Dự án sẽ do Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (Bộ NN&PTNT) chủ trì, triển khai ở 12 tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) (An Giang, Kiên Giang, Đồng Tháp, Long An, Sóc Trăng, Cần Thơ, Bạc Liêu, Trà Vinh, Hậu Giang, Cà Mau, Tiền Giang và Vĩnh Long).

Thời gian thực hiện trong 5 năm, từ năm 2026-2031. Giai đoạn chuẩn bị dự án trong hai năm 2024 và 2025.

Phó trưởng Ban Quản lý các dự án nông nghiệp, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn ông Nguyễn Thế Hinh cho biết, tổng chi phí để triển khai dự kiến khoảng 375 triệu USD (tương đương 8.968 tỷ đồng); trong đó, 360 triệu USD từ khoản vay Ngân hàng Tái thiết và Phát triển Quốc tế (IBRD) của Ngân hàng Thế giới, 15 triệu USD vốn đối ứng từ đóng góp của Chính phủ và địa phương.

Trong 375 triệu USD vốn đầu tư dự án sẽ được chia cho 3 hợp phần, trong đó hợp phần 1 là: "Phát triển chuỗi giá trị lúa gạo chất lượng cao, các bon thấp" có giá trị đầu tư cao nhất với 350 triệu USD. Hợp phần này có mục tiêu nâng cao sản lượng, hiệu quả và giảm tổn thất sau thu hoạch, từ đó cải thiện lợi nhuận nâng cao giá trị gia tăng, giảm phát thải khí nhà kính và tác động đến khí hậu.

Dự án sẽ được thiết kế dựa trên 6 nguyên tắc, bao gồm: thiết kế và cung cấp gói đầu tư toàn diện và thông minh cho nông dân nhằm thích ứng với biến đổi khí hậu và tăng lợi nhuận cho trang trại.

Đầu tư khoảng 375 triệu USD để triển khai sản xuất gạo carbon thấp, chất lượng cao.

Đồng thời, hỗ trợ sản xuất của các hộ sản xuất nhỏ bằng cách phát triển và củng cố các tổ chức nông dân và hợp tác xã; huy động nguồn vốn tín chỉ các bon cho các khu vực áp dụng các biện pháp thực hành các bon thấp.

Bên cạnh đó, dự án cũng sẽ khuyến khích sự tham gia của khu vực tư nhân và hỗ trợ phát triển thị trường lúa các bon thấp. Đồng thời, tạo ra khung chính sách và kỹ thuật thuận lợi để hỗ trợ sản xuất lúa gạo có hàm lượng carbon thấp.

Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam đề nghị, Ban Quản lý các dự án nông nghiệp có văn bản gửi đến 12 tỉnh, thành phố tham gia dự án để các địa phương củng cố hoặc thành lập mới Ban quản lý dự án của tỉnh mình để làm cơ sở chỉ đạo thực hiện, đồng thời cung cấp thông tin để Bộ NN&PTNT sớm hoàn chỉnh dự án.

Trao đổi với lãnh đạo Ngân hàng Thế giới khu vực Châu Á Thái Bình Dương thì tháng 5/2025, Ngân hàng Thế giới sẽ phê duyệt dự án này. Như vậy chỉ còn khoảng 1 năm do đó các địa phương cần phải đẩy nhanh tiến độ công việc.

"Ngân hàng Thế giới đã xác định dự án này là dự án trọng điểm ở khu vực châu Á Thái Bình Dương để từ đó nhân rộng ra các nước châu Á. Họ cũng đồng ý mua tín chỉ các bon của dự án. Do đó phải làm sao đến tháng 8 hoặc tháng 9 năm nay phải có mô hình điểm để sau đó nhân rộng đồng loạt ở các địa phương tham gia", Thứ trưởng Trần Thanh Nam cho biết.

Cụ thể vốn vay của Ngân hàng Thế giới sẽ tài trợ cho cơ sở hạ tầng, vốn của Chính phủ sẽ được sử dụng để tài trợ cho hoạt động đào tạo, nâng cao năng lực và chi phí vận hành.

Hợp phần này để hỗ trợ chuỗi giá trị gạo carbon thấp từ các giai đoạn sản xuất ban đầu đến chế biến và tiếp thị thông qua việc tài trợ cho cơ sở hạ tầng. Sau cùng là mục tiểu khoảng 500.000 ha trên 12 tỉnh tham gia ở Đồng bằng sông Cửu Long.

Thứ trưởng Trần Thanh Nam đề nghị các tỉnh cung cấp số liệu chính xác để không phải mất thời gian rà soát, trong tháng 4/2024 phải cung cấp cho Bộ. Đây là dự án có thể giúp chuyển đổi căn bản phương thức sản xuất của ĐBSCL trong ngành lúa gạo nên được rất nhiều tổ chức quốc tế chú ý và nông dân cũng rất đồng tình. Do đó Bộ NN&PTNT mong muốn các địa phương cố gắng phối hợp cùng Bộ để hoàn thành sớm giai đoạn chuẩn bị cho dự án.

Nguồn: ĐBSCL sẽ đầu tư gần 9.000 tỷ đồng sản xuất gạo carbon thấp, chất lượng cao