Dẫn chúng tôi tới thửa đất tại tổ 8 (phường Thắng Lợi, TP. Pleiku), chị Nguyễn Thị Bích (thị trấn Đak Đoa) cho biết: Năm 2023, gia đình chị mua thửa đất này. Thửa đất có diện tích 350 m2 và được cấp thành 2 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ), gồm 1 GCNQSDĐ có diện tích 50 m2 đất ở và 1 GCNQSDĐ có 300 m2 đất nông nghiệp. Để đảm bảo điều kiện xây nhà, đầu năm 2024, chị làm hồ sơ xin chuyển đổi thêm 50 m2 sang đất ở nhưng không thực hiện được vì phần đất này không có cạnh tiếp giáp mặt đường.

“Gia đình đang sinh sống tại huyện Đak Đoa nhưng chồng tôi công tác tại TP. Pleiku, còn mẹ tôi sống tại thị xã An Khê. Gia đình muốn chuyển về TP. Pleiku sinh sống để thuận lợi cho công việc và đưa mẹ lên chăm sóc. Tuy nhiên, vì không thể chuyển đổi mục đích sử dụng đất nên gia đình không xây nhà được. Tôi rất mong các cấp, ngành có phương án tháo gỡ giúp gia đình xây nhà để ổn định cuộc sống”-chị Bích kiến nghị.

Tương tự, gia đình ông Lê Ngọc Kim (546 Nguyễn Chí Thanh, TP. Pleiku) cũng không thể xây dựng nhà vì không thực hiện được thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Ông Kim cho biết: Thửa đất của gia đình có địa chỉ tại tổ 8 (phường Thắng Lợi) với tổng diện tích 350 m2. Ban đầu, đây là đất nông nghiệp nên chỉ được cấp 1 GCNQSDĐ. Tuy nhiên, sau khi làm thủ tục chuyển đổi 50 m2 sang đất ở vào năm 2022 thì được tách thành 2 giấy chứng nhận gồm 1 GCNQSDĐ có diện tích 50 m2 đất ở và 1 GCNQSDĐ có 300 m2 đất nông nghiệp. Đầu năm 2024, gia đình ông làm hồ sơ xin chuyển đổi thêm 50 m2 đất nông nghiệp sang đất ở nhưng không thực hiện được.

“Theo công văn trả lời của Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai TP. Pleiku thì diện tích đất xin chuyển đổi không có cạnh tiếp giáp với mặt đường giao thông là không đảm bảo quy định của tỉnh nên không thực hiện thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Nếu vậy thì khi làm thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất lần đầu, cán bộ Chi nhánh phải giải thích để người dân hiểu và chuyển đổi luôn 1 lần sao cho đảm bảo đủ diện tích xây dựng. Trong khi đó, lô đất này là tôi cho gia đình con gái để xây nhà. Vì kinh tế khó khăn, gia đình con tôi phải thuê nhà nhiều năm nay và hiện vướng quy định nên không thể xây nhà được”-ông Kim nói.

Theo tìm hiểu của P.V, tại TP. Pleiku mỗi năm có hơn 100 hồ sơ xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất của cá nhân bị vướng do chưa có quy định cụ thể về điều kiện tách thửa và hợp thửa đất đồng thời với chuyển đổi mục đích sử dụng đất.

Tương tự, nhiều hộ dân tại huyện Đak Đoa cũng đang gặp khó trong việc tách thửa, hợp thửa. Theo thông tin từ Phòng Tài nguyên và Môi trường (TN-MT), riêng năm 2023, toàn huyện có 168 hồ sơ xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất gặp khó vì chưa có quy định về tách thửa và hợp thửa đồng thời với chuyển đổi mục đích sử dụng đất.

Ông Nguyễn Văn Hùng (thị trấn Đak Đoa) cho hay: Thửa đất của gia đình ông rộng 275 m2, trong đó có 100 m2 đất ở. Ông muốn chuyển đổi thêm 50 m2 đất nông nghiệp sang đất ở nhưng diện tích cần chuyển đổi không có cạnh tiếp giáp với mặt đường. Năm 2011, ông mua 1 m ngang đất mặt đường bằng giấy viết tay của hộ dân bên cạnh với diện tích gần 60 m2 nhưng đến nay vẫn không thực hiện được thủ tục tách thửa chuyển nhượng.

“Chúng tôi mong các cấp, các ngành tìm cách tháo gỡ nhằm tạo điều kiện để gia đình tách thửa, hợp thửa, chuyển đổi mục đích sử dụng đất nhằm đảm bảo tính pháp lý cho thửa đất; đồng thời, có điều kiện để vay vốn ngân hàng đầu tư phát triển kinh tế”-ông Hùng kiến nghị.

Tại huyện Chư Păh, từ năm 2020 đến nay, có 315 hồ sơ xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất của người dân trên địa bàn không thực hiện được. Theo ông Hoàng Anh Tuệ-Giám đốc Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai huyện: Ban đầu, các thửa đất này là 1 thửa và được cấp 1 GCNQSDĐ. Thực hiện Thông tư số 33/2017/TT-BTNMT của Bộ TN-MT quy định chi tiết thi hành Nghị định số 01/2017/NĐ-CP ngày 6-1-2017 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai và sửa đổi, bổ sung một số điều của các thông tư hướng dẫn thi hành Luật Đất đai thì khi thực hiện chuyển đổi mục đích sử dụng đất phải tách thành 2 thửa, gồm 1 thửa đất ở và 1 thửa đất nông nghiệp.

Tuy nhiên, khi người dân có nhu cầu chuyển đổi thêm một phần diện tích đất nông nghiệp sang đất ở để hợp thửa nhằm cấp GCNQSDĐ để đảm bảo các điều kiện xây nhà thì không thực hiện được. “Nguyên nhân là theo quy định của tỉnh, thửa đất nông nghiệp không tiếp giáp mặt đường nên không thể chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Đối với các trường hợp này, Chi nhánh đã trả lại hồ sơ kèm công văn giải thích. Tuy nhiên, vấn đề này đang gây nhiều khó khăn cho người dân, nhất là đối với các hộ có nhu cầu xây dựng, sửa chữa nhà ở”-ông Tuệ phân tích.

Trao đổi với P.V, ông Phạm Minh Trung-Giám đốc Sở TN-MT-cho hay: Ngày 7-12-2023, Sở đã có Công văn số 4558/STNMT-VPĐKĐĐ gửi Bộ TN-MT về việc xin ý kiến, hướng dẫn giải quyết hồ sơ hợp thửa trên địa bàn tỉnh. Ngày 4-5-2024, Cục Đăng ký và Dữ liệu thông tin đất đai (Bộ TN-MT) đã có Công văn số 563/CĐKDLTTĐĐ-ĐĐTKĐĐ về việc hướng dẫn giải quyết hồ sơ hợp thửa trên địa bàn tỉnh. Sở TN-MT đang nghiên cứu văn bản hướng dẫn này để tổng hợp báo cáo UBND tỉnh nhằm tìm giải pháp tháo gỡ.

Nguồn: Ách tắc trong giải quyết hồ sơ hợp thửa