Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia nhận định lượng mưa ở lưu vực sông Mekong trong tháng 2 này ở mức thấp, đồng thời tổng lượng dòng chảy từ thượng nguồn sông Mekong về hạ lưu và vùng ĐBSCL từ tháng 12-2024 đến tháng 5-2025 giảm từ 10-15% so với trung bình nhiều năm. Do đó, tình hình hạn hán, xâm nhập mặn có khả năng ảnh hưởng sâu đến các tỉnh, thành phố vùng ĐBSCL, bao gồm tỉnh Hậu Giang, trong đó nhiều nơi được dự báo sẽ xảy ra tình trạng thiếu nước cục bộ.

Chi cục Thủy lợi tỉnh cho biết tình hình xâm nhập mặn vào địa bàn tỉnh có thể xảy ra từ nhiều hướng. Cụ thể, theo thủy triều từ biển Đông, nước mặn vượt sông Hậu và kênh Đại Hải (tỉnh Sóc Trăng), uy hiếp thành phố Ngã Bảy, huyện Châu Thành, một phần huyện Phụng Hiệp; đồng thời từ các kênh chính của tỉnh Sóc Trăng và tỉnh Bạc Liêu, nước mặn có thể ảnh hưởng đến thị xã Long Mỹ, một phần huyện Phụng Hiệp. Bên cạnh đó, từ thủy triều biển Tây, nước mặn theo sông Cái Lớn và sông Nước Trong đe dọa huyện Long Mỹ, một phần huyện Vị Thủy và thành phố Vị Thanh.

Theo UBND tỉnh Hậu Giang, tổng diện tích ước tính có nguy cơ hạn, ảnh hưởng mặn trên địa bàn tỉnh khoảng 90.000-110.000ha, bao gồm vụ lúa Đông xuân 2024-2025, Hè thu 2025 và diện tích cây ăn trái, nuôi trồng thủy sản địa bàn huyện Châu Thành, huyện Châu Thành A, huyện Phụng Hiệp, thành phố Ngã Bảy. Còn diện tích có nguy cơ xâm nhập mặn, ảnh hưởng hạn ước tính khoảng 50.000- 60.000ha, bao gồm vụ lúa Đông xuân 2024-2025, Hè thu 2025 và diện tích cây ăn trái, nuôi trồng thủy sản ở huyện Long Mỹ, huyện Vị Thủy, huyện Phụng Hiệp, thị xã Long Mỹ, thành phố Vị Thanh.

Đối với huyện Long Mỹ, thành phố Vị Thanh đối mặt nguy cơ thiếu nước sinh hoạt do hạn và xâm nhập mặn, cần chuẩn bị tốt kế hoạch phòng, chống, khắc phục, đồng thời mở rộng và phát triển tuyến ống cấp nước sạch để đảm bảo nguồn nước cho người dân trong giai đoạn chịu ảnh hưởng hạn, mặn.

Hệ thống cống trên địa bàn thành phố Vị Thanh được vận hành nhằm ngăn nước mặn xâm nhập sâu. Ảnh: HT.

Để hạn chế đến mức thấp nhất về sự ảnh hưởng và thiệt hại trong sản xuất, sinh hoạt của người dân do hạn hán, xâm nhập mặn gây ra, UBND tỉnh đề nghị các cấp, các ngành cần quán triệt thực hiện tốt kế hoạch của UBND tỉnh về phòng, chống hạn và xâm nhập mặn năm 2025; trong đó theo dõi chặt chẽ tình hình khí tượng thủy văn để chỉ đạo, dự báo và cảnh báo thiên tai hiệu quả, thông tin kịp thời về diễn biến hạn, xâm nhập mặn qua các bản tin chuyên môn của ngành chức năng có liên quan và các địa phương trong tỉnh để người dân biết sớm, từ đó có giải pháp ứng phó kịp thời.

Ngành chức năng tỉnh khuyến cáo người dân và cơ quan chuyên môn tại các địa phương trong tỉnh không được lơ là mà hết sức cảnh giác với tình hình xâm nhập mặn, đồng thời tiếp tục thực hiện tốt các giải pháp theo kế hoạch chỉ đạo của UBND tỉnh đối với vùng thượng nguồn của tỉnh, thực hiện đồng bộ việc kiểm tra hệ thống đê bao, cống bọng, các trạm bơm điện, bơm dầu gắn với nạo vét các tuyến kênh bị bồi lắng nhằm đảm bảo trữ nước ngọt trên đồng;

Đối với vùng hạ nguồn của tỉnh, cần thường xuyên kiểm tra việc vận hành các công trình ngăn mặn, trữ nước ngọt, không cho mặn xâm nhập sâu vào nội đồng bằng giải pháp đắp đập ngăn mặn thời vụ kết hợp đóng các cửa cống khi nước mặn ngoài kênh đạt mức 1,5‰, riêng đối với khu vực trồng sầu riêng thì độ mặn đạt mức là 0,5‰ thì nông dân không nên sử dụng nước; đồng thời nạo vét các tuyến kênh nội đồng là chính để trữ nước ngọt phục vụ sinh hoạt và sản xuất cho người dân.

Đối với vùng có nguy cơ thiếu nước sinh hoạt, các công ty, nhà máy cấp nước thực hiện rà soát, sửa chữa hệ thống cấp nước nông thôn và xem xét mở rộng tuyến ống để đáp ứng nhu cầu nước sạch trong mùa hạn, mặn cho người dân. Bên cạnh đó, ngành chức năng các địa phương đẩy mạnh việc tuyên truyền, hướng dẫn người dân tích trữ và sử dụng nước tiết kiệm; trong đó tận dụng kênh, rạch hiện có để trữ nước ngọt nhằm đảm bảo đủ nước cho cây trồng, vật nuôi, giảm thiểu thiệt hại;

UBND tỉnh đề nghị Văn phòng Thường trực Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh phối hợp chặt chẽ với Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh trong việc cập nhật thông tin và đưa ra dự báo, cảnh báo kịp thời về tình hình xâm nhập mặn trong suốt mùa khô. Bên cạnh đó, thực hiện tốt việc theo dõi và sử dụng hiệu quả dữ liệu từ các trạm đo mặn tự động tại huyện Long Mỹ, huyện Châu Thành, thị xã Long Mỹ, thành phố Ngã Bảy, thành phố Vị Thanh, từ đó thông báo sớm, chính xác và đầy đủ cho các cấp lãnh đạo, ngành chức năng và người dân.

Các trạm đo mặn tự động tiếp tục được khai thác để phục vụ công tác dự báo. Ảnh: BHG.

Theo dự báo của ngành chức năng thì trong mùa khô năm nay huyện Long Mỹ và thành phố Vị Thanh sẽ đối mặt nguy cơ thiếu nước sinh hoạt do hạn và xâm nhập mặn, cho nên các địa phương và đơn vị chuyên môn đã chuẩn bị kế hoạch phòng, chống, khắc phục, UBND tỉnh cũng đã yêu cầu đối với vùng thiếu nước sinh hoạt các công ty cấp nước đảm bảo cung cấp nước sinh hoạt khi xâm nhập mặn (độ mặn ≥ 0,75‰), áp dụng cúp nước luân phiên nếu cần, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan để kiểm soát và cảnh báo kịp thời.

Liên kết các nhà máy, trạm cấp nước thành hệ thống liên hoàn và khai thác giếng nước ngầm khi cần thiết. Rà soát, sửa chữa hệ thống cấp nước nông thôn, mở rộng tuyến ống để đáp ứng nhu cầu nước sạch trong mùa hạn, mặn. Tuyên truyền, hướng dẫn người dân tích trữ và sử dụng nước tiết kiệm. Mở rộng tuyến ống cấp nước sạch đảm bảo nước sạch cho người dân trong mùa hạn, mặn, sử dụng kinh phí từ Công ty Cổ phần Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn Hậu Giang và các nguồn vốn hợp pháp.

Trang bị và mở rộng cấp nước như đầu tư, nâng cấp từ ngân sách và xã hội hóa, các nguồn vốn hợp pháp để cung cấp thiết bị xử lý, trữ nước ngọt, mở rộng đường ống cấp nước tại huyện Long Mỹ, thị xã Long Mỹ, thành phố Vị Thanh.Nâng cấp công trình thủy lợi cải thiện hệ thống thủy lợi theo danh mục do UBND tỉnh phê duyệt, sử dụng nguồn vốn từ giá sản phẩm dịch vụ công ích, các nguồn hợp pháp khác. Công ty Cổ phần Cấp thoát nước - Công trình đô thị Hậu Giang, Công ty Cổ phần Cấp nước và Vệ sinh môi trường nông thôn Hậu Giang phối hợp đảm bảo nước sinh hoạt cho người dân, quản lý trạm lấy nước từ huyện Châu Thành A (trạm 8.000) để ứng phó hạn, mặn.../.

Nguồn: Hậu Giang chủ động ứng phó xâm nhập mặn trong mùa khô