách 02 giống lúa cho tỉnh là “Giống lúa BL9 và Một Bụi đỏ”.

Thông tin từ UBND tỉnh Bạc Liêu cho biết, định hướng đến năm 2030, Bạc Liêu sẽ trở thành trung tâm đô thị - công nghiệp, thương mại dịch vụ và nông nghiệp hiện đại, phát triển cân bằng và bền vững, đóng vai trò là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế của tiểu vùng phía Nam thuộc vùng Đồng bằng Sông Cửu Long. Trước mắt, mục tiêu của năm 2024 là phát triển kinh tế nhanh và bền vững, gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh. Hướng đến tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ trong mọi lĩnh vực, thúc đẩy chuyển đổi số, phát triển nền kinh tế số, xã hội số.

Nguồn:Ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất lúa gạo