Hà Nội: 27°C
Thừa Thiên Huế: 25°C
Quảng Ninh: 23°C
Hải Phòng: 26°C
TP Hồ Chí Minh: 33°C

Gia Lai: Qua dốc Hoàng Yên nhớ một thời

Đầu tuần rồi, tôi với nhà thơ Phạm Đức Long chở nhau bằng ô tô xuống xã Ia Phìn (huyện Chư Prông) trao quà của bạn đọc cho gia đình có 3 cháu bé mồ côi. Cha mẹ và người em út của các cháu đã tử vong trong vụ tai nạn giao thông thảm khốc ngày 5-6 trên tuyến tỉnh lộ 663-đoạn qua thôn Hoàng Yên, xã Ia Phìn. Thôi thì chuyện tai nạn rất buồn ấy gác lại dù trên xe chúng tôi nói chuyện với nhau trong trĩu nặng âu lo về tương lai của 3 cháu bé, trong khi ông bà nội đã ngoài 70 tuổi.
Gia Lai: Rcom H’Sáu vượt khó làm kinh tế giỏi Gia Lai: Sở Tài nguyên và Môi trường được ủy quyền cấp phép khai thác tài nguyên nước

Nhà thơ Phạm Đức Long kể về những ngày của khoảng năm 1985, 1986, hồi mới ra trường về nhận công tác ở Ban Kinh tế mới, anh đã đi bộ xuống đây để... nằm vùng đến mấy tháng trời chỉ đạo sản xuất với điểm dân kinh tế mới Hoàng Yên. Xe đò thời ấy chỉ tới Thanh An, là thị tứ ở ngay trên đường, khả dĩ còn nhộn nhịp. Sau này, với chủ trương đưa đô thị về vùng xa, vùng sâu, tỉnh quyết định đưa huyện lỵ Chư Prông về địa điểm bây giờ, hồi ấy rất heo hút trống trải.

Và ai muốn xuống huyện chỉ có cách là xe đò xuống Thanh An rồi lội bộ quay lại hoặc tới ngã ba Bàu Cạn thì xuống xe đi bộ vào. Con đường ấy đất đỏ bụi mù hoặc lép nhép lầy lội nếu là mùa mưa. Và, ta sẽ gặp dốc Hoàng Yên.

Qua dốc Hoàng Yên nhớ một thời ảnh 1
Một con dốc tại huyện Chư Prông, tỉnh Gia Lai (ảnh minh họa). Ảnh: Đức Thụy

Tôi đã vài lần đạp xe xuống Chư Prông. Mỗi lần đi, cứ gặp con dốc này là nỗi ngao ngán dâng lên. Ngày ấy, tỉnh Gia Lai-Kon Tum có mấy con dốc mà nhắc tới ai cũng ngán, một là dốc... Đói ở Mang Yang, hai là con dốc lên Tu Mơ Rông có tên Văng Rơi (thực ra đây là con đèo) và thứ ba thì có thể kể đến dốc Hoàng Yên này.

Phạm Đức Long kể, ngày ấy, người bị sốt rét, dịch hạch rất nhiều, đa phần cứ khiêng võng ra tới dốc Hoàng Yên này là tử vong. Có một cán bộ thú y cơ sở, tới lượt con mình bị bệnh, ông quyết định không đưa đi mà dùng chính thuốc trị bệnh cho... heo, bò để tiêm cho con mình. Và con ông đã khỏi bệnh. Anh Phạm Đức Long nghề chính là kỹ sư thú y, nên giải thích cơ chế là, thực ra hồi ấy, thuốc của Liên Xô viện trợ, kháng sinh rất tốt, có thể tiêm... cho người. Và cơ chế một vài bệnh của heo, bò cũng... gần giống người. Mà trận ấy, ngành dịch tễ của tỉnh xác định là bệnh dịch hạch thể phổi, thuốc điều trị chính là streptomycin, đúng bài người cán bộ thú y đã làm.

Lại nhớ cái thời bao cấp ấy, mua thuốc thú y cũng phải giấy giới thiệu. Có người không nuôi heo nhưng quen cũng mua được, mang lên cổng chợ bán lấy tiền ăn phở. Nghe nói, thuốc ấy cũng có thể tiêm cho người, những là penicillin với streptomycin chi đó, cả heo lẫn... người dùng đều tốt. Và quả là cái thời bao cấp ấy, chúng ta đã từng rất nhiều lần dùng loại sữa nước ngoài viện trợ cho chăn nuôi, về Việt Nam thành hàng phân phối cho người.

Hoàng Yên là một thôn người dân quê Ý Yên, Hà Nam Ninh (cũ) vào kinh tế mới. Những người đi kinh tế mới thời đầu ấy rất khổ, mà khổ nhất là khi bị sốt rét, dịch hạch. Chở ra được bệnh xá, bệnh viện thì đa phần đã muộn. Dù Hoàng Yên ở gần Pleiku nhưng cũng bị thế. Còn cứ đường ấy đi thẳng vào Ia Lâu, Ia Mơr còn thăm thẳm nữa. Giờ nó thoai thoải, phẳng lì, đường nhựa mới tinh, xe bon bon chạy. Còn nhà cửa của bà con thì khang trang, hàng quán nhộn nhịp như phố. Thêm nữa, từ đây ra Pleiku hoặc vào thị trấn Chư Prông đều gần.

Năm 1983, tôi cũng từng ngủ đêm ở làng Bak, xã Ia Phìn. Tôi nhớ một đêm cuối năm, trời rất lạnh. Mấy nhà văn nằm ở nhà chị HNoanh, một nhân vật rất hay mà sau chuyến đi ai cũng có tác phẩm về chị. Và lần đầu tiên, tôi học được cách ngủ mùa lạnh trên nhà sàn là... quay chân về phía bếp lửa. Cái chân ấm thì cả người sẽ đỡ lạnh, dù nói thật là, hầu như cả đêm không ngủ được. Không ngủ được thì co ro thức. Và chứng kiến một đêm mùa khô Tây Nguyên lạ kỳ, vì lần đầu tiên gặp. Ấy là cái lạnh trong vắt, trăng cũng trong vắt, làng thoải trong trăng, trăng “gia cố” cho cái lạnh, nó cứ căm căm với gió với bụi mà luồn vào cơ thể. Nhưng mà đẹp mê hồn. Tôi nhớ cái làng cứ thoai thoải trong trăng như thế.

Và cũng nhớ, chiếc xe U oát của Hội Phụ nữ chở chúng tôi khi ra tới dốc Hoàng Yên thì trở chứng, khục khặc rồi tắt ngấm động cơ. Anh tài xế ôm cái chiếu trải xuống đất rồi nằm ngửa trườn dần vào bụng xe gõ, vặn, xoáy các kiểu. Thời ấy, đa phần tài xế đều biết sửa xe, tất nhiên là ở dạng “thứ nhất là hỏng bugi/thứ nhì là tại cái gì bên trong”, nhưng vẫn hơn rất nhiều tài xế bây giờ, chỉ biết lái. Tất nhiên là cũng tại ngày xưa toàn xe cũ, còn giờ xe mới, hiện đại, hỏng gì là vào gara thay cả cụm.

Cũng trước đấy mấy hôm, chúng tôi có chuyến xuống Ia Lâu, Ia Mơr, nơi ngày xưa là vùng rất sâu và xa của tỉnh và huyện Chư Prông. Có lần, tôi đi xe cùng chị Bình, Chủ tịch UBND huyện khi ấy, mà lạc sang đất Campuchia là hiểu như thế nào rồi. Mùa khô, rừng khộp miên man.

Mới thấy vai trò của giao thông quan trọng tới như thế nào với vùng sâu, vùng xa. Lại nhớ, trên đường từ huyện lỵ Chư Prông vào xã Ia Lâu có qua điểm 4. Giờ chả nhớ nó ở đoạn nào, chỉ biết ở đấy bà con nấu rượu rất ngon. Từng có mấy ông bạn tôi, cố đi bộ tới đấy rồi... nằm lại tới mấy ngày, chỉ vì rượu ngon quá.

Bây giờ đã có đường giao thông tốt, có điện, có kênh đưa nước từ hồ Hoàng Ân về chảy quanh làng… con dốc trầy trượt bùn lầy bụi đỏ khi xưa đã đi vào dĩ vãng, khi đã băng băng đường nhựa, không ngờ lại xảy ra một tai nạn khủng khiếp đến vậy!

Nguồn: Qua dốc Hoàng Yên nhớ một thời

Hoàng Hương Giang
baogialai.com.vn

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Đà Nẵng cảnh báo cấp độ 1 rủi ro về lũ quét và sạt lở đất do mưa lớn

Đà Nẵng cảnh báo cấp độ 1 rủi ro về lũ quét và sạt lở đất do mưa lớn
Mưa lớn kéo dài tại Đà Nẵng đã khiến đất "no" nước, nguy cơ rất cao xảy ra lũ quét, sạt lở trên sườn dốc, ngập úng cục bộ tại các khu vực thấp trũng.

Giữ xanh “quần đảo bão tố” - Bài cuối: Rác đại dương cập cảng đất liền

Giữ xanh “quần đảo bão tố” - Bài cuối: Rác đại dương cập cảng đất liền
Xác định bảo vệ môi trường biển không chỉ là trách nhiệm của chính quyền địa phương mà còn là một trong những nhiệm vụ của lực lượng vũ trang, các đơn vị Vùng 2 Hải quân đã và đang nỗ lực chung tay bảo vệ môi trường biển bằng nhiều việc làm thiết thực.

Ninh Bình: Ứng dụng chế phẩm sinh học xử lý nhanh rơm rạ trên đồng ruộng thành phân hữu cơ tại xã Khánh Thành

Ninh Bình: Ứng dụng chế phẩm sinh học xử lý nhanh rơm rạ trên đồng ruộng thành phân hữu cơ tại xã Khánh Thành
Mô hình sử dụng chế phẩm sinh học đa chức năng có khả năng phân hủy nhanh các chất hữu cơ, chịu nhiệt cao, an toàn với môi trường đang được triển khai tại huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình nhằm tận dụng rơm rạ để sử dụng làm phân bón.

Bão Yinxing “chen” vào giữa đường đi của bão Trami và Kong-rey

Bão Yinxing “chen” vào giữa đường đi của bão Trami và Kong-rey
Bão Yinxing đang ở phía Đông Philippines, vào chiều ngày 4/11, cơn bão này có sức gió 100 km/h (cấp 10), gây sóng cao nhất tới 8,2 mét, di chuyển theo hướng Tây - Tây Bắc, theo Trung tâm Cảnh báo Bão Liên hợp (JTWC) của Mỹ.

Đà Nẵng: Mưa trắng trời, nhiều tuyến đường ngập sâu

Đà Nẵng: Mưa trắng trời, nhiều tuyến đường ngập sâu
Mưa lớn kéo dài từ đêm qua đến sáng nay đã khiến nhiều tuyến đường, phố ở Đà Nẵng bị ngập khiến giao thông đi lại khó khăn.
Net Zero - Lộ trình chuyển đổi xanh cho doanh nghiệp Việt Nam

Net Zero - Lộ trình chuyển đổi xanh cho doanh nghiệp Việt Nam

Net Zero - Gửi tương lai

Net Zero - Gửi tương lai

Cầu treo dành cho người đi bộ không có giá đỡ dài nhất thế giới

Cầu treo dành cho người đi bộ không có giá đỡ dài nhất thế giới

Cuộc thi ảnh, video "Việt Nam hạnh phúc"

Cuộc thi ảnh, video "Việt Nam hạnh phúc"

Những ngôi mộ gió ở Lý Sơn- Phần 2

Những ngôi mộ gió ở Lý Sơn- Phần 2

5 Minute Countdown Timer

5 Minute Countdown Timer

Need a 5 minute timer for your next event? Look no further! This timer is perfect for morning services, youth sessions, ceremonies, church meetings, and many other things! Enjoy this nice and simple universal design to fit whatever you need it for.
Milky Way timelapse compilation & relaxation - 4K

Milky Way timelapse compilation & relaxation - 4K

The milky way is such a common subject to shoot for stills and timelapse. While many sequences feature wide-angle shots of our home galaxy, there seem to be lacking many close-ups (medium format, deep-sky timelapse). That's how I made the latter my specialty over the past 4 years, with a hand-crafted workflow that enabled me to produce some of the best detailed/colored time lapses of the milky way on the market for that resolution.
NOX ATACAMA | 8K

NOX ATACAMA | 8K

The Atacama desert is home to the darkest and cleanest skies in the world. A view to the nightsky rewards with uncountable numbers of stars and fantastic nebulas in one of the most quiet a empty places on earth. Not a single noise distracts from the grand show the nightsky has to offer. The environment is harsh though. Filmed in freezing temperatures, altitudes up to 5000m/16000ft, salt lakes and icy slopes, the Atacama is not friendly to life and equipment. Though it provides without doubt for epic and vast vistas of one of the greatest landscapes on earth.