Không chỉ yêu cầu ở trong nước, thị trường xuất khẩu chính của Việt Nam như Liên minh châu Âu (EU) cũng đã đề ra “chuẩn mực mới” cho sản phẩm mua từ nước ngoài, nhất là chuyện sản xuất bền vững. Điều này, bắt buộc doanh nghiệp Việt Nam phải thay đổi, nếu muốn tiếp tục tham gia thị trường quốc tế. Yêu cầu chuyển đổi sản xuất theo hướng bền vững cũng là một trong những hành động cụ thể được các quốc gia trên thế giới đưa ra nhằm hiện thực hoá mục tiêu đến năm 2030 giảm phát thải khí nhà kính xuống còn dưới 45% và giữ nền nhiệt độ chung ở mức 1,5 độ C.

Theo các chuyên gia, sau COP 26, Việt Nam ban hành nhiều cơ chế chính sách nhằm hiện thực hoá cam kết đưa phát thải ròng về 0 vào năm 2050. Trong khi đó, Luật bảo vệ môi trường đã có quy định về giảm nhẹ phát thải khí nhà kính. Tuy nhiên, để hiện thực hóa quy định nêu trên, Chính phủ đã ban hành Nghị định 06 năm 2022 về giảm phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ozon. Trong đó, đối tượng phải thực hiện giảm phát thải và kiểm kê khí nhà kính là những cơ sở có phạm vi phát thải khí nhà kính từ 3.000 tấn Co2 tương đương trở lên. Hoặc cụ thể hơn là trong lĩnh vực sản xuất điện là 1.000 tấn dầu quy đổi hay lĩnh vực vận tải hàng hóa cũng là 1.000 tấn dầu quy đổi; trong lĩnh vực quản lý và xử lý rác thải, cơ sở phải thực hiện kiểm khí nhà kính khi mỗi năm có 65.000 tấn rác thải.

(Ảnh minh họa)

Theo các chuyên gia, sau Nghị định 06, Chính phủ cũng đã ban hành Quyết định 01 về “ban hành danh mục lĩnh vực, cơ sở phát thải khí nhà kính phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính”. Trong đó, có 6 lĩnh vực (năng lượng; giao thông vận tải; xây dựng; các quá trình công nghiệp; nông nghiệp, lâm nghiệp và sửa dụng đất; chất thải) với hơn 1.900 doanh nghiệp trong cả nước phải sẽ thực hiện kiểm kê. Để cụ thể hoá việc thực hiện cho từng lĩnh vực, các cơ quan chức năng cũng ban hành thông tư hướng dẫn về kỹ thuật quản lý và đo đạc kiểm kê khí nhà kính. Tuy nhiên, số lượng cơ sở phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính chắc chắn sẽ không dừng lại ở hơn 1.900 như nêu ở trên. Bởi, quyết định 01 đang được rà soát, lấy ý kiến cho nên khả năng cơ sở phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính sẽ nhanh chóng gia tăng. Nhiều khả năng số lượng thực hiện sẽ tăng lên 2.900 doanh nghiệp, chứ không chỉ là trên 1.900 (1.912) như hiện nay.

Ngay cả khi doanh nghiệp không nằm trong danh mục buộc phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính theo quy định của Việt Nam, thì áp lực buộc phải thay đổi cũng rất lớn. Bởi, không ít thị trường nhập khẩu, nhất là EU đang ngày càng yêu cầu nghiêm ngặt hơn về tiêu chuẩn hàng hoá nhập khẩu. Do đó, doanh nghiệp phải chủ động chuyển đổi để thích ứng phù hợp. Các chuyên gia cho rằng, cộng đồng doanh nghiệp cần nhận thức trách nhiệm tham gia và từng bước rà soát nhằm chuyển đổi cơ cấu kinh doanh cho phù hợp. Điều này dù tạo áp lực buộc doanh nghiệp phải chuyển đổi công nghệ, phương thức sản xuất mới… nhưng cũng là cơ hội kinh doanh cho doanh nghiệp. Doanh nghiệp sẽ được bù lại bằng khai thác tín chỉ carbon và cơ hội mở rộng thị trường xuất khẩu khi nhiều quốc gia yêu cầu sản phẩm phải đạt tiêu chí xanh, bền vững. Tthị trường nhập khẩu đang ngày càng yêu cầu khắt khe hơn, nhất là đòi hỏi quá trình tạo ra sản phẩm phải không gây tác động đến môi trường. Vì vậy, doanh nghiệp phải thay đổi để thích ứng.

Nguồn:Doanh nghiệp cần chuyển đổi cơ cấu kinh doanh để phù hợp thị trường quốc tế