Ảnh minh hoạ.

Theo VCCI, khác so với thị trường truyền thống, TMĐT có mối quan hệ phức tạp hơn với sự đan xen tương tác lẫn nhau của các chủ thể: người bán hàng hóa dịch vụ - sàn thương mại điện tử (TMĐT) - người tiêu dùng - các chủ thể khác (bên vận chuyển, thanh toán…).

Tuy nhiên, các quy định hiện tập trung chủ yếu vào các quy định bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, tương ứng là trách nhiệm của người bán và sàn TMĐT. Trong khi đó, pháp luật dường như lại bỏ ngỏ quyền và lợi ích của người bán hàng hóa dịch vụ.

Thống kê cho thấy, năm 2024 có 650.000 gian hàng trực tuyến trên các sàn TMĐT phát sinh đơn hàng trên thương mại điện tử. Doanh số của 5 sàn TMĐT hàng hoá phổ biến năm 2024 đạt 318.900 tỷ đồng.

“Hiện tại, người bán hàng trên các sàn TMĐT phần lớn là hộ, cá nhân kinh doanh nhỏ. Họ có thể dễ bị áp đặt các chính sách bất lợi và mất khả năng thương lượng, như thay đổi điều khoản đột ngột, bị đình chỉ hoặc cấm mà không có lý do rõ ràng, hạn chế tiếp cận dữ liệu…", VCCI đánh giá và cho rằng các hành vi này có thể ảnh hưởng bất lợi với cá nhân kinh doanh nhỏ, đưa họ vào tình thế bị động và dần bào mòn nhiệt huyết kinh doanh của họ.

VCCI cho rằng, cần thiết kế chính sách để đảm bảo cân bằng quyền lợi giữa các chủ thể, trong đó có quy định bảo vệ người kinh doanh nhỏ lẻ trên nền tảng TMĐT. Việc này sẽ đảm bảo tính cạnh tranh trên thị trường TMĐT, thúc đẩy các doanh nghiệp, cá nhân kinh doanh nhỏ tiếp tục gia nhập, hoạt động và phát triển trong nền kinh tế số.

"Các chính sách nên tập trung vào tăng cường tính minh bạch trong hoạt động của sàn TMĐT đối với người bán, đảm bảo khả năng tiếp cận dữ liệu kinh doanh và quyền tự do thương lượng của họ", VCCI góp ý.

VCCI cũng đề xuất cắt giảm thủ tục hành chính, đẩy mạnh sang hoạt động hậu kiểm, đồng thời bãi bỏ hoàn toàn thủ tục thông báo với các website thương mại điện tử bán hàng. Bởi việc lập website TMĐT bán hàng trở nên phổ biến trong thời đại kinh doanh số nhưng hiện phải được cấp phép của Bộ Công Thương nên tạo ra nhiều rào cản.

Ngoài ra, VCCI đề xuất nên xây dựng danh mục hàng hóa bị cấm nhập khẩu qua TMĐT, thay vì xác định danh mục hàng hóa được phép nhập khẩu như dự thảo đang đưa ra.

Nguồn: Đề xuất bảo vệ người bán hàng online