Một phần KCN Hải Hà nhìn từ trên cao.

Hình thành ngành công nghiệp dệt may

Không phải ngẫu nhiên mà Tập đoàn Texhong, một trong 10 doanh nghiệp dệt may lớn nhất Trung Quốc với hệ thống gần 30 nhà xưởng sản xuất, cung cấp sợi bọc dẻo lớn nhất, có mạng lưới khách hàng rộng khắp thế giới lại lựa chọn Quảng Ninh là điểm đến để mở rộng hoạt động sản xuất, kinh doanh của mình. Bởi ở Quảng Ninh không chỉ có cơ chế, chính sách thông thoáng; đội ngũ cán bộ lãnh đạo thân thiện, cởi mở, năng động, trách nhiệm mà còn có hạ tầng giao thông, đô thị đồng bộ, hiện đại với nhiều cặp cửa khẩu song phương với nước bạn Trung Quốc, thuận lợi cho lưu thông, XNK hàng hóa.

Với sự định hướng, mời gọi của tỉnh Quảng Ninh, Tập đoàn Texhong đã quyết định đầu tư, hình thành nên KCN Hải Hà chuyên sâu trong lĩnh vực dệt may.

Qua 10 năm đầu tư tại Quảng Ninh, đến nay Tập đoàn Texhong đã có 6 công ty trực thuộc (Công ty TNHH KHKT Ngân Long, Công ty TNHH Công nghệ kỹ thuật Ngân Hà, Công ty TNHH KHKT Liên hợp Việt Nam, Công ty TNHH Dệt nhuộm Khánh Nghiệp Việt Nam, Công ty TNHH KCN Hải Hà Việt Nam, Công ty TNHH KHKT Ngân Quang) và 2 công ty do Tập đoàn Texhong góp vốn (Công ty TNHH May mặc Hoa Lợi Đạt Việt Nam, Công ty TNHH Dệt Hằng Luân Việt Nam) đang hoạt động sản xuất tại KCN Hải Yên, KCN Hải Hà, với hệ thống nhà xưởng, dây chuyền sản xuất dệt may được đầu tư đồng bộ, hiện đại, đáp ứng kịp thời nhu cầu sản xuất hiện nay. Cùng với đó, Tập đoàn Texhong cũng đã thu hút, mời gọi được nhiều đối tác tham gia đầu tư vào KCN Hải Hà.

Công nhân Công ty TNHH KHKT Liên Hợp Việt Nam (KCN Hải Hà) kiểm tra sản phẩm sợi dệt.

Hiện tại KCN Hải Hà, Tập đoàn Texhong đã đầu tư hạ tầng kỹ thuật giai đoạn 1 với diện tích 660ha. Với định hướng phát triển chuyên sâu ngành công nghiệp dệt may và phụ trợ dệt may, Tập đoàn Texhong đã tập trung nguồn lực triển khai đầu tư hạ tầng kỹ thuật đồng bộ, hiện đại trên diện tích 520ha; phần diện tích còn lại đang tập trung giải phóng mặt bằng.

Ông Wu Xian Hong, Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH KCN Hải Hà Việt Nam, cho biết: Do tính chất đặc thù sản xuất dệt may, tiềm ẩn rủi ro gây ô nhiễm môi trường nước, không khí, do vậy khi đầu tư KCN, chúng tôi đã lựa chọn rất kỹ những công nghệ hiện đại để lắp đặt cho hệ thống xử lý nước thải. Cùng với đó, ưu tiên thu hút các nhà đầu tư có kinh nghiệm, năng lực tốt trong lĩnh vực dệt may trên thế giới vào đầu tư trong KCN và phải cam kết sử dụng dây chuyền, công nghệ sản xuất tiên tiến bậc nhất.

Thời gian qua, bên cạnh đầu tư hạ tầng kỹ thuật, Tập đoàn Texhong đã thu hút được 27 dự án thứ cấp, với tổng số vốn đăng ký trên 3,2 tỷ USD vào KCN Hải Hà. Các dự án đầu tư vào đây chủ yếu liên quan đến ngành công nghiệp dệt may và phụ trợ dệt may. Bước đầu các dự án này đã hình thành nên 5 dây chuyền sản xuất dệt may và 1 chuỗi dây chuyền công nghiệp ngành phụ trợ dệt may, như: Dây chuyền sản phẩm phục vụ ngành y tế, thẩm mỹ; dây chuyền sản xuất sản phẩm vải denim; dây chuyền sản xuất sản phẩm vải dệt thoi; dây chuyền sản xuất sản phẩm vải dệt kim và dây chuyền sản xuất vải cotton.

Một số nhà đầu tư tiêu biểu, có dự án lớn, chất lượng đã có những sản phẩm cung cấp ra thị trường nước ngoài được kể đến, như: Dự án chuỗi dây chuyền công nghiệp dệt may Texhong Ngân Hà, dự án nhà máy nhuộm Texhong Khánh Nghiệp Việt Nam, dự án dệt may Bắc Giang, dự án may mặc Hoa Lợi Đạt (Việt Nam).

Dây chuyền sản xuất sợi dệt tại Công ty TNHH Công nghệ Kỹ thuật Ngân Hà (KCN Hải Hà).

Công ty TNHH May mặc Hoa Lợi Đạt Việt Nam - một trong những nhà đầu tư có nhà máy sản xuất hàng may mặc hiện đại tích hợp nghiên cứu phát triển, gia công và thương mại nằm trong dây chuyền sản xuất hàng may mặc khép kín tại KCN Hải Hà. Nhà máy được đầu tư hệ thống tự động hóa, giảm nhân công, thông tin hóa, quá trình sản xuất liên kết chặt chẽ tất cả các công đoạn từ cắt, may và kiểm tra, tăng tốc độ lưu thông sản phẩm và máy kéo vải khổ lớn giúp cải thiện đáng kể hiệu quả kéo vải. Máy cắt tự động tiên tiến đảm bảo cắt chính xác; máy dập khuôn tự động tiến hành may chần và may chắp trước; máy nhồi bông tự động có độ chính xác cao; giai đoạn đóng thùng thành phẩm với hệ thống quét RFID tiên tiến, nhanh chóng, hiệu quả và loại bỏ các lỗi đóng gói.

Ông ZHANG RUI, Tổng Giám đốc Công ty TNHH May mặc Hoa Lợi Đạt (Việt Nam), cho biết: Hiện tại đơn vị có khoảng 4.000 công nhân lao động, tạo thành một đội ngũ sản xuất khổng lồ, chuyên sản xuất, gia công áo phao lông vũ, quần dệt kim co giãn và các sản phẩm thuộc nhãn hiệu Uniqlo, cung cấp cho thị trường châu Á, châu Âu và châu Mỹ. Sản phẩm dệt may của đơn vị luôn nhận được lời khen ngợi từ các khách hàng.

Từ những dự án chất lượng, đến nay các sản phẩm dệt may tại KCN Hải Hà đã cung cấp các sản phẩm dệt may chất lượng cao cho các thương hiệu nổi tiếng trên thế giới, bao gồm như Uniqlo, Puma, VF, PPJ, Target, Uchino, Givenchy, Tayohya, Lacoste, Boss, Polo, Muji, Play boy… Doanh thu hàng năm từ ngành công nghiệp dệt may tại KCN Hải Hà không ngừng tăng, nếu như năm 2018 đạt trên 460 triệu USD, thì đến hết năm 2023 doanh thu đạt gần 1 tỷ USD; giải quyết công ăn việc làm cho trên 12.000 lao động. Điều này đã biến KCN Hải Hà trở thành KCN chuyên sâu hàng đầu trong lĩnh vực dệt may của tỉnh và cả nước.

Nhân rộng các khu công nghiệp chuyên sâu

Từ sự hiệu quả của KCN Hải Hà chuyên sâu trong ngành công nghiệp dệt may, tỉnh Quảng Ninh đã và đang định hướng phát triển thêm các KCN chuyên sâu khác, trước mắt tập trung ở ngành công nghiệp điện tử, công nghiệp ô tô, xa hơn nữa là ngành công nghiệp bán dẫn, đáp ứng nhu cầu phát triển của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, góp phần cùng cả nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Dự kiến nhà máy ô tô Thành Công Việt Hưng sẽ đi vào sản xuất thương mại trong năm 2025.

Ngoài các KCN chuyên sâu sản xuất thiết bị điện tử, điện lạnh đã được hình thành tại KCN Đông Mai, KCN Sông Khoai, hiện nay, tỉnh Quảng Ninh đang phối hợp chặt chẽ với chủ đầu tư KCN Việt Hưng hỗ trợ Tập đoàn Thành Công (TC Group) triển khai đầu tư đồng bộ hạ tầng Tổ hợp công nghiệp ô tô và phụ trợ. Dự án này có tổng quy mô 400ha, với vị trí thuận lợi cho cả giao thương nội địa và quốc tế. Đây có thể coi là dự án tiêu biểu cho bàn tay và trí tuệ của người Việt, với tầm nhìn xa, quy hoạch bài bản, đầu tư hiện đại, đạt chất lượng phục vụ các dự án quốc tế. Trên quy mô 400ha, Tổ hợp này được quy hoạch các khu vực, như: Các nhà máy sản xuất, lắp ráp ô tô; nhà máy sản xuất pin và động cơ; khu vực kho; khu vực R&D; khu phụ trợ; khu vực cảng và khu vực dịch vụ.

Trước mắt, tại Tổ hợp, TC Group đã và đang triển khai đầu tư Nhà máy ô tô Thành Công Việt Hưng - nhà máy sản xuất, lắp ráp ô tô đa thương hiệu với quy mô hết sức khang trang. Nhà máy có tổng công suất thiết kế trên 120.000 xe/năm, dây chuyền thiết bị hiện đại, mức độ tự động hóa cao, phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế. Khu vực sản xuất được quy hoạch gồm 3 xưởng là xưởng hàn, xưởng sơn, xưởng lắp ráp, cùng các phân khu chức năng kiểm soát chất lượng.

Đối tác cung cấp dây chuyền thiết bị cho nhà máy là những đối tác hàng đầu, có nhiều kinh nghiệm triển khai cho các nhà máy ô tô lớn trên thế giới, như Chropynska, Wipro Pari và Durr… Điều này giúp đảm bảo dây chuyền sản xuất, lắp ráp của nhà máy đáp ứng hoàn toàn các tiêu chuẩn chất lượng quốc tế, tiêu chuẩn bảo vệ môi trường và sẵn sàng năng lực để sản xuất các mẫu xe mới trong tương lai.

Nhà máy ô tô Thành Công Việt Hưng có dây chuyền thiết bị hiện đại, mức độ tự động hóa cao, phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế.

Theo lãnh đạo TC Group, sau 2 năm thi công, các khu vực phụ trợ như đường thử, nhà văn phòng, trạm cấp LPG, trạm cấp nhiên liệu… đều đã hoàn thành, sẵn sàng để nhà máy chính thức đi vào chạy thử từ cuối năm 2024 và vận hành thương mại từ đầu năm 2025. Trước mắt, nơi đây sẽ là nhà máy sản xuất lắp ráp những chiếc ô tô Skoda đầu tiên, đưa Quảng Ninh trở thành một trong những trung tâm sản xuất ô tô lớn tiếp theo của đất nước. Trong giai đoạn đầu vận hành, nhà máy sẽ lắp ráp các phân khúc SUV và Sedan hạng B phù hợp với thị hiếu và xu hướng tiêu dùng hiện nay của người Việt Nam. Giai đoạn tiếp theo, nhà máy sẽ mở rộng sang các dòng xe điện thân thiện với môi trường.

Những sản phẩm của nhà máy ô tô Thành Công Việt Hưng sẽ không dừng lại là nguồn cung cho các hoạt động sản xuất kinh doanh ô tô cốt lõi hiện tại của TC Group, mà còn hướng tới xuất khẩu, góp phần thúc đẩy ngành công nghiệp phụ trợ ô tô Việt Nam tiếp cận tới các thị trường khu vực và thế giới.

Ông Nguyễn Anh Tuấn, Chủ tịch TC Group, cho biết: Do đặc thù quy định chất lượng của hãng xe Skoda trước khi sản xuất xe thương mại đòi hỏi quy trình chạy thử, test xe rất nghiêm ngặt để được cấp chứng nhận sản xuất chính thức, do vậy đề nghị tỉnh tạo điều kiện và đề xuất Trung ương có những cơ chế linh hoạt gắn với thực tế để nhà đầu tư vừa đảm bảo chất lượng xe và vừa đảm bảo mốc vận hành thương mại để thu hút, phát triển các dự án phụ trợ khác trong tổ hợp theo chiến lược phát triển ngành công nghiệp ô tô của Chính phủ.

Nâng chất các khu công nghiệp

Hiện nay, tỉnh Quảng Ninh đã hình thành nên một số KCN chuyên sâu theo hướng hiện đại, đồng bộ. Tuy nhiên, sự lấp đầy ở những KCN này chưa được như kỳ vọng, công tác giải phóng mặt bằng còn chậm, hạ tầng kỹ thuật đầu tư chưa triệt để, việc điều chỉnh quy hoạch phân khu còn kéo dài, từ đó thiếu hấp dẫn đối với nhà đầu tư thứ cấp. Đơn cử như KCN Hải Hà, mặc dù Tập đoàn Texhong vào triển khai đầu tư hạ tầng kỹ thuật từ 10 năm nay, thế nhưng diện tích giai đoạn 1 là 660ha đến nay vẫn chưa được giải phóng xong mặt bằng, ảnh hưởng lớn đến quá trình thu hút thêm các dự án đầu tư thứ cấp.

Nhà máy Jinko Solar sản xuất tấm quang năng tại KCN Sông Khoai (TX Quảng Yên).

Các KCN trong tỉnh đã và đang thực sự trở thành các khu vực trọng điểm, thu hút các nguồn vốn đầu tư và dự án lớn trong và ngoài nước; là điểm đến của nhiều tập đoàn hàng đầu trên thế giới, đóng vai trò quan trọng trong tổng thu ngân sách nhà nước, góp phần tạo việc làm, nâng cao sức cạnh tranh, đẩy nhanh quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tái cơ cấu nền kinh tế và thúc đẩy quá trình hội nhập kinh tế thế giới. Do vậy, trong thời gian tới, các sở, ban, ngành, địa phương liên quan của tỉnh cần thường xuyên tham mưu cho tỉnh thực hiện rà soát, điều chỉnh quy hoạch KCN cho phù hợp với tình hình thực tế; không bỏ trống đất đai, gây lãng phí; không phát triển KCN khi chưa đảm bảo tỷ lệ lấp đầy KCN theo quy định.

Các chủ đầu tư hạ tầng kỹ thuật KCN nâng cao chất lượng xây dựng kết cấu hạ tầng KCN theo hướng xây dựng một cách đồng bộ hệ thống hạ tầng kỹ thuật với các tiện nghi, tiện ích công cộng phục vụ cho KCN; gắn kết cấu hạ tầng trong hàng rào với ngoài hàng rào KCN, đặc biệt phải đa dạng các nguồn vốn để đầu tư xây dựng nhà ở và các công trình tiện nghi, tiện ích phục vụ đời sống người lao động KCN.

Ông Phạm Xuân Đài, Trưởng Ban Quản lý KKT tỉnh, cho biết: Hiện nay, tỉnh Quảng Ninh đang triển khai xây dựng Đề án phát triển các KCN, KKT. Trong đó sẽ ưu tiên thu hút các ngành nghề, lĩnh vực có hàm lượng công nghệ tiên tiến, hiện đại, thân thiện với môi trường, các ngành nghề xác định là mũi nhọn phát triển và có lợi thế của Quảng Ninh và phù hợp với chương trình tái cơ cấu kinh tế, cơ cấu đầu tư của đất nước; tăng cường tính liên kết ngành trong phát triển KCN, hình thành các KCN liên kết ngành nhằm tăng lợi thế cạnh tranh của KCN và nâng cao hiệu quả hoạt động của các KCN, dần hình thành các ngành công nghiệp phụ trợ, đóng góp vào chuyển dịch cơ cấu kinh tế địa phương.

Nguồn: Tầm vóc khu công nghiệp chuyên sâu