Sau khi đạt đỉnh 1 tỷ USD trong tháng 10, xuất khẩu thủy sản tháng 11 tuy chững lại nhẹ nhưng vẫn duy trì tăng trưởng ấn tượng. Xuất khẩu cá tra Việt Nam đã ghi nhận kết quả tích cực hơn và đang trên đường về đích 2 tỷ USD như dự báo. Tuy nhiên, xuất khẩu cá ngừ đã không duy trì được đà tăng trưởng nhanh trước đó.

Xuất khẩu tôm khả quan ở nhiều thị trường

Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thuỷ sản (VASEP) cho biết xuất khẩu tôm 11 tháng của năm 2024 mang về gần 3,6 tỷ USD, tăng 22% so với cùng kỳ năm ngoái. Xuất khẩu (XK) sang các thị trường tiêu thụ chính đều ghi nhận ở mức 2 con số. Cụ thể, xuất khẩu sang Mỹ và EU đều ghi nhận sự tăng trưởng ổn định. Trung Quốc đang có những chính sách thúc đẩy tiêu dùng, có thể giúp gia tăng nhu cầu nhập khẩu tôm từ Việt Nam.

Tháng 11/2024, XK tôm sang Trung Quốc&HK và EU vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng 2 con số; XK sang Nhật Bản, Mỹ, Hàn Quốc ghi nhận tăng trưởng 1 con số. Tháng 11/2024, XK tôm sang Mỹ đạt hơn 55 triệu USD, tăng 9% so với cùng kỳ năm ngoái. Lũy kế 11 tháng, XK sang thị trường này, đạt 702 triệu USD, tăng 10%. Giá tôm bán buôn tại Hoa Kỳ chứng kiến mức tăng rộng trong tuần thứ 2 của tháng 12. Giá tăng có thể do lo ngại về việc vận chuyển và chi phí nói chung cao hơn trong toàn bộ chuỗi cung ứng. Nhu cầu mua sắm và tiêu thụ trong kỳ nghỉ tại Mỹ được dự kiến tăng trưởng tích cực.

Tính tới tháng 11/2024, XK tôm sang Trung Quốc&HK ghi nhận mức tăng trưởng tốt 34% đạt 761 triệu USD. Nhu cầu tiêu thụ tôm phục vụ Tết Nguyên đán làm tăng NK tôm của thị trường này, khiến thị trường này vượt qua Mỹ trở thành thị trường NK tôm lớn nhất trong 11 tháng đầu năm nay.

Giá tôm xuất khẩu có dấu hiệu tăng, đặc biệt là tôm chân trắng, giúp cải thiện biên lợi nhuận cho doanh nghiệp. Giá nguyên liệu tôm cũng đang ở mức tích cực, điều này sẽ hỗ trợ cho sản xuất và xuất khẩu. Bên cạnh đó, sản phẩm tôm chế biến đang có sự phát triển mạnh mẽ, là tín hiệu tích cực, cho thấy doanh nghiệp đang chuyển hướng sang sản phẩm giá trị gia tăng

Tuy nhiên, ngành hàng tôm Việt Nam vẫn có những thách thức nội tại cần sớm vượt qua để có sự tăng trưởng bền vững.

Cụ thể, tôm Việt Nam cần nâng cao chất lượng và giảm chi phí để cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Trong đó, cần nâng cao các vấn đề về kiểm dịch chất lượng con giống, mùa vụ, mật độ nuôi, quản lý dịch bệnh, giảm giá thành sản xuất và dự báo tình hình tiêu thụ của các thị trường nhập khẩu, để góp phần thúc đẩy chuỗi giá trị xuất khẩu con tôm và thu nhập cho người nuôi tôm.

Bên cạnh đó, cần thay đổi tư duy, thay vì chạy theo sản lượng, công nghệ cao thì cần phải chú trọng vấn đề bền vững và hiệu quả, đặc biệt là về chất lượng, môi trường, sức khỏe và giá bán.

Ngoài ra, người nuôi cần nắm bắt được xu hướng chuyển đổi đối tượng nuôi; xu hướng nuôi tôm công nghệ cao, thân thiện môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu và bền vững; xu hướng phát triển và ứng dụng công nghệ sinh học. Đặc biệt là sự liên kết sản xuất theo chuỗi ngành gắn với các tiêu chuẩn quốc tế đáp ứng nhu cầu thị trường.

Xuất khẩu cá tra Việt Nam đang trên đường về đích 2 tỷ USD

So với cùng kỳ năm 2023, XK cá tra Việt Nam trong 11 tháng đầu năm nay ghi nhận kết quả tích cực hơn. Theo số liệu của Hải quan Việt Nam, kim ngạch XK cá tra tháng 11/2024 đạt 179 triệu USD, tăng 16% so với tháng 11/2023. Lũy kế XK cá tra tính đến hết tháng 11/2024 đạt 1,8 tỷ USD, tăng 10% so với cùng kỳ năm ngoái.

Thứ tự các thị trường đứng đầu về tiêu thụ cá tra Việt Nam gần như không thay đổi so với tháng trước đó. Trung Quốc & Hongkong vẫn là điểm đến lớn nhất của XK cá tra. Kim ngạch XK cá tra sang thị trường này trong tháng 11/2024 đạt 50 triệu USD, tăng 27% so với cùng kỳ năm 2023. Tổng giá trị cá tra Việt Nam XK sang riêng Trung Quốc đạt hơn 500 triệu USD trong 11 tháng đầu năm nay, tăng 1% so với cùng kỳ năm ngoái.

Tháng 11/2024, XK cá tra sang Mỹ đạt hơn 26 triệu USD, tăng 14% so với tháng 11/2023. Tính đến hết tháng 11 năm nay, XK các sản phẩm cá tra sang siêu cường này đạt hơn 317 triệu USD, tăng 26% so với cùng kỳ.

XK cá tra sang thị trường CPTPP đạt gần 24 triệu USD trong tháng 11/2024, tăng 5% so với cùng kỳ năm ngoái. Mười một tháng đầu năm nay, XK cá tra sang CPTPP đạt 248 triệu USD, tăng 10% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, Mexico tiếp tục là nhà NK nhiều nhất cá tra Việt Nam trong khối thị trường này. Chỉ riêng tháng 11 năm nay, người tiêu dùng tại quốc gia này đã tiêu thụ gần 6 triệu USD cá tra, giảm 25% so với cùng kỳ năm ngoái. Mặc dù giá trị XK giảm trong tháng 11, tuy nhiên giá trị XK cá tra sang Mexico tính đến hết tháng 11/2024 vẫn ghi nhận tăng 5% và đạt 69 triệu USD.

EU là thị trường NK cá tra nhiều thứ 4 của Việt Nam. Giá trị XK cá tra sang khối thị trường này trong 11 tháng đầu năm nay đạt gần 161 triệu USD, tăng 3% so với cùng kỳ năm ngoái. Riêng tháng 11 năm nay, EU tiêu thụ gần 17 triệu USD, tăng 43% so với cùng kỳ năm 2023. Hà Lan vẫn là quốc gia NK nhiều nhất cá tra Việt Nam trong khối này trong 11 tháng đầu năm nay với hơn 43 triệu USD, tăng 7% so với cùng kỳ năm 2023.

Ngoài ra, XK cá tra Việt Nam sang một số thị trường khác cũng ghi nhận tăng trưởng dương trong tháng 11/2024 bao gồm: Thái Lan tăng 29%, Anh tăng 20%, Colombia tăng 2%,...

XK cá tra Việt Nam đang trên đường về đích 2 tỷ USD như dự báo hồi đầu năm, cho thấy sức hút, sức cạnh tranh và tiềm năng của thị trường vẫn mạnh mẽ. Tuy nhiên, hoạt động sản xuất và XK cá tra vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức, nhất là sự cạnh tranh mạnh với các loài cá thịt trắng khác. DN Việt Nam buộc phải có những tính toán cho hướng đi mới đa dạng hơn, chủ động hơn để giữ vững và phát triển thị phần của ngành hàng cá tra Việt trên trường quốc tế.

Xuất khẩu cá ngừ tháng 11 không đạt mức kỳ vọng

Tháng 11/2024, XK cá ngừ của Việt Nam đã không duy trì được đà tăng trưởng nhanh trước đó. Giá trị XK trong tháng này chỉ cao hơn gần 4% so với cùng kỳ, đạt gần 82 triệu USD. Tính luỹ kế 11 tháng đầu năm 2024, giá trị XK đạt 903 triệu USD, tăng 17% so với cùng kỳ năm 2023. Dự kiến với đà tăng trưởng này, kim ngạch XK năm 2024 chỉ đạt sấp xỉ 1 tỷ USD.

Trong số các sản phẩm cá ngừ XK của Việt Nam, XK cá ngừ đóng hộp đã sụt giảm trong tháng 11 này. Giá trị XK sản phẩm này đã giảm 8% so với cùng kỳ. Đây cũng chính là một trong những nguyên nhân chính khiến cho XK cá ngừ của Việt Nam tăng trưởng chậm lại trong những tháng cuối năm.

Cũng trong tháng 11 này, XK cá ngừ sang các thị trường chính như EU, Israel, Nga, Nhật Bản hay Hàn Quốc đã giảm so với cùng kỳ. XK sang Mỹ mặc dù vẫn tăng so với cùng kỳ nhưng tốc độ tăng trưởng đã chậm lại.

Tại thị trường EU, XK cá ngừ sang Italy và Đức đã giảm sâu trong tháng 11, với mức giảm 95% và 39% so với cùng kỳ. Trái lại, XK sang Hà Lan lại tăng, tuy nhiên mức tăng không nhiều chỉ ở mức 3%.

Cùng xu hướng với EU, XK cá ngừ sang Israel và Nga sau một thời gian tăng trưởng cao, đã giảm mạnh trong tháng 11. Nhưng bất ổn về địa chính trị tại 2 thị trường này đang ảnh hưởng tới hoạt động giao thương cá ngừ của Việt Nam.

Còn tại khối thị trường các nước tham gia Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), XK cá ngừ sang Nhật Bản sau khi tăng trưởng cao liên tục trong tháng 9 và 10 đã đảo chiều giảm trong tháng 11, giảm 6%. Tuy nhiên nhờ sự tăng trưởng của những tháng trước đó nên tính luỹ kế 11 tháng đầu năm XK sang thị trường này vẫn tăng nhẹ 4% so với cùng kỳ.

Trong khi đó, XK cá ngừ sang Canada sụt giảm đã tăng trở lại trong tháng 11, với mức tăng 11% so với cùng kỳ, Cùng với Canada, XK sang Mexico và Chile vẫn đang duy trì mức tăng trưởng cao trong tháng này.

Theo các DN, hiện tại nhu cầu tại các thị trường vẫn đang cao, tuy nhiên những khó khăn về nguyên liệu và thủ tục XK đang kìm hãm hoạt động XK. Do đó, DN rất mong Chính phủ sớm điều chỉnh quy định kích thước tối thiểu được phép khai thác đối với cá ngừ vằn (50cm) theo quy định của nghị định số 37/2024/NĐ-CP, để tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động XK trong năm tới.

Theo VASEP đánh giá, với đà tăng trưởng hiện tại, ngành thủy sản Việt Nam năm 2024 có thể hoàn thành mục tiêu đạt 10 tỷ USD xuất khẩu, tăng 11,5% so với năm 2023. Trong đó, tôm và cá tra sẽ tiếp tục là hai trụ cột chính đóng góp vào thành công này.

VASEP nhận định năm 2024 là một năm đầy hứa hẹn đối với ngành thủy sản Việt Nam, khi xuất khẩu tiếp tục đạt được những thành tựu ấn tượng, không chỉ về giá trị mà còn về sự đa dạng và ổn định của các thị trường và sản phẩm xuất khẩu.

Nguồn:Tôm và cá tra là hai trụ cột chính của xuất khẩu thủy sản