Xuất khẩu rau quả đang là điểm sáng nổi bật của nông nghiệp Việt Nam trong năm 2025, khi kim ngạch 11 tháng đạt khoảng 7,9 tỷ USD, tăng khoảng 18–19,5% so với cùng kỳ năm trước. Đây là năm thứ hai liên tiếp ngành rau quả xác lập mốc tăng trưởng mới và nhiều khả năng sẽ vượt xa mục tiêu 8 tỷ USD, thậm chí cán mốc 8,5 tỷ USD theo dự báo của Hiệp hội Rau quả Việt Nam.

Động lực tăng trưởng rõ nhất đến từ thị trường Trung Quốc, nơi chiếm tới hơn 64% tổng giá trị xuất khẩu. Tính đến hết tháng 10, kim ngạch xuất khẩu rau quả sang thị trường này đã vượt 4,5 tỷ USD, tiếp tục giữ vị trí số một và tạo biên độ tăng trưởng mạnh cho toàn ngành. Bên cạnh đó, Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan, Hà Lan và Australia cũng ghi nhận mức tăng hai con số, phản ánh sức tiêu dùng quốc tế ổn định và sự cải thiện về khả năng đáp ứng tiêu chuẩn của nông sản Việt.

Trong các nhóm hàng, sầu riêng tiếp tục thống trị với 3,34–3,4 tỷ USD trong 10–11 tháng, vượt kim ngạch của cả năm 2024 và củng cố vai trò mặt hàng xuất khẩu chủ lực. Giá sầu riêng trong nước cũng phục hồi mạnh sau thời điểm gián đoạn kiểm định, với Monthong loại A đạt 110.000–125.000 đồng/kg, tăng 30–50% so với một tháng trước, còn Ri6 dao động 67.000–70.000 đồng/kg. Theo Hiệp hội Rau quả Việt Nam, thị trường đang thiếu hàng do rơi vào thời điểm trái vụ và tình trạng khan hiếm có thể kéo dài tới quý I/2026.

Trong bức tranh chung, chuối, xoài, mít, dừa và bưởi cũng duy trì tăng trưởng tích cực. Riêng dừa được dự báo trở thành ngành hàng tỷ USD mới của Việt Nam trong năm 2025, với kim ngạch kỳ vọng đạt 1,1–1,15 tỷ USD.

Một yếu tố quan trọng thúc đẩy đà tăng trưởng là loạt nghị định thư mở cửa thị trường với Trung Quốc. Ngày 27/11, Nghị định thư xuất khẩu mít tươi chính thức ký kết, mở thêm đường chính ngạch cho loại trái có diện tích 84.000 ha nhưng lâu nay giá trị xuất khẩu thấp do phụ thuộc tiểu ngạch. Ông Nguyễn Văn Mười, Phó Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam, nhấn mạnh rằng xuất khẩu chính ngạch sẽ giúp giảm rủi ro, đồng thời buộc nông dân và doanh nghiệp tuân thủ quy trình chuẩn, từ mã số vùng trồng đến kiểm soát thuốc bảo vệ thực vật.

Tính đến nay, Việt Nam đã được cấp 9.334 mã số vùng trồng và 1.752 mã số cơ sở đóng gói theo các nghị định thư. Riêng tháng 11/2025, cơ quan chức năng đã cấp mới 48 mã số vùng trồng và thu hồi 22 mã số không còn đáp ứng yêu cầu. Ông Huỳnh Tấn Đạt – Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật – khẳng định: “Nghị định thư không chỉ mở cửa thị trường mà còn buộc ngành hàng nâng cấp tiêu chuẩn, truy xuất minh bạch, chuyên nghiệp hóa canh tác, yếu tố quyết định để nông sản Việt duy trì lợi thế”.

Song song đó, các doanh nghiệp đang đẩy mạnh hỗ trợ hợp tác xã đạt chứng nhận GlobalGAP để tiếp cận các thị trường khó tính. Tuy nhiên, trở ngại lớn nhất vẫn là sự thiếu liên kết bền vững trong sản xuất, dẫn tới rủi ro đứt gãy hợp đồng theo biến động giá thị trường. Ông Nguyễn Đình Tùng, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Vina T&T Group, nhận định: “Doanh nghiệp muốn dẫn dắt chuỗi giá trị cần chủ động phân tích thị trường từng tuần, từng thị trường; xây dựng hợp đồng dài hạn với nông dân; hỗ trợ kỹ thuật, đầu tư giống, vật tư và quan trọng nhất là tạo niềm tin bằng cam kết tiêu thụ ổn định”.

Ở góc độ thương mại, hệ thống logistics chuyên biệt, kho lạnh, trung tâm trung chuyển tại biên giới và thương mại điện tử xuyên biên giới đang được xem là trụ cột giúp duy trì tăng trưởng trong trung hạn. Ông Nông Đức Lai, Tham tán thương mại Việt Nam tại Trung Quốc, nhấn mạnh rằng các hoạt động xúc tiến thương mại đang mở rộng cơ hội hợp tác: “Các sự kiện xúc tiến không chỉ kết nối doanh nghiệp hai nước mà còn là lời mời hợp tác sâu rộng hơn, khuyến khích doanh nghiệp Trung Quốc sang Việt Nam khảo sát, tìm kiếm cơ hội đầu tư và thương mại”.

Với xung lực mạnh từ thị trường Trung Quốc, sự tham gia chủ động của doanh nghiệp, sự chuyển đổi canh tác của nông dân và hành lang pháp lý ngày càng rộng mở, ngành rau quả Việt Nam được dự báo sẽ tiếp tục lập kỷ lục mới trong năm 2026, đồng thời nâng cao vị thế trên bản đồ nông sản toàn cầu.

Nguồn:Xuất khẩu rau quả tăng tốc cuối năm, hướng tới kỷ lục mới của ngành nông sản Việt Nam