Năm 2023 được coi là năm kỷ lục của ngành hàng rau quả khi kim ngạch xuất khẩu rau đạt 5,69 tỷ USD, tăng gần 70% so với năm trước. Từ những tín hiệu tích cực từ thị trường, đổi mới trong phương thức sản xuất, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) dự báo, năm 2024, ngành hàng rau quả tiếp tục đón nhận những kỷ lục mới, tăng trưởng 15-20% so với năm 2023...Trước đó, mục tiêu ngành Nông nghiệp đề ra đối với mặt hàng rau quả năm 2024 đạt 4,5 tỷ USD, đến năm 2025 là 5 tỷ USD. Tuy nhiên, năm 2023, mục tiêu đề ra đã cán đích với kim ngạch xuất khẩu 5,69 tỷ USD, vượt 2 năm so với kế hoạch của ngành.

Hiệp hội Rau quả Việt Nam cho rằng, chất lượng rau quả Việt Nam đã có sự chuyển dịch lớn, bảo đảm các tiêu chí vào nhiều thị trường. Bên cạnh đó, sự đa dạng trong sản phẩm với nhiều mặt hàng trái cây được thị trường thế giới ưa chuộng. Dấu ấn của ngành rau quả trong năm nay phải kể đến sầu riêng, khi năm 2023 thu về 2,3-2,4 tỷ USD. Trong khi đó, từ năm 2021 trở về trước, xuất khẩu sầu riêng chỉ khoảng hơn 200 triệu USD/năm.

Sầu riêng là loại trái cây có kim ngạch xuất khẩu cao kỷ lục trong năm 2023, dẫn đầu nhóm rau quả Việt Nam và chiếm tỷ trọng 51%. Ảnh: HT.

Cùng với đột phá về mặt hàng sầu riêng thì việc mở rộng thị trường mang đến nhiều cơ hội cho mặt hàng này tăng giá. Bên cạnh thị trường Trung Quốc, thị trường Hoa Kỳ đã mở cửa cho trái bưởi, trái dừa Việt Nam. Những yếu tố này giúp việc xuất khẩu trái cây vào thị trường này tăng khoảng 30% so với năm ngoái. Ngoài ra, bưởi, chanh đã vào được thị trường New Zealand. Đây là thị trường tiêu thụ bưởi và chanh không hạt rất tốt của Việt Nam. Những yếu tố này đã góp phần thúc đẩy kim ngạch xuất khẩu rau quả tăng trưởng vượt bậc.

Đáng chú ý, với thị trường EU, tận dụng lợi thế từ Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và EU (EVFTA), Việt Nam đã xuất khẩu được một số sản phẩm mang tính chất ổn định như chuối, sầu riêng, dừa, nhãn và các loại rau gia vị. Tại thị trường Nhật Bản, sau thanh long, xoài và vải, thì trái nhãn tươi cũng đã được khơi thông. Vào được thị trường khắt khe này đồng nghĩa với việc trái cây Việt Nam nói chung, quả nhãn nói riêng sẽ có cơ hội chinh phục các nước phát triển khác.

Hoạt động xuất khẩu rau quả mở màn đầu năm 2024 bằng những tín hiệu tích cực khi các doanh nghiệp liên tiếp nhận những đơn hàng xuất khẩu. Ngày 3/1, lô hạt mắc ca hơn 10 tấn đầu tiên được xuất khẩu chính ngạch sang thị trường Hàn Quốc. Đây cũng là lô hàng nông sản xuất khẩu đầu tiên của tỉnh Đắk Lắk trong năm 2024. Dự kiến, số sản phẩm này sẽ được bày bán tại các chuỗi siêu thị lớn tại Hàn Quốc. Sau thị trường Nhật Bản, việc hạt mắc ca được xuất khẩu chính ngạch sang thị trường Hàn Quốc một lần nữa mở ra cơ hội cho loại hạt đặc sản này của Đắk Lắk sang các nước châu Á và thế giới.

Ngày 5/1, UBND huyện Cao Phong phối hợp với Sở NN&PTNT tỉnh Hoà Bình cùng các doanh nghiệp tổ chức lễ xuất khẩu chuyến cam Cao Phong đầu tiên sang thị trường Anh. Mở cửa được thị trường Anh là dấu mốc quan trọng sau 40 năm một lần nữa cam Cao Phong vươn ra thế giới, đồng thời chứng minh sản phẩm cam Cao Phong đã đủ điều kiện để xuất khẩu sang nhiều thị trường cao cấp. Cùng thời gian, lô xoài tượng da xanh đầu tiên của An Giang được xuất khẩu sang Úc và Mỹ, mở ra cơ hội cho trái xoài ĐBSCL đi xa và cạnh tranh trên thương trường quốc tế. Thực tế, những năm gần đây, các bộ, ngành nỗ lực mở cửa thị trường xuất khẩu cho sản phẩm rau quả Việt.

Lô xoài tượng da xanh đầu tiên của An Giang được xuất khẩu sang Úc và Mỹ, mở ra cơ hội cho trái xoài ĐBSCL.

Hiện nay, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đang thực hiện nhiều giải pháp để thúc đẩy sự phát triển của ngành rau quả Việt Nam trong năm 2024. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đẩy mạnh đàm phán để quả ớt và dừa tươi của Việt Nam được xuất khẩu chính ngạch sang thị trường Trung Quốc. Cùng với sầu riêng đông lạnh của Việt Nam có thể sẽ được phép xuất khẩu vào nước này thì kim ngạch xuất khẩu rau quả năm 2024 được dự báo sẽ tăng lên đáng kể. Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, cho biết dự kiến thời gian tới có thêm 4 sản phẩm được xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc, bao gồm: dược liệu, dừa, hoa quả đông lạnh và dưa hấu.

Hiệp hội Rau quả Việt Nam cho rằng, chất lượng rau quả của nước ta đã có sự chuyển dịch lớn, bảo đảm các tiêu chí vào nhiều thị trường. Bên cạnh đó, sự đa dạng trong sản phẩm với nhiều mặt hàng trái cây được thị trường thế giới ưa chuộng. Việc Việt Nam đã ký kết nhiều Nghị định thư xuất khẩu vào các thị trường, đặc biệt là thị trường Trung Quốc là bước đệm để ngành rau quả tăng tốc trong xuất khẩu. Tuy nhiên, để rau quả Việt tiếp tục tiến sâu vào các thị trường cần hoàn thiện khâu quản lý doanh nghiệp, quy trình sản xuất, phối hợp trong chuỗi liên kết… Đặc biệt, trong chuỗi liên kết, nông dân phải thay đổi tư duy và tuân thủ quy trình sản xuất nghiêm ngặt mà các doanh nghiệp xuất khẩu yêu cầu.

Nguồn:Xuất khẩu rau quả hướng tới mục tiêu 7 tỷ USD trong năm 2024