Với các phong trào thi đua như “nhà sạch, vườn đẹp, môi trường trong lành, ngõ xóm văn minh”, mô hình “5 không, 3 sạch”, “đoạn đường tự quản”,... nhiều gia đình, khu dân cư trên địa bàn tỉnh Thái Bình đã hình thành các nếp sống hợp sinh, bảo vệ môi trường nông thôn. Trong đó, tập trung vào các tiêu chuẩn: nhà cửa sắp xếp gọn gàng, đường làng phát phong phong sạch sẽ, bố trí chuồng trại chăn nuôi xa nhà ở, xây dựng nhà tiêu chuẩn vệ sinh.

Toàn tỉnh Thái Bình đã và đang làm tốt công tác bảo vệ môi trường nông thôn, ý thức tự giác của người dân đã dần được nâng cao. Đặc biệt, mô hình tự quản về bảo vệ môi trường tại khu dân cư Đắc Chúng Nam là mô hình điểm của xã Quốc Tuấn (huyện Kiến Xương).

Sau gần 3 năm triển khai, ý thức của người dân trong việc giữ gìn vệ sinh, bảo vệ môi trường được nâng lên; góp phần xây dựng khu dân cư “sáng, xanh, sạch, đẹp”. Lãnh đạo Ủy ban MTTQ xã Quốc Tuấn cho biết, trong quá trình xây dựng NTM, xã Quốc Tuấn chú trọng đến tiêu chí môi trường và coi đó là một trong những nhiệm vụ trọng tâm nhằm cải thiện và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân. MTTQ và các đoàn thể trong xã đã đẩy mạnh tuyên truyền nhằm thay đổi nhận thức của người dân, vận động các hộ gia đình chủ động phân loại rác thải tại nguồn, tổ chức thu gom, xử lý chất thải, nước thải trong sinh hoạt, chăn nuôi, thay đổi các thói quen sinh hoạt ảnh hưởng đến môi trường.

Để thực hiện tốt mô hình tự quản về bảo vệ môi trường, khu dân cư Đắc Chúng Nam có 100 hộ gia đình được chọn để thực hiện thí điểm. Mỗi gia đình được phát 2 thùng chứa dung tích 20 lít, có nắp đậy để các hộ tự phân loại rác thải hữu cơ và rác thải vô cơ tại hộ gia đình. Đến nay, nhân dân đã ý thức hơn trong việc phân loại, thu gom, xử lý rác thải tại hộ ra đình, từ đó thay đổi các thói quen sinh hoạt, sản xuất và tiêu dùng, tiến tới sử dụng tiết kiệm năng lượng và hạn chế sử dụng túi ni lông.

Ủy ban MTTQ xã đang phối hợp với Hội LHPN xã để tiếp tục triển khai nhân rộng mô hình tại địa bàn các khu dân cư khác. Còn tại huyện Quỳnh Phụ, việc xây dựng và duy trì các mô hình bảo vệ môi trường như thu gom, phân loại và xử lý rác thải tại hộ gia đình, thu gom phế liệu xây dựng quỹ ủng hộ trẻ em có hoàn cảnh khó khăn, đường hoa phụ nữ... đã và đang được nhân dân tích cực hưởng ứng, góp phần bảo vệ môi trường và phòng, chống dịch bệnh.

Không chỉ tạo nên phong trào thi đua sôi nổi trong các khu dân cư, những mô hình tự quản đã góp phần gắn kết, thúc đẩy người dân đóng góp vào quá trình xây dựng NTM, đô thị văn minh. Lãnh đạo Ủy ban MTTQ huyện Quỳnh Phụ cho biết, để việc tổng vệ sinh môi trường trở thành công việc thường xuyên, liên tục, sâu rộng và đồng bộ trong toàn huyện, tháng 10/2023, Ban Thường vụ Huyện ủy ban hành công văn về tập trung lãnh đạo, chỉ đạo công tác bảo đảm vệ sinh môi trường, chỉnh trang cảnh quan trên địa bàn huyện.

Nhờ thế, hoạt động vệ sinh môi trường đã đi vào nền nếp, định kỳ vào ngày thứ Bảy hoặc Chủ nhật tuần cuối của tháng, các tầng lớp nhân dân trong huyện cùng tham gia tổng vệ sinh môi trường. Hoạt động này trở thành phong trào thu hút đông đảo nhân dân tham gia.

Người dân dọn dẹp vệ sinh đường làng, ngõ xóm. (Ảnh minh hoạ).

Để công tác vệ sinh môi trường đi vào chiều sâu, cùng với đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền, vận động, năm 2024 huyện ban hành cơ chế hỗ trợ mỗi xã, thị trấn 30 triệu đồng và 5 máy cắt cỏ giao cho các đoàn thể để thực hiện công tác vệ sinh môi trường. Sự vào cuộc tích cực của MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội đã góp phần quan trọng vào nhiệm vụ bảo vệ môi trường tại các địa phương trong huyện. Thực hiện chương trình phối hợp về bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, đến nay toàn tỉnh xây dựng, củng cố, duy trì hoạt động của 1.384 tổ tự quản bảo vệ môi trường ở khu dân cư.

Lãnh đạo Ủy ban MTTQ tỉnh Thái Bình cho biết, các tổ tự quản đã vận động nhân dân tích cực tham gia các hoạt động vệ sinh bảo vệ môi trường, trồng cây xanh, xây dựng các mô hình cổng nhà, sân vườn, đường làng ngõ xóm, khu phố sáng, xanh, sạch đẹp, mô hình cánh đồng không rác thải, hướng dẫn người dân phân loại thu gom xử lý rác thải, chất thải đúng quy định.

Thời gian tới, Ủy ban MTTQ tỉnh sẽ tiếp tục chỉ đạo MTTQ các cấp tiếp tục duy trì và nhân rộng các mô hình tự quản bảo vệ môi trường, qua đó nâng cao ý thức trách nhiệm của mỗi người dân, của cộng đồng trong việc tham gia bảo vệ môi trường, góp phần thực hiện và hoàn thành mục tiêu xây dựng NTM trên địa bàn.

Có thể nói, việc thành lập các tổ tự quản bảo vệ môi trường đã mang lại kết quả thiết thực, môi trường được cải thiện, đường làng, ngõ xóm được vệ sinh sạch sẽ, cống rãnh được khơi thông, rác thải được thu gom, ý thức của người dân về bảo vệ môi trường được nâng cao. Ðiều này góp phần thực hiện tốt tiêu chí về môi trường trong xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, vừa hướng người dân tới cuộc sống xanh, thân thiện với môi trường…Với nhiều tổ nhân dân tự quản về bảo vệ môi trường hoạt động tích cực tại các xã trên địa bàn tỉnh, các vấn đề như vứt rác thải bừa bãi, xử lý rác thải ra môi trường nông thôn đã được hạn chế và giải quyết, góp phần giúp các xã của tỉnh Thái Bình xây dựng thành công các tiêu chí nông thôn mới trên địa bàn.

Nguồn: Hiệu quả bảo vệ môi trường từ những mô hình tự quản