Trước đó, theo Trung tâm quan trắc động đất và sóng thần Nhật Bản cho biết vào lúc 21h29 phút ngày 13/1 theo giờ địa phương, một trận động đất mạnh đã xảy ra tại khu vực tây nam Nhật Bản. Tâm chấn của trận động đất này ở khu vực ngoài khơi tỉnh Miyazaki, gần khu vực biển của Philippines, có độ sâu khoảng 30km.

Rung chấn đo được ở tâm chấn lên tới 6,9 độ. Do ảnh hưởng từ tâm chấn, toàn bộ tỉnh Miyazaki và tỉnh Kohchi đã phải chịu rung chấn lên tới gần 5 độ. Kèm theo đó, những đợt sóng thần cao tới trên 1m đã đổ ập vào toàn tuyến bờ biển của 2 tỉnh này.

Bên cạnh đó, các tỉnh phụ cận như Kumamoto, Ohita, Kagoshima... cũng bị ảnh hưởng với rung chấn 4 độ. Đến thời điểm này chưa có thông tin về thiệt hại do động đất và sóng thần gây ra. Cơ quan Khí tượng Nhật Bản đã mở một cuộc điều tra về hoạt động địa chấn tiềm tàng tiếp theo trong khu vực, nhưng kết luận rằng trận động đất sẽ không làm tăng nguy cơ xảy ra một thảm họa lớn ở hoặc gần rãnh Nankai gần bờ biển Thái Bình Dương của đất nước ngay lập tức. Cơ quan này cũng đã tiến hành kiểm tra sau khi ban hành thông tin bổ sung về rãnh Nankai lần thứ hai, lần đầu tiên thực hiện vào tháng 8 năm ngoái.

Mặc dù sự rung lắc xảy ra bên dưới rìa phía tây của tâm chấn được cho là của trận động đất rãnh Nankai, nhưng nó không đủ mạnh để khiến cơ quan này phải ban hành cảnh báo đặc biệt. Cường độ của trận động đất đã được điều chỉnh hai lần, với ước tính ban đầu là 6,4 được điều chỉnh thành 6,9, sau đó được cập nhật thành 6,6.

Trận động đất ở Miyazaki, Shintomi và Takanabe thuộc tỉnh Miyazaki được đo ở mức 5 thấp hơn trên thang cường độ địa chấn của Nhật Bản là 7. Trong đó, trận động đất xảy ra ở biển Hyuga Nada, ngoài khơi bờ biển của tỉnh, ở độ sâu khoảng 36 km. Dịch vụ trên một số khu vực của tuyến tàu cao tốc Kyushu Shinkansen đã tạm thời bị đình chỉ do trận động đất.

Sóng thần tấn công Nhật Bản trong thảm họa kép động đất-sóng thần năm 2011. (Ảnh minh hoạ: The Atlantic).

Theo các nhà điều hành, không phát hiện thấy bất thường nào tại nhà máy điện hạt nhân Ikata ở tỉnh Ehime hoặc nhà máy điện hạt nhân Sendai ở tỉnh Kagoshima. Các trận động đất lớn ở rãnh Nankai chạy dọc theo bờ biển Thái Bình Dương xảy ra cứ sau 100 đến 150 năm, gần đây nhất là trận động đất Tonankai năm 1944 và trận động đất Nankai năm 1946 cùng nhau tấn công một khu vực rộng lớn từ miền trung đến tây nam Nhật Bản.

Theo ước tính của chính phủ, một trận động đất có cường độ từ 8 đến 9 độ richter có 70 – 80% khả năng xảy ra trong vòng 30 năm. Vào ngày 8/8/2024, chính phủ Nhật Bản đã ban hành khuyến cáo về động đất rãnh Nankai sau trận động đất mạnh 7,1 độ richter xảy ra ở biển Hyuga Nada, trận động đất đầu tiên kể từ khi hệ thống này được triển khai vào năm 2017.

Vào thời điểm đó, chính phủ Nhật Bản đã kêu gọi thận trọng trước nguy cơ rung lắc mạnh gia tăng trên một khu vực rộng lớn sau một cuộc thảo luận của hội đồng tương tự như ngày 13/1/2025. Trong khi chính phủ kêu gọi tăng cường công tác chuẩn bị ứng phó thảm họa thay vì sơ tán để đề phòng động đất lớn, một số thành phố trong khu vực đã thành lập các trung tâm sơ tán và đặc biệt khuyên người dân cao tuổi thực hiện các biện pháp phòng ngừa. Hiện nay, toàn bộ lực lượng cứu hộ của nhiều tỉnh đang ở trong tình trạng báo động cao để sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống.

Đáng chú ý, theo Mainichi, ít nhất ba người Nhật Bản bị thương sau trận động đất mạnh 6,6 độ richter xảy ra ngoài khơi tỉnh Miyazaki, phía tây nam Nhật Bản vào đêm 13/1. Hiện cảnh báo sóng thần đã được dỡ bỏ. Những người bị thương bao gồm một người đàn ông ngoài 50 tuổi bị ngã cầu thang ở thành phố Saiki, tỉnh Oita; một người phụ nữ ngã từ cửa sổ tầng 1 ở thành phố Aira tỉnh Kagoshima và một phụ nữ khác bị thương nhẹ ở thành phố Miyazaki, tỉnh Miyazaki. Cường độ trận động đất ở các khu vực này được ghi nhận ở mức 4 đến -5 (phân biệt với 5+), mức thấp trên thang cường độ địa chấn của Nhật Bản. Dù vậy, ở mức 5 -, rung lắc vẫn có thể khiến nhiều người sợ hãi và phải cố bám vào các vật ổn định.

Nguồn: Nhật Bản: Ghi nhận sóng thần sau trận động đất mạnh