Dự án hạ tầng vùng sản xuất giống nhuyễn thể Vân Đồn được xây dựng tại đảo Cỏ Ngoài trên vịnh Bái Tử Long (xã Vạn Yên, huyện Vân Đồn). Chân đảo là bờ kè bê tông cốt thép dựng đứng chạy dài hơn nửa cây số, dọc theo bờ kè là con đường bê tông. Phía trong là khu mặt bằng đã được san gạt, giữa khu đất là khoảng sân bê tông, bên trong tường rào là khu nhà điều hành, khu văn phòng, khu xử lý rác vắng lặng. Cách đó không xa là trạm cấp điện, cấp nước ngọt.

Vùng sản xuất giống thủy sản “đắp chiếu”

Các công trình hạ tầng vùng sản xuất giống nhuyễn thể này đã được xây dựng xây dựng xong khoảng chừng 3-4 năm nay nhưng lại phải đắp chiếu kéo dài. Công trình nhà điều hành, văn phòng cửa đóng then cài, tường sơn bám bụi loang lổ, có chỗ đã bám rêu phong. Cả khu vực chỉ có một ngư dân sống trong chiếc bè gần cầu cảng làm nhiệm vụ trông coi bảo vệ các công trình đắp chiếu này.

Vùng sản xuất giống nhuyễn thể Vân Đồn được đầu tư dở dang chưa thể đi vào hoạt động sản xuất con giống

Dự án hạ tầng vùng sản xuất giống nhuyễn thể tập trung Vân Đồn được Bộ NN-PTNT phê duyệt từ năm 2011 với tổng mức đầu tư hơn 230 tỷ đồng, thời gian thực hiện từ 2012-2016. Đến năm 2014, Bộ NN-PTNT tiếp tục có quyết định điều chỉnh dự án với thời gian thực hiện từ 2015-2019, tổng mức đầu tư còn hơn 213 tỷ đồng, trong đó, nguồn vốn Trung ương hơn 115 tỷ đồng, vốn ngân sách địa phương hơn 38 tỷ đồng, còn lại hơn 59 tỷ đồng là nguồn vốn khác. Theo quyết định phê duyệt, dự án có tổng diện tích 300ha mặt nước và 7,6ha mặt đất trên đảo.

Giữa năm 2016, dự án vùng sản xuất giống nhuyễn thể do Sở NN-PTNT tỉnh Quảng Ninh làm chủ đầu tư đã được khởi công xây dựng. Sau chừng hai năm thi công, các hạng mục hạ tầng như tuyến kè biển, san lấp, hệ thống giao thông kho bãi, hệ thống cấp điện nước, hệ thống thoát nước và xử lý rác, nạo vét luồng tàu, phao tiêu, nhà điều hành… với tổng kinh phí gần 140 tỷ đã hoàn thành. Tuy nhiên, các công trình hạ tầng dùng chung này sau khi hoàn thành phải đắp chiếu vì còn nhiều hạng mục chưa được đầu tư nên không thể đi vào hoạt động.

Loay hoay tìm hướng hoàn thành dự án

Ông Nguyễn Minh Sơn, Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Quảng Ninh, cho biết mỗi năm khu vực biển Quảng Ninh cần hơn 3 tỷ con giống nhuyễn thể. Hiện tại, ngư dân khu vực vịnh Bái Tử Long và nhiều khu vực khác đang phải mua con giống từ các tỉnh khác về nuôi trồng. Vì vậy, việc đầu tư hoàn chỉnh đưa vùng sản xuất giống nhuyễn thể vào hoạt động là rất quan trọng bởi dự án có thể cung cấp mỗi năm 1,5 tỷ con giống cho ngư dân khu vực.

Để dự án hoàn thành đi vào hoạt động, ngoài hệ thống hạ tầng dùng chung cần phải tiếp tục triển khai đầu tư 7 hạng mục cần được tiếp tục gồm kè đá hộc chống sạt lở, hệ thống cấp nước sản xuất, xử lý nước thải, sân bãi kho vật tư, cảo tạo vùng ươm giống cùng với các trại sản xuất giống và thiết bị kiểm định giống. Tuy nhiên, các hạng mục còn lại này đến nay vẫn chưa được triển khai.

Khu nhà điều hành, văn phòng dự án đã hoàn thành nhưng chưa thể đi vào hoạt động vì còn nhiều hạng mục chưa được đầu tư

“Dự án này được đầu tư theo theo phương thức đối tác công tư. Nhưng từ năm 2021, khi Luật đầu tư theo phương thức đối tác công tư có hiệu lực, lĩnh vực nuôi trồng thủy sản không thuộc danh mục đầu tư theo phương thức này nữa nên việc lựa chọn nhà đầu tư triển khai các hạng mục còn lại gặp bế tắc” – ông Sơn lý giải.

Theo ông Sơn, Sở NN-PTNT và các sở ngành của tỉnh Quảng Ninh đã rà soát, nghiên cứu đưa ra phương án để tiếp tục triển khai, đưa dự án vào hoạt động nhưng cũng lại bị vướng quy định. Cụ thể, phương án cho thuê tài sản công không thực hiện được vì Luật quản lý, sử dụng tài sản công quy định tài sản công chỉ được cho thuê sau khi đã thực hiện nhiệm vụ nhà nước giao nhưng chưa hết công suất chứ vốn không được đầu tư xây dựng chỉ để sử dụng vào mục đích kinh doanh, cho thuê, liên kết.

Phương án cho thuê tài sản công là kết cấu hạ tầng cũng vướng vì chưa có hướng dẫn cụ thể. Mặc dù theo quy định đối tượng được giao quản lý tài sản kết cấu hạ tầng được phép cho thuê quyền khai thác tài sản kết cấu hạ tầng. Tuy nhiên hiện chưa có nghị định hướng dẫn cụ thể đối với tài sản kết cấu hạ tầng vùng sản xuất giống tập trung nên chưa có cơ sở triển khai thực hiện.

Ông Sơn cho biết hiện các cơ quan chức năng của tỉnh đang đề nghị thực hiện theo hướng nhà nước đầu tư hoàn chỉnh hạ tầng, sau đó giao cho Trung tâm Khuyến nông của Sở NN-PTNT tỉnh quản lý, vận hành, khai thác toàn bộ công trình hạ tầng kỹ thuật, trang thiết bị được đầu tư từ ngân sách.

Nguồn: Dự án giống thủy sản "đắp chiếu" trên vịnh Bái Tử Long