Tình trạng ngập lụt khắp Thủ đô

Sáng ngày 26/8, bão Kajiki suy yếu thành áp thấp nhiệt đới trên đất Lào, nhưng hoàn lưu bão vẫn gây mưa lớn và ngập úng ở miền Bắc. Hà Nội chịu ảnh hưởng nặng nề của đợt mưa này.

Chị Mai Phương (phường Tây Mỗ, Hà Nội) sáng nay dắt xe ra khỏi nhà đi làm lúc 6h sáng vì chị có việc tại cơ quan cần đi sớm. Tuy thế, mưa to không ngớt cả đêm khiến mọi tuyến đường từ khu vực chị ở đổ vào Trung tâm đều bị ngập nặng. Đi được khoảng 2km, xe chị chết máy không thể di chuyển được nữa, đành gọi điện xin nghỉ và bất đắc dĩ để lại xe ở khu vực trung tâm thương mại gần đó rồi quay về nhà.

Còn chị Phương Anh (phường Hà Đông, Hà Nội), sáng nay đã mất 2 tiếng để di chuyển từ nhà tới công ty với quãng đường chỉ khoảng 5km. Chị chia sẻ: “Tôi đi trên đường mà không khác gì đi biển, tôi và xe như bơi trong làn nước. Rất may chưa chết máy xe, nên tôi vẫn có thể đi xe tới công ty chứ không phải dắt bộ. Nhưng tôi cũng lo nếu vẫn còn mưa nữa thì tối nay không biết phải về nhà làm sao.”

Theo Trung tâm Khí tượng Thuỷ văn Quốc gia, từ đêm 25 đến sáng ngày 26/8, Hà Nội có mưa to dồn dập, nhiều nơi ghi nhận lượng mưa đạt 150 - 200 mm; riêng Thường Tín ghi nhận lượng mưa hơn 160mm/8 giờ.

Trên hàng loạt các đường phố như Đại lộ Thăng Long, đường Nguyễn Trãi, đường Lê Trọng Tấn, Minh Khai, Nguyễn Xiển,…. đều ngập sâu khiến hàng trăm ô tô, xe máy bị chết máy.

Một chiếc xe ô tô lạc lõng giữa biển nước trên Đại lộ Thăng Long.

Hàng dài xe tắc nghẽn vì đường ngập nước ở khu vực phường Tây Mỗ.

Nhiều phường ghi nhận lượng mưa kỷ lục: Hai Bà Trưng 315 mm; Hà Đông 214mm; Từ Liêm 191mm; Tây Mỗ 271mm; Hoàng Liệt 235mm; Yên Nghĩa 267mm; Yên Sở 310mm;….

Thành phố xuất hiện khoảng 40 điểm ngập úng, giao thông đình trệ và hỗn loạn trong nhiều giờ...

​​​​​Cứ mưa lớn nhiều tuyến ngập sâu là sao?

Mưa lớn trong thời gian dài đã khiến hệ thống thoát nước của Thủ đô bị quá tải. Đặc biệt là các khu vực phía Tây như tuyến Đại lộ Thăng Long, Mỹ Đình, Mễ Trì, khu vực Triều Khúc, Văn Quán, Hà Đông,… thường xuyên xảy ra ngập úng khi mưa lớn kéo dài có nhiều nguyên nhân.

Theo Công ty TNHH thoát nước Hà Nội, nguyên nhân đầu tiên là do đây là khu vực trũng so với các khu vực xung quanh, cao độ nền thấp nên khi mưa lớn, nước chảy theo mặt đường dồn nhanh về nên gây ngập úng cục bộ.

Mặt khác, do hệ thống thoát nước vận hành theo nguyên lý tự chảy nhưng do các trạm bơm đầu mối hiện nay chưa được xây dựng hoàn thiện đồng bộ nên việc tiêu thoát nước ra nguồn xả còn hạn chế.

Bên cạnh đó, hệ thống thoát nước thải chung của Hà Nội còn thiếu đồng bộ. Hiện nay, hệ thống thoát nước nội đô chủ yếu được dẫn ra ngoại thành nhờ hệ thống tưới tiêu nông nghiệp.

Tại khu vực sông Tô Lịch, dù hệ thống thoát nước đã được đầu tư, cải tạo tương đối hoàn chỉnh, có khả năng đáp ứng với lượng mưa 310mm/2 ngày, nhưng với những trận mưa cường độ lớn diễn ra trong thời gian ngắn, khu vực này vẫn có một số điểm ngập úng do địa hình thấp, xa nguồn xả.

Lưu vực sông Nhuệ bao gồm các phường từ Cầu Giấy, Từ Liêm, Hà Đông, Thanh Trì, Hoàng Mai, … có tốc độ đô thị hoá nhanh, nhưng hệ thống thoát nước chưa hoàn thiện, thiếu hồ điều hoà, các trạm bơm đầu mối chưa được đầu tư đạt công suất quy hoạch. Nước mưa chủ yếu tự chảy vào và phụ thuộc và mực nước sông Nhuệ.

Khu vực Long Biên thoát nước bằng hình thức chảy qua mương Nam quốc lộ 5, kênh Tầm Dâu, ra sông Cầu Bây và bơm ra sông Đuống qua trạm bơm Đông Trù.

Một nguyên nhân nữa khiến Hà Nội thường bị ngập nội đô là do hệ thống tiêu nước vẫn được sử dụng từ thời bao cấp, đa số phục vụ tưới tiêu cho mô hình kinh tế hợp tác, đã quá lạc hậu và không đáp ứng được tiêu chuẩn đô thị hiện nay. Gần đây, thành phố còn xuất hiện nhiều ngập úng bất thường tại các xã, phường khu vực mới phát triển, có dân số tăng nhanh như Từ Liêm, Đại Mỗ, Tây Mỗ, Dương Nội, Xuân Phương,… Nếu không có đầu tư hợp lý, đây có thể là những điểm ngập nặng tiếp theo.

Khu vực trung tâm thương mại Vincom Mega Mall (Tây Mỗ, Hà Nội) ngập trắng trong cơn mưa.

Một lo ngại nữa đến từ diện tích mặt nước và cây xanh ở Hà Nội ngày càng giảm. Hà Nội chưa có thống kê về tình trạng ao hồ bị lấp, nhưng theo báo cáo của Trung Tâm Nghiên cứu môi trường và cộng đồng (CECR) thuộc Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam cho thấy, đã có 17 hồ ở nội đô bị san lấp hoàn toàn trong khi chỉ bổ sung 7 hồ mới. Diện tích mặt nước từ 2.100ha trước năm 2010 đã giảm còn 1.165ha vào năm 2015.

Còn cần nhiều nỗ lực để giảm thiểu và xoá bỏ tình trạng ngập úng tại thành phố Hà Nội hiện nay. Hà Nội cần có chiến lược lâu dài, đồng bộ: đầu tư nâng cấp hệ thống thoát nước, xây dựng hồ điều hòa, tăng cường diện tích mặt nước và cây xanh, đồng thời quy hoạch hạ tầng đô thị gắn liền với tiêu thoát nước.

Song song, ý thức cộng đồng trong việc giữ gìn hệ thống cống rãnh, không xả rác gây tắc nghẽn dòng chảy cũng vô cùng quan trọng. Với tốc độ đô thị hoá nhanh như hiện nay, các giải pháp nên được thực hiện càng sớm càng tốt, để người dân Hà Nội thoát khỏi cảnh cứ mưa là ngập trên nhiều tuyến phố.

Nguồn: Vì sao nhiều tuyến phố Hà Nội ngập sâu khi mưa lớn?