Theo báo cáo mới nhất của Ngân hàng Thế giới, thị trường dầu toàn cầu dự kiến sẽ gặp phải sự mất cân đối lớn giữa cung và cầu vào năm tới. Tổ chức có trụ sở tại Washington cho biết sản lượng dầu toàn cầu dự kiến sẽ vượt nhu cầu trung bình khoảng 1,2 triệu thùng mỗi ngày vào năm 2025. Tình trạng dư cung này chỉ xảy ra hai lần trước đây vào năm 1998 và 2020, có thể đẩy giá nguyên liệu thô giảm xuống mức thấp nhất trong năm năm qua.

Trung Quốc và sự thay đổi mô hình năng lượng

Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng dư thừa dầu là do "sự thay đổi lớn" đang diễn ra tại Trung Quốc. Báo cáo nhấn mạnh nhu cầu dầu của nước này đang trì trệ do sự chuyển đổi nhanh chóng sang xe điện và nhu cầu ngày càng tăng đối với các loại xe tải chạy bằng khí tự nhiên hóa lỏng (LNG). Ngoài ra, sự suy giảm sản xuất công nghiệp ở Trung Quốc cũng góp phần làm giảm nhu cầu dầu thô, qua đó có thể làm trầm trọng thêm tình trạng cung vượt cầu toàn cầu.

Tác động hạn chế của căng thẳng địa chính trị

Ngân hàng Thế giới ước tính rằng tình trạng dư cung toàn cầu là quá lớn đến mức nó sẽ hạn chế tác động lên giá dầu, bất chấp khả năng căng thẳng gia tăng ở Trung Đông. Tình hình địa chính trị ở khu vực này thường là yếu tố đẩy giá năng lượng tăng, dự kiến sẽ được cân bằng bởi nguồn cung dồi dào trên toàn cầu, qua đó làm giảm tác động của nó lên thị trường thế giới.

Các nhà sản xuất ngoài OPEC tăng cường hoạt động

Một yếu tố quan trọng khác làm trầm trọng thêm tình trạng dư cung này là sự gia tăng sản lượng dầu ở một số quốc gia không thuộc Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC). Các quốc gia này, được thúc đẩy bởi chi phí khai thác giảm và các chính sách hỗ trợ khai thác dầu, đang góp phần tạo ra sự mất cân bằng dự kiến trên thị trường toàn cầu. Sự gia tăng cung này có thể dẫn đến giá hàng hóa giảm 10% vào năm 2026, theo ước tính của Ngân hàng Thế giới.

Động lực phức tạp đối với giá lương thực

Song song với dự kiến giá năng lượng giảm, Ngân hàng Thế giới dự báo giá lương thực sẽ giảm 9% trong năm nay và giảm thêm 4% vào năm 2025. Mặc dù có dự báo lạc quan này, mức giá lương thực dự kiến vẫn sẽ cao hơn 25% so với 5 năm trước đại dịch Covid-19. Các nước đang phát triển, nơi lạm phát lương thực cao gấp đôi so với các nền kinh tế tiên tiến, sẽ tiếp tục đối mặt với giá lương thực cao.

Triển vọng kinh tế toàn cầu

Trong báo cáo của mình, Ngân hàng Thế giới nhấn mạnh rằng sự giảm giá hàng hóa có thể đóng vai trò như một yếu tố ổn định trước những cú sốc địa chính trị tiềm tàng. Tuy nhiên, hiệu ứng ổn định này sẽ chỉ mang lại sự giảm nhẹ cho các nền kinh tế đang phát triển, vốn đang đối mặt với lạm phát lương thực dai dẳng. Trên phạm vi toàn cầu, sự giảm giá năng lượng và lương thực có thể mang lại triển vọng khả quan cho sự phục hồi kinh tế ở các nền kinh tế tiên tiến, đồng thời đặt ra những thách thức mới cho các quốc gia có thu nhập thấp.

Nguồn:Ngân hàng Thế giới dự báo giá dầu giảm kỷ lục vào năm 2025