Thiếu hụt đơn hàng, xuất khẩu vẫn trong xu hướng giảm

Trong báo cáo ngành mới cập nhật, Công ty chứng khoán VNDirect cho biết các công ty gỗ và sản phẩm gỗ chịu ảnh hưởng do thiếu hụt đơn hàng trong quý 4/2022. Theo ước tính, tổng doanh thu trong quý 4/2022 của các công ty gỗ và sản phẩm gỗ đã niêm yết tăng nhẹ 2,8% so với cùng kỳ so với mức nền thấp của quý 4/2021 khi nhà máy bắt đầu hoạt động trở lại sau Covid-19.

Loại trừ ACG, biên lợi nhuận gộp cả ngành giảm 2,0 điểm % do các công ty gỗ và sản phẩm gỗ giảm giá bán trung bình trong quý 4/2022 do nhu cầu yếu tại thị trường Mỹ và EU. Lợi nhuận ròng của các doanh nghiệp sản xuất gỗ trong nước như ACG, VIF ghi nhận kết quả kinh doanh khả quan trong quý 4/2022, lần lượt tăng 10,1%/39,0% so với cùng kỳ nhờ giá bán cao hơn và tính kinh tế theo quy mô và việc ghi nhận lợi nhuận từ công ty liên doanh liên kết.

Trong khi đó VNDirect nhận thấy sự giảm tốc về tăng trưởng lợi nhuận ròng của nhóm công ty gỗ xuất khẩu trong quý 4/2022. Trong đó, lợi nhuận ròng của PTB và SAV giảm đáng kể lần lượt là 39,6% và 23,7% so với cùng kỳ. Kết quả, lợi nhuận ròng của ngành G&SPG trong quý 4/2022 đã giảm 15,5% so với cùng kỳ.

Nhìn chung, biên lợi nhuận gộp của các công ty gỗ và sản phẩm gỗ niêm yết vẫn tăng nhẹ 0,7 điểm % so với cùng kỳ năm 2022 nhờ kết quả khả quan trong 6 tháng đầu năm 2022. lợi nhuận ròng cả ngành năm 2022 tăng 20,5% so với cùng kỳ, vượt xa tốc độ tăng trưởng doanh thu (+13,2% so với cùng kỳ) chủ yếu nhờ khoản thu nhập bất thường từ lợi nhuận liên doanh liên kết của VIF.

Sau kết quả quý 4/2022 kém khả quan, tổng giá trị xuất khẩu tiếp tục xu hướng đi xuống, giảm 17% so với cùng kỳ trong hai tháng đầu năm 2023. Xuất khẩu dệt may, giày dép và các sản phẩm liên quan đều găp khó khăn (-17,1% so với cùng kỳ) do sức mua của hai thị trường Mỹ và EU suy yếu, buộc các nhà bán lẻ phải giảm hàng tồn kho. Xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ giảm 34,8% so với cùng kỳ do chịu áp lực từ việc thị trường nhà ở của Mỹ suy yếu.

Mảng hóa chất cơ bản, vốn là điểm sáng trong hầu hết các quý của năm 2022, đã tăng trưởng âm trong hai tháng đầu năm 2023 (-7,2% so với cùng kỳ).

Giấy; phương tiện vận tải và phụ tùng; đồ chơi và dụng cụ thể thao là một số ngành xuất khẩu vẫn ghi nhận giá trị tăng trưởng dương. Trong đó sản phẩm giấy được hưởng lợi từ việc Trung Quốc mở cửa trở lại.

Nhu cầu chưa thể phục hồi ảnh hưởng đến biên lợi nhuận ngành

Năm 2022, khoảng 90% giá trị gỗ và sản phẩm gỗ của Việt Nam là từ các thị trường xuất khẩu, 54% từ Mỹ và tiếp theo là Trung Quốc với 13,4%. VNDirect nhận thấy triển vọng vĩ mô kém khả quan của Mỹ đã ảnh hưởng đến thị trường bất động sản nhà ở và xây dựng nhà ở.

Lãi suất cho vay mua nhà của Mỹ tăng lên 6,1%, mức cao nhất kể từ năm 2011 trong khi giá nhà trung bình tăng 10,4% so với cùng kỳ trong quý 4/2022, điều này đã làm giảm sức mua nhà tại Mỹ. Chỉ số nhu cầu nhà ở của Mỹ đã giảm 48,1% so với cùng kỳ trong tháng 2/2023.

VNDirect cho rằng các doanh nghiệp xuất khẩu đồ nội thất bằng gỗ có tỷ trong xuất khẩu cao tới thị trường Mỹ như PTB, GDT, SAV sẽ bị sụt giảm doanh thu xuất khẩu khoảng 10 - 15% so với cùng kỳ trong năm 2023.

Theo National Association of Home Builders, doanh số bán nhà cho một hộ gia đình sẽ giảm xuống còn 744.000 căn (-25,5% so với cùng kỳ) trong 2023 trước khi tăng trở lại 925.000 căn vào năm 2024. Trong khi Forest Economic Advisors dự phóng nhu cầu về gỗ xẻ mềm ở Bắc Mỹ sẽ giảm 8,3 % vào năm 2023, sau khi giảm 1,6% trong 2022 do thị trường tiêu dùng suy yếu và khả năng xảy ra suy thoái vẫn có thể xảy ra. Tuy nhiên, điều này sẽ tồn tại trong thời gian ngắn với dự báo tăng 7,5% so với cùng kỳ vào năm 2024 ở mức 62,5 tỷ feet (BBF).

Giá ván ép tháng 12/2022 đạt 409 USD/tấm (-14,6% so với cùng kỳ) do nhu cầu yếu trên thị trường thế giới. VNDirect cho rằng giá ván ép – nguyên liệu đầu vào chính của ngành G&SPG sẽ vẫn ở mức thấp trong khoảng từ 410 USD/tấm đến 415 USD/tấm do thị trường bất động sản còn nhiều bất ổn.

Do đó, VNDirect dự báo giá ván ép sẽ giảm 5%-10% so với cùng kỳ trong năm 2023. Tuy nhiên, VNDirect cho rằng các công ty gỗ và sản phẩm gỗ sẽ phải giảm giá bán bình quân để thu hút nhiều khách hàng hơn. Do đó, VNDirect kỳ vọng rằng biên lợi nhuận gộp của ngành sẽ giảm 0,6% -1 điểm % trong năm 2023.

Thách thức khi Trung Quốc mở cửa trở lại

Chỉ số PMI tại Trung Quốc đã tăng lên 52,6 trong tháng 2/2023. Đây là lần đầu tiên hoạt động sản xuất tăng trở lại kể từ tháng 7 năm ngoái và là mức cao nhất trong 8 tháng sau khi thay đổi chính sách COVID. VNDirect kỳ vọng Trung Quốc sẽ sớm mở cửa lại hoàn toàn nền kinh tế vào quý 2/2023.

Trung Quốc là thị trường nhập khẩu gỗ lớn thứ hai của Việt Nam, chiếm 13% tổng giá trị xuất khẩu. Tuy nhiên, 80% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Trung Quốc trong năm 2022 là gỗ nguyên liệu (mã HS44) với hơn 20 mặt hàng, chủ yếu là dăm gỗ. Hiện dăm gỗ xuất khẩu sang Trung Quốc chủ yếu là các doanh nghiệp nhỏ lẻ, chưa niêm yết. Ngược lại, Trung Quốc là thị trường nhập khẩu gỗ chính của Việt Nam, chiếm 37% thị phần vào năm 2022. VNDirect cho rằng việc mở cửa trở lại một số mặt hàng xuất khẩu ròng của Trung Quốc có thể giúp giảm chi phí đầu vào của các doanh nghiệp gỗ như PTB, TTF, GDT.

Mặt khác, việc Trung Quốc mở cửa trở lại nền kinh tế có thể đặt ra nhiều thách thức cho các doanh nghiệp nội thất gỗ trong năm 2023. Hiện Trung Quốc là đối thủ cạnh tranh chính của Việt Nam tại thị trường Mỹ. Hai quốc gia đang có thị phần tại Mỹ ngang nhau, ở mức 31%. VNDirect cho rằng các công ty gỗ và sản phẩm gỗ có tỷ trọng xuất khẩu sang Mỹ cao như PTB, NHT, GDT sẽ gặp khó khăn trong nửa sau 2023.

Giá cổ phiếu ngành gỗ và sản phẩm gỗ hiện được giao dịch ở mức PE trượt trung bình là 9,3 lần. VNDirect tin rằng việc định giá cổ phiếu gỗ và sản phẩm gỗ đang ở mức hợp lý do nhu cầu toàn cầu giảm và áp lực tới biên lợi nhuận gộp vẫn còn ít nhất cho đến quý 4/2023. VNDirect cho rằng nhà đầu tư nên chờ đợi những tín hiệu phục hồi rõ ràng hơn để đầu tư vào cổ phiếu gỗ.

Nguồn:Nhiều thách thức cho ngành gỗ và sản phẩm gỗ Việt Nam