Ông Lê Ngọc Tuấn – Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ TN&MT) phát biểu tại Hội thảo

Phát biểu khai mạc Hội thảo, ông Lê Ngọc Tuấn – Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ TN&MT) cho biết: Ô nhiễm nhựa đã trở thành một trong những vấn đề môi trường rất nghiêm trọng trên phạm vi toàn cầu cũng như ở Việt Nam. Điều này đặt ra yêu cầu cấp bách cần phải tìm kiếm các giải pháp toàn diện và tổng thể để giải quyết thách thức này, hướng tới mục tiêu vì một tương lai bền vững. Trong đó, kinh tế tuần hoàn được coi là một trong những giải pháp để giải quyết vấn đề ô nhiễm nhựa, góp phần bảo tồn tài nguyên tự nhiên được khai thác, sử dụng phục vụ quá trình sản xuất sản phẩm nhựa.

Theo ông Tuấn, để thúc đẩy kinh tế tuần hoàn nhựa cần có sự đồng thuận và tham gia của tất cả các bên liên quan bao gồm nhà cung cấp vật liệu nhựa, nhà sản xuất bao bì, các doanh nghiệp xử lý và tái chế chất thải nhựa và cộng đồng dân cư. Đồng thời, cần có cách tiếp cận tổng thể và toàn diện từ toàn cầu đến quốc gia, bao gồm cơ chế hợp tác chung giữa các quốc gia đến cơ chế, chính sách ưu đãi phù hợp về giải quyết ô nhiễm nhựa. Ngoài ra, cần phát triển hạ tầng kỹ thuật, công nghệ và thiết kế sản phẩm phù hợp phục vụ cho hệ sinh thái thu gom, tái chế sản phẩm nhựa nhằm tạo cơ sở cho các doanh nghiệp, khối tư nhân sẵn sàng đầu tư với tầm nhìn dài hạn.

Tại Hội thảo, GS.TS Nguyễn Tài Tuệ - Đại học Quốc gia Hà Nội đã chia sẻ báo cáo hiện trạng chất thải nhựa năm 2022. Theo báo cáo, tổng khối lượng chất thải nhựa phát sinh là 2,9 triệu tấn (gồm 1,6 triệu tấn ở đô thị và 1,3 triệu tấn ở nông thôn). Tổng lượng rác thải nhựa được thu gom là 2,4 triệu tấn (1,55 triệu tấn ở đô thị và 0,85 triệu tấn ở nông thôn). Tuy nhiên, chỉ có 0,9 triệu tấn rác thải nhựa được phân loại cho tái chế và 0,77 triệu tấn rác được tái chế. Tổng thất thoát chất thải nhựa vào môi trường là 0,42 triệu tấn, thất thoát ra môi trường nước khoảng 0,07 triệu tấn.

Quang cảnh buổi Hội thảo

Báo cáo cũng nêu ra một số khó khăn, thách thức liên quan đến các quy định về chính sách (quy định về EPR, thuế đối với các sản phẩm nhựa còn thấp, chưa thực hiện đồng bộ,…), chưa có nguồn lực chuyên trách về quản lý chất thải nhựa ở các địa phương. Từ đó, đề ra các giải pháp như hoàn thiện cơ chế, chính sách để thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn và trung hòa nhựa; nâng cao nhận thức và trách nhiệm cộng đồng; phát triển, chuyển giao các giải pháp khoa học công nghệ để nâng cao khả năng tái chế, tái sử dụng và giảm phát thải chất thải nhựa; tăng cường trao đổi, hợp tác với các quốc gia trên thế giới, các tổ chức quốc tế và các tổ chức phi chính phủ.

Trong đó, một số giải pháp cần ưu tiên thực hiện gồm: Giảm sử dụng túi ni-lông và sản phẩm nhựa dùng một lần; thu gom, phân loại và tái chế chất thải nhựa; tuyên truyền, chuyển đổi nhận thức sử dụng các sản phẩm nhựa; xây dựng quy định kỹ thuật về đánh giá khối lượng chất thải nhựa phát sinh; điều tra thành phần chất thải nhựa trong chất thải rắn sinh hoạt tại các địa phương.

Cũng tại Hội thảo, các đại biểu cũng được nghe chia sẻ về các sáng kiến truyền thông, nâng cao năng lực nhận thức người tiêu dùng và thúc đẩy bao bì bền vững góp phần thực hiện cam kết trung hoà nhựa đến năm 2025; giải pháp thực hiện hiệu quả EPR và vai trò của các tổ chức quốc tế; các khuyến nghị tài chính và tác động tài chính trong lĩnh vực chất thải rắn sinh hoạt tại Việt Nam.

Nguồn: Tăng cường hợp tác đa bên trong xử lý, tái chế nhựa